Στην Τουρκία η Μέρκελ, με ελπίδες για το προσφυγικό

Στην Κωνσταντινούπολη, σε μία αγωνιώδη προσπάθεια να εξασφαλίσει τη βοήθεια της Τουρκίας στον περιορισμό της εισροής προσφύγων από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη – αλλά σε κάθε περίπτωση, χωρίς να θυσιάσει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους – βρίσκεται η γερμανίδα καγκελάριος.

Στόχος της επίσκεψης της Άνγκελα Μέρκελ,η οποία θα συναντηθεί αρχικά με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου και στη συνέχεια θα γίνει δεκτή από τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι να εδραιώσει την ευρωπαϊκή συμφωνία με την Τουρκία προσφέροντας στην Άγκυρα βοήθεια και πιο στενούς δεσμούς με την ΕΕ με αντάλλαγμα να ενθαρρύνει τους πρόσφυγες να παραμείνουν στο τουρκικό έδαφος.

Πηγαίνοντας ωστόσο στην Κωνσταντινούπολη μόλις δύο εβδομάδες πριν από τις τουρκικές βουλευτικές εκλογές, η γερμανίδα καγκελάριος κινδυνεύει να επιτρέψει στον τούρκο πρόεδρο να τη σύρει στην προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του, εν μέσω των αυξανόμενων ανησυχιών στην Ευρώπη σχετικά με την ελευθερία του λόγου στην εύθραυστη δημοκρατία της Τουρκίας.

«Έχει καταφέρει να βάλει τον εαυτό της σε μια κατάσταση όπου δεν κερδίζει κανείς», εκτιμά ο Εκίν Ντελιγκέζ, γερμανός βουλευτής των Πράσινων με τουρκική καταγωγή. Και εξηγεί ότι «και σε αυτή την κατάσταση η Μέρκελ εμφανίζεται επιθυμώντας τη φιλία! Ο Ερντογάν το γνωρίζει αυτό και το εκμεταλλεύεται».

Η γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται να μη διαθέτει αρκετά διαπραγματευτικά χαρτιά για να τα καταφέρει απέναντι στην Τουρκία, κυρίως καθώς μόλις 10 ημέρες πριν είχε επαναλάβει την αντίθεσή της στην ένταξη της Άγκυρας στην ΕΕ. Η δήλωσή της προηγήθηκε της πρότασης της ΕΕ προς την Τουρκία σχετικά με το «σχέδιο δράσης» για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, στο οποίο περιλαμβάνεται «η ανανέωση» των ενταξιακών συνομιλιών, καθώς και το ενδεχόμενο να εκδίδονται πιο εύκολα βίζες για τους Τούρκους που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη.

Εν όψει των κρίσιμων εκλογών της 1ης Νοεμβρίου, ο τούρκος πρόεδρος και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχουν συμφέρον να αποφύγουν να φανεί ότι ξεπουλιούνται για να βοηθήσουν τους αχάριστους Ευρωπαίους. Εκμεταλλεύεται αυτή την ευκαιρία για να ενισχύσει την επιρροή του στην Ευρώπη και τη Μέρκελ. Την Παρασκευή κατηγόρησε και πάλι την ΕΕ για ανειλικρίνεια σε ό,τι αφορά τις ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία.

Τόσο ο Ερντογάν όσο και η Μέρκελ γνωρίζουν στην πραγματικότητα ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο βραχυπρόθεσμα η Τουρκία να ενταχθεί στην ΕΕ. Όμως και οι δύο έχουν κάτι να κερδίσουν από τη σημερινή συνάντηση.

Για τη μεν γερμανίδα καγκελάριο η επιβεβαίωση από την Τουρκία της δέσμευσής της στο σχέδιο δράσης είναι σημαντική ώστε να περιοριστεί η εισροή προσφύγων στη χώρα της και να μειωθεί η πίεση που της ασκείται εντός των γερμανικών συνόρων ακόμη και από το ίδιο της το κόμμα.

Για τον δε τούρκο πρόεδρο, το να κερδίσει μια υπόσχεση ότι θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες ώστε οι τούρκοι πολίτες να μπορούν να ταξιδεύουν στην ΕΕ χωρίς βίζα ενδέχεται να τον ενισχύσει πολιτικά ενόψει των εκλογών. Παράλληλα η ένταξη της Τουρκίας στον κατάλογο με τις «ασφαλείς χώρες» μπορεί να βοηθήσει τον τουρισμό της χώρας.

Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε την Τετάρτη ότι το Βερολίνο είναι διατεθειμένο να στηρίξει την πρόταση της ΕΕ να συμπεριληφθεί η Τουρκία σε αυτό τον κατάλογο, κάτι το οποίο μέχρι τώρα η Γερμανία αντιμετώπιζε επιφυλακτικά εξαιτίας των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Άγκυρα και του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζει την κουρδική μειονότητα.

Σε κάθε περίπτωση, η Μέρκελ δέχεται πιέσεις να μη θυσιάσει τα ανθρώπινα δικαιώματα προς όφελος της ευρωπαϊκής ρεαλπολιτίκ.

«Η Μέρκελ θα πρέπει να θέσει τις αρχές πάνω από την πολιτική στις συζητήσεις της με την τουρκική κυβέρνηση», τονίζει ο Άντριου Γκάρνερ της Διεθνούς Αμνηστίας, η οποία επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο η Άγκυρα αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters