Επιλεκτικές τιμωρίες για δύσκολους πελάτες στη F1

Πάνος Ν. Διαμάντης

Την επιεική απόφαση της FIA για αποκλεισμό με αναστολή της Renault F1 από τη Formula 1, για το στήσιμο του GP Σιγκαπούρης 2008, …πρέπει κανείς να την κρίνει από τα συμφραζόμενα του ασταθούς τρόπου με τον οποίο η FIA αντιδρά σε καταπατήσεις των κανονισμών στη διάρκεια της ιστορίας, λέει ο Damon Hill.

Με βάση όσα γνωρίζουμε, δεν μπορούμε να την αποκόψουμε [την απόφαση] από το παιχνίδι ισχύος που διαδραματίζεται στο παρασκήνιο για τον έλεγχο της F1, συμπλήρωσε ο παγκόσμιος πρωταθλητής του 1996. Και να σκεφτείτε ότι η ειλικρίνεια φαινόταν πλέον κλινικά νεκρή στη F1.

Ανατρέχοντας στην ιστορία, στα βάθη της οποίας η αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί, μπορεί να εντοπίσει κανείς τα θεμέλια όσων λέει ο Damon Hill. Ακόμα και σε διάστημα μικρότερο από τη μισή ιστορία της F1, τα τελευταία 25 χρόνια, η στάση της FIA στις διάφορες περιπτώσεις τα θεμελιώνει.

Για παράδειγμα, αφού ο ίδιος ο πρόεδρος της FIA, Max Mosley, είπε ότι το στήσιμο του GP Σιγκαπούρης 2008 από τη Renault F1 είναι παράπτωμα πολύ σοβαρότερο της απλής καταπάτησης των τεχνικών κανονισμών, γιατί η Renault F1 τιμωρήθηκε με αναστολή ενώ υπάρχει το δεδικασμένο της Tyrrell το 1984, που αποκλείστηκε από το μισό πρωτάθλημα λόγω τεχνικής ατασθαλίας – που μάλιστα δεν αποδείχθηκε ποτέ;

Επιπλέον, αν και σύντομα αποκαλύφθηκε ότι η υποτιθέμενη παρανομία της Tyrrell δεν ήταν σοβαρή όσο πιστευόταν αρχικά, γιατί η ποινή της FIA παρέμεινε; Κανείς δεν ξέρει – πιθανώς ήταν απόλυτα συμπτωματικό ότι ο αποκλεισμός της Tyrrell προσέφερε αυτόματα ομοφωνία μεταξύ των υπόλοιπων ομάδων (όλες με κινητήρα Turbo) για την ψήφιση ενός ευνοϊκού για εκείνες κανονισμού σχετικά με τα φορτία καυσίμου.

Είναι τυχαίο ότι η McLaren τιμωρήθηκε με την ποινή – ρεκόρ 100 εκατ. δολαρίων το 2007 και η Renault με απλή επίπληξη για ένα παράπτωμα εξίσου (αν όχι περισσότερο, όπως λέει ο Max Mosley) σημαντικό; Ή μήπως παίζει ρόλο ότι η McLaren ποτέ δεν έχει απειλήσει, σε αντίθεση με τη Renault, ότι θα φύγει από τη F1;

Ακόμη, πως είναι δυνατόν η Χερέθ να τιμωρείται με μόνιμο αποκλεισμό από τα Grands Prix και η Τουρκία με το γελοίο ποσό των πέντε εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο δεν πλήρωσε καν ολόκληρο τελικά, για ένα παράπτωμα ασύγκριτα πιο εξευτελιστικό και καίριας πολιτικής σημασίας, σε σχέση με της Χερέθ;

Και κάτι τελευταίο. Ίσως συμπτωματικό, ίσως και όχι. Τους επτά μήνες πριν την προσεχή (τον Οκτώβριο 2009) εκλογή του νέου προέδρου της FIA, που δεν θα είναι ο Max Mosley αλλά πιθανότατα ο συνδαιτυμόνας του, Jean Todt, εξαφανίζονται από το σκηνικό οι βασικοί αντιπολιτευτικοί παράγοντες του πρώην αγωνιστικού διευθυντή της Ferrari: Ο Ron Dennis της McLaren τον Μάρτιο, ο Flavio Briatore της Renault F1 τώρα.

Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε τις μεγαλύτερες ποινές που έχει επιβάλλει η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου (FIA) τις τελευταίες τρεις δεκαετίες – και να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα.

McLaren 2009 – Τρεις αγώνες με αναστολή

Τον φετινό Απρίλιο στη Μαλαισία αποκαλύφθηκε ότι ο Lewis Hamilton είχε δώσει ψευδή στοιχεία στους αγωνοδίκες του GP Αυστραλίας 2008 σχετικά με τις πράξεις του και τις εντολές που του απηύθυνε η ομάδα του όσο ακολουθούσε τον Jarno Trulli πίσω από το όχημα ασφάλειας στη Μελβούρνη.

Συγκεκριμένα, ο Αγγλος είπε ότι δεν είχε λάβει εντολή από τη McLaren να αφήσει τον Ιταλό να τον περάσει (υπό το καθεστώς της κίτρινης σημαίας οι προσπεράσεις απαγορεύονται) έπειτα από μικροέξοδο που είχε ο J. Trulli. Ωστόσο, χρησιμοποιώντας τη ραδιοεπικοινωνία η FIA διαπίστωσε ότι η εντολή είχε δοθεί.

Η ομάδα του J. Trulli, Toyota, δεν θέλησε να αποκαλύψει το θέμα – παρότι αρχικά είχε αποκλειστεί ο Ιταλός από την 3^η θέση του αγώνα, καθώς από την ένορκη κατάθεση του Lewis κρίθηκε ότι πέρασε υπό κίτρινη σημαία χωρίς τη συναίνεση του Lewis. Όμως ο Lewis είχε όντως αφήσει τον Ιταλό να ανακτήσει την 3^η θέση.

Η McLaren, όπως και ο Lewis Hamilton, έριξαν όλη την ευθύνη της ψευδούς μαρτυρίας προς τους αγωνοδίκες στον αγωνιστικό της διευθυντή, Dave Ryan. Επιπλέον, ο Ron Dennis έκανε πράξη την απόφασή του να διακόψει κάθε επαφή με τη F1 (και να ασχοληθεί με τα αυτοκίνητα παραγωγής της McLaren) και η ποινή της FIA που ακολούθησε ήταν απολύτως επιεικής: Αποκλεισμός, με αναστολή, από τρία Grands Prix.

McLaren 2007 – Ποινή ρεκόρ $100 εκατ.

Θέλοντας να εκδικηθεί τη Ferrari για τη μη προαγωγή του, ο αρχιμηχανικός της Scuderia Nigel Stepney επικοινώνησε λίγο πριν ξεκινήσει η χρονιά με τον Mike Coughlan, αρχισχεδιαστή της McLaren, για να του δώσει το πλήρες τεχνικό ντοσιέ της Ferrari F2007.

Ο Μike Coughlan είχε την έμπνευση να το φωτοτυπήσει σε βιβλιοπωλείο της γειτονιάς του, αλλά ο εργαζόμενος του καταστήματος διαπίστωσε το περιεχόμενο των εγγράφων και ειδοποίησε αμέσως τη Ferrari.

Έπειτα από μήνες αποκάλυψης στοιχείων, παρασκηνιακών διεργασιών και ανταλλαγής απειλών, η McLaren τιμωρήθηκε με την άνευ προηγουμένου ποινή 100 εκατ. δολαρίων και της αφαιρέθηκαν όλοι οι βαθμοί από το πρωτάθλημα του 2007.

Αρκετές πληροφορίες της Ferrari, επίσης, εντοπίστηκαν στο δίκτυο υπολογιστών της Renault F1, όμως -σκανδαλωδώς- η γαλλική εταιρεία δεν τιμωρήθηκε.

Τουρκία 2006 – Πέντε εκατ. δολάρια

Στο δεύτερο αγώνα της Κωνσταντινούπολης, οι Τούρκοι οργανωτές σκανδαλωδώς απέφευγαν να ανακοινώσουν το όνομα του πολιτικού που θα βράβευε το νικητή του αγώνα. Επεφύλασσαν τον Mehmet Ali Talat, ηγέτη του τουρκικού ψευδοκράτους της Κύπρου.

Η τηλεοπτική εικόνα μετέδωσε σε όλο τον κόσμο τον Talat να τιτλοφορείται ως Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Κύπρου, ένα καταχρηστικό ψευδοκράτος το οποίο δεν είναι αναγνωρισμένο παρά μόνο από την Τουρκία. Η τελευταία επιχειρεί με τέτοιες μεθόδους τη de facto αναγνώριση του ψευδοκράτους.

Έπειτα από σφοδρές αντιδράσεις του Τύπου και της κυβέρνησης της Κύπρου, η FIA αναγκάστηκε να εξετάσει το θέμα. Τελικά, επέβαλλε στους Τούρκους πρόστιμο πέντε εκατομμυρίων δολαρίων, για ένα παράπτωμα ανυπολόγιστου πολιτικού κόστους για την Κύπρο.

B.A.R 2005 – Αποκλεισμός τριών αγώνων

Στην Imola αποκαλύφθηκε ότι η ομάδα B.A.R, υπό την ηγεσία του David Richards, καταπάτησε τους τεχνικούς κανονισμούς της F1 έχοντας δύο δοχεία καυσίμου. Συνεπώς, μπορούσε στο τέλος του αγώνα να δηλώνει ότι το μονοθέσιο είναι κενό καυσίμων – ενώ στην ουσία είχε καύσιμα στο δευτερεύον δοχείο.

Κατά συνέπεια, στη διάρκεια του GP αγωνιζόταν με βάρος μικρότερο του κατώτατου ορίου. Η FIA απέκλεισε τη B.A.R-Honda από το GP Αγ. Μαρίνου και από τους δύο επόμενους αγώνες της Formula 1 και ο David Richards σταδιακά αντικαταστάθηκε από τον Nick Fry στη διεύθυνση της ομάδας.

Barrichello vs. Schumi 2002 – Ένα εκατ. δολάρια

Σε εξωφρενικά πρόωρο σημείο της αγωνιστικής χρονιάς, ο αγωνιστικός διευθυντής της Ferrari Jean Todt ζητούσε επανειλημμένα από τον πρωτοπόρο του αγώνα Rubens Barrichello να αφήσει τον έτερο οδηγό της Scuderia, Michael Schumacher, να περάσει – ώστε να επωφεληθεί ο Γερμανός για το πρωτάθλημα.

Ο Βραζιλιάνος δεν το έκανε παρά μόνο στην τεελευταία στροφή του αγώνα, επιδεικτικά  – και το σπορ γνώρισε την κατακραυγή των φιλάθλων του τις επόμενες ημέρες. Ελλείψει σαφούς νομοθετικού πλαισίου για τέτοιες περιπτώσεις, η FIA τιμώρησε τη Ferrari με πρόστιμο ενός εκατομμυρίου δολαρίων με αιτιολογία ότι οι οδηγοί της καταπάτησαν το πρωτόκολλο του βάθρου όταν ο Schumi ανέβασε τον R. Barrichello στο πρώτο σκαλί κι εκείνος, συμβολικά, κατέβηκε στο δεύτερο.

Ουγγαρία 1998 – Ένα εκατ. δολάρια

Η Ομοσπονδία επέβαλλε πρόστιμο ενός εκατομμυρίου δολαρίων στους οργανωτές του GP Ουγγαρία εξαιτίας εισβολής θεατή στην πίστα. Σταδιακά το 75% του προστίμου ανεστάλη. Ο Bernie Ecclestone είναι ο οργανωτής του συγκεκριμένου αγώνα.

Χερέθ 1997 – Αποκλεισμός του M. Schumacher και της Χερέθ

Στην προσπάθειά του να κατακτήσει το πρωτάθλημα, ο Michael Schumacher επιχείρησε να εμβολίσει τη Williams-Renault του Jacques Villeneuve, ώστε να εγκαταλείψουν και οι δύο και να εξασφαλίσει ο οδηγός της Ferrari τον τίτλο.

Παρά την κατακραυγή, η FIA απλώς αφαίρεσε όλους τους βαθμούς που πέτυχε ο Γερμανός εκείνη τη χρονιά, δεν του επέβαλλε πρόστιμο και του επέτρεψε να διατηρήσει τις νίκες που είχε πετύχει το 1997.

Σε διαφορετικό συμβάν, στο βάθρο ο Δήμαρχος της πόλης παραγκώνισε τους δηλωθέντες πολιτικούς που θα έκαναν την απονομή και βράβευσε ο ίδιος τον νικητή, σε μια προσπάθεια ψηφοθηρίας για τις επερχόμενες δημοτικές εκλογές. Η Χερέθ τιμωρήθηκε με οριστική αφαίρεση του δικαιώματος φιλοξενίας Grand Prix της Formula 1, αλλά διατήρησε το δικαίωμα να φιλοξενεί δοκιμές του σπορ.

Tyrrell 1984 – Αποκλεισμός μισής χρονιάς

Στην αγγλική ομάδα, που ήταν η μοναδική χωρίς Turbo κινητήρα το 1984, επιτρεπόταν να έχει σύστημα ψεκασμού νερού στον κινητήρα – για να μειώνει τη θερμοκρασία του και να αυξάνει την ισχύ. Προς το τέλος του αγώνα έπρεπε να γεμίζει ξανά τα ψυγεία του μονοθεσίου με νερό.

Ωστόσο, αποκαλύφθηκε ότι η αντλία της Tyrrell δεν πρόσθετε μόνο νερό στα ψυγεία, αλλά μαζί και σφαιρίδια μολυβιού. Με αυτό τον τρόπο, υποστήρξε η FIA, αγωνιζόταν στη μεγαλύτερη διάρκεια του Grand Prix με βάρος μικρότερο του κατώτατου ορίου και στο τέλος επανέφερε με τα σφαιρίδια μολυβιού το βάρος στο νόμιμο πλαίσιο.

Επιπλέον, η FIA απεφάνθη ότι με δευτερεύον κύκλωμα του υδραυλικού συστήματος η Tyrrell πρόσθετε και καύσιμο στο μονοθέσιο μαζί με το νερό, παρότι οι ανεφοδιασμοί απαγορευόταν. Συνεπώς, απέκλεισε την ομάδα από το δεύτερο μισό του πρωταθλήματος και της αφαίρεσε όλους τους βαθμούς της χρονιάς.

Αργότερα, όμως, αποδείχθηκε ότι η περιεκτικότητα καυσίμου στο νερό που πρόσθετε ήταν μικρότερη του 1%, που επιτρέπεται από τους κανονισμούς. Συνεπώς, η Tyrrell έκανε έφεση και μαζί ισχυρίστηκε ότι τα σφαιρίδια μολυβιού ήταν απλώς έρμα που χρησιμοποιούσε για την κατανομή βάρους.

Στην εκδίκαση της έφεσης η FIA αγνόησε το θέμα των καυσίμων, αλλά απηύθυνε στην Tyrrell κατηγορίες για μη ασφαλώς τοποθετημένο έρμα και για παράνομες εγκοπές στο δάπεδο, ισχυριζόμενη ότι παραβίαζαν τους κανονισμούς επίπεδου δαπέδου και συνεπώς απαγόρευσης του ground effect.

Σταδιακά αποδείχθηκε, όμως, ότι αυτές οι εγκοπές δεν είχαν καμία αεροδυναμική επίδραση. Παρόλα αυτά η FIA διατήρησε την αρχική της απόφαση αποκλεισμού της Tyrrell. Μετά τον αποκλεισμό της, ψηφίστηκε ο κανονισμός σχετικά με το φορτίο καυσίμου που «προωθούσαν» οι υπόλοιπες ομάδες και ο οποίος είχε κολλήσει στην έλλειψη ομοφωνίας εξαιτίας της άρνησης της Tyrrell.

auto.in.gr