Με το ερώτημα «πόσο νέα είναι η καρδιά σας;» το Ελληνικό Κολέγιο Καρδιολογίας προσπαθεί να αφυπνίσει όλους μας ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς. Οι παράγοντες που ενοχοποιούνται για τη στεφανιαία νόσο μελετώνται από τους επιστήμονες 40 τουλάχιστον χρόνια.
Με το ερώτημα «πόσο νέα είναι η καρδιά σας;» το Ελληνικό Κολέγιο Καρδιολογίας προσπαθεί να αφυπνίσει όλους μας ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς (24 Σεπτεμβρίου). Οι παράγοντες που ενοχοποιούνται για τη στεφανιαία νόσο μελετώνται από τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο εδώ και 40 τουλάχιστον χρόνια.
Το πώς θα διατηρήσουμε όμως την καρδιά μας υγιή, το γνώριζαν ακόμη και οι πρόγονοί μας, καθώς τρέφονταν καλύτερα από εμάς, περπατούσαν περισσότερο και απέφευγαν να καπνίζουν.
Η πρώτη πανεπιστημιακή κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών υπό τη διεύθυνση του καθηγητή κ. Χριστόδουλου Στεφανάδη πραγματοποιεί τη μελέτη «Αττική», η οποία προσπαθεί μέσα από ένα τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα 3.042 ανδρών και γυναικών να αποδείξει ποιοι είναι οι παράγοντες που οδηγούν όλο και πιο συχνά τους Έλληνες και τις Ελληνίδες στο έμφραγμα.
Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, που ανακοινώθηκε ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς, το 38,2% των ανδρών και το 23,9% των γυναικών έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση. Το δυσάρεστο είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς και συγκεκριμένα το 65% των ανδρών και το 40% των γυναικών δεν έκαναν καμία θεραπεία για το πρόβλημα αυτό υγείας.
Από το σύνολο των υπερτασικών ατόμων μόνο το 15% προκύπτει ότι ρυθμίζουν την πίεσή τους στο φυσιολογικό επίπεδο. Όμως, εκτός από την υπέρταση υπάρχουν και άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες για τις καρδιοπάθειες. Το λεγόμενο «μεταβολικό σύνδρομο» που είναι ουσιαστικά ένα κοκτέιλ επικινδυνότητας για έμφραγμα και εγκεφαλικό και περιλαμβάνει παράγοντες όπως την παχυσαρκία, τις αυξημένες τιμές λιπιδίων, σακχάρου κ.α. ταλαιπωρεί το 25,2% των ανδρών και το 14,6% των γυναικών, σύμφωνα με την ίδια μελέτη.
Το εντυπωσιακό και ταυτόχρονα δυσάρεστο στοιχείο είναι ότι το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται σε ποσοστό που αγγίζει το 10% ακόμη και σε άτομα ηλικίας κάτω των 35 ετών. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ασπίδα στο σύνδρομο αυτό είναι η μεσογειακή δίαιτα, η οποία εκτιμάται ότι μειώνει κατά 19% την πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου και η μέτρια φυσική άσκηση (μείωση κατά 25%).
Όπως εξήγησε ο καθηγητής κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης, πλέον δεν μιλούμε αφηρημένα για τη μεσογειακή δίαιτα καθώς έχουν βρεθεί πολύ σημαντικές ουσίες που περιέχονται στα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, τα ψάρια και το ελαιόλαδο οι οποίες μας προστατεύουν. Όπως είπε, ορισμένες από αυτές είναι το σελήνιο, η γλουταθειόνη, τα Ω-6:Ω-3, οι πολυφαινόλες, οι βιταμίνες Ε και C και η ρεσβερατρόλη που υπάρχει στο κρασί.
Όμως, η διατροφή από μόνη της δεν φθάνει για να προλάβουμε το έμφραγμα, τονίζει ο καθηγητής κ. Δημήτρης Κρεμαστινός και επισημαίνει ότι αν οι άνθρωποι έκοβαν το κάπνισμα, άρχιζαν φυσική άσκηση και άλλαζαν τη διατροφή τους θα απέτρεπαν το 80% των καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η γήρανση της καρδιάς, όπως εξηγεί, είναι μία διαδικασία η οποία είναι ευκολότερη στους παχύσαρκους, τους διαβητικούς και τους υπερτασικούς ασθενείς. Η φυσική άσκηση, επισημαίνει, είναι απαραίτητη καθώς με κάθε καρδιακό χτύπο η καρδιά αντλεί ικανοποιητική ποσότητα αίματος, και αυτό συμβάλλει στο να καθυστερεί η στένωση των αρτηριών. Επίσης βελτιώνει το επίπεδο της «καλής» χοληστερόλης που προστατεύει τα αγγεία, μειώνει την αρτηριακή πίεση, διατηρεί τη γλυκόζη σε κανονικά επίπεδα και καίει το περιττό λίπος.
Είναι ενδεικτικό ότι μία ώρα τρέξιμο την εβδομάδα μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων κατά 42%, ενώ το γρήγορο βάδισμα 30 λεπτών κατά 18%. Στη μάχη για την πρόληψη των καρδιοπαθειών πρέπει να βρίσκονται και οι ετήσιες εξετάσεις μας για χοληστερόλη.
Είναι διεθνώς πλέον αποδεκτό, τόνισαν οι επιστήμονες, ότι η λεγόμενη «κακή» χοληστερόλη για όσους ανήκουν στην κατηγορία αυξημένου κινδύνου για έμφραγμα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 70 mg%. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι όταν η τιμή της χοληστερίνης ελαττώνεται κατά ένα mg τότε η πιθανότητα να πάθει ο άνθρωπος καρδιακό επεισόδιο μειώνεται κατά 2%.
Αν δεν τα καταφέρουμε να προλάβουμε το έμφραγμα, μπορούμε σίγουρα να σώσουμε τη ζωή μας αν φθάσουμε έγκαιρα στο νοσοκομείο. Αυτό εξηγεί ο καθηγητής Καρδιολογίας κ. Λεκάκης, τονίζοντας ότι τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι το 40% των ασθενών με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου φθάνουν καθυστερημένα στο νοσοκομείο με μέσο χρόνο προσέλευσης 260 λεπτά (παραπάνω από 4 ώρες), ενώ ένας στους πέντε ασθενείς καταλήγει πριν προλάβει να φθάσει στο νοσοκομείο. Αντίθετα, οι ασθενείς με έμφραγμα που φθάνουν στο νοσοκομείο σε πολύ μικρό χρόνο, καταφέρνουν να επιβιώσουν σε ποσοστά που ξεπερνούν το 20%.
Το άσχημο είναι ότι το έμφραγμα παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, αναφέρουν οι ειδικοί, όλο και περισσότερα σε νέα άτομα ακόμη και ηλικίας κάτω των 30 ετών, ενώ εμφανίζεται πιο συχνά και στις γυναίκες από ό,τι παλαιότερα, γεγονός που αποδίδεται στον τρόπο διαβίωσής τους, το κάπνισμα, τον επαγγελματικό ανταγωνισμό, το άγχος και την καθιστική ζωή, στοιχεία που ήταν ηπιότερα ή δεν υπήρχαν στον παρελθόν.