Παιδική φίμωση: Είναι πάντα παθολογική;

Γιατρέ το παιδί μου έχει φίμωση. Χρειάζεται επέμβαση; Αυτή είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες επίσκεψης στον παιδοχειρουργό που οφείλεται στην έλλειψη γνώσης του φυσιολογικού από τους γονείς και συχνά και από εμάς τους ιατρούς.

Πριν αναφερθούμε στη φίμωση, είναι απαραίτητο να πούμε δυο λόγια σχετικά με την διάπλαση και την ανατομία του παιδικού πέους που παρουσιάζει ορισμένες διαφορές με αυτό του ώριμου άνδρα.

Ονομάζουμε πόσθη το μέρος του δέρματος που καλύπτει το πέος του μικρού παιδιού και βάλανο το τελικό τμήμα του πέους με αυτό το ιδιόμορφο σχήμα.

Στον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης ο σχηματισμός αυτός του δέρματος που ονομάζουμε πόσθη έχει ολοκληρωθεί. Καλύπτει τελείως τη βάλανο με την οποία και είναι πολύ καλά κολλημένη.

Κάτω από την επίδραση ορμονών σχηματίζονται μικρά κενά διαστήματα ανάμεσα στην πόσθη και την βάλανο. Αυτά τα κενά αυξάνουν σε μέγεθος και ενώνονται το ένα με το άλλο, χωρίζοντας τελείως την πόσθη από τη βάλανο. Ο διαχωρισμός αυτός δεν έχει ολοκληρωθεί τη στιγμή της γέννησης και συνεχίζεται κατά την παιδική ζωή.

Μετά τη γέννηση, η πόσθη τραβιέται προς τα κάτω αποκαλύπτοντας τη βάλανο μόνο σε ένα ποσοστό 4% των παιδιών. Στα μισά νεογέννητα αγόρια δεν μπορεί κανείς να δει ούτε το στόμιο της ουρήθρας.

Έως την ηλικία των έξι μηνών η πόσθη τραβιέται τελείως προς τα κάτω σε ένα ποσοστό 20% των αγοριών. Μέχρι την ηλικία των τριών ετών 10% των αγοριών έχουν ακόμη πόσθη η οποία δεν μπορεί να τραβηχτεί προς τα κάτω. Βέβαια, σχεδόν σε όλα τα αγόρια μέχρι την ηλικία των 17 ετών η πόσθη έχει ανοίξει κανονικά.

Αν ορίσουμε σαν φίμωση μονάχα την αδυναμία να τραβήξει κανείς την πόσθη, προφανώς όλα τα νεογέννητα αγόρια έχουν φίμωση. Παρ’ όλα αυτά η φίμωση που καθορίζεται μ’ αυτόν τον τρόπο είναι συνήθως μία φυσιολογική οντότητα και δεν έχει καμία παθολογική συνέπεια. Πρόκειται λοιπόν για τη φυσιολογική νεογνική φίμωση, που δεν χρειάζεται οποιαδήποτε επέμβαση.

Ένα συνηθισμένο λάθος στην απόπειρα να εξετάσει κανείς το πέος είναι να τραβήξει την πόσθη προς τη βάση του πέους, οπότε συνήθως βλέπει ένα άνοιγμα σαν κεφαλής καρφίτσας που μπορεί να οδηγήσει λανθασμένα στη διάγνωση μιας αληθινά παθολογικής φίμωσης. Παρόλα αυτά εάν η πόσθη τραβηχτεί προς τα μας τότε μπορεί κανείς να δει ότι το άνοιγμα της είναι αρκετά φαρδύ και με κανένα τρόπο δεν εμποδίζει την ούρηση.

Αληθινή παθολογική φίμωση είναι πολύ σπάνια πριν την ηλικία των πέντε ετών. Προκαλείται συνήθως από συνεχείς λοιμώξεις στην περιοχή (βαλανοποσθίτιδες) οδηγώντας σε μία ίνωση του στομίου της πόσθης, δηλαδή ουσιαστικά σε σχηματισμό ουλών και πραγματική στένωση για την οποία η περιτομή είναι απόλυτη ένδειξη.

Παρ’όλα αυτά η βαλανοποσθίτιδα από μόνη της δεν αποτελεί ένδειξη περιτομής γιατί είναι συνήθως ήπια, θεραπεύεται μόνη της και λίγα παιδιά πάσχουν από παραπάνω από ένα επεισόδια. Για την αντιμετώπισή της είναι αρκετή η θεραπεία της με αντιβιοτικά και χλιαρά λουτρά.

Από τα παραπάνω μπορούμε να καταλάβουμε ότι και οι συμφύσεις, δηλαδή τα σημεία που η βάλανος και η πόσθη είναι ακόμη κολλημένες, είναι μία φυσιολογική διεργασία και πρέπει κανείς να τις αφήνει τελείως μόνες τους.

Ο βίαιος διαχωρισμός συνήθως χωρίς αναισθησία οδηγεί σε πόνο, αιμορραγία, και είναι δυνατόν να μην μπορεί να επανέλθει η πόσθη στη θέση της και να έχουμε παραφίμωση. Αυτή η βίαιη πράξη είναι τελείως αχρείαστη διότι ο αυτόματος διαχωρισμός συμβαίνει φυσιολογικά ούτως ή άλλως μόνος του.

Πρέπει να δώσουμε έμφαση στο γεγονός ότι καμία ειδική φροντίδα δεν χρειάζεται για το πέος ενός αγοριού. Είναι τελείως αχρείαστη η έλξη της πόσθης σαν ρουτίνα για να βοηθήσει την αποκάλυψη της βαλάνου ή να διευκολύνει τον φυσιολογικό διαχωρισμό.

Αφού η πόσθη έχει χωρίσει μόνη της από τη βάλανο, το αγόρι πρέπει να ενθαρρύνεται να καθαρίζει αυτή την περιοχή όπως και όταν πλένεται πίσω από τα αφτιά του.

Για να ανακεφαλαιώσουμε η φίμωση είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο της παιδικής ηλικίας. Μετά την ηλικία των πέντε ετών μόνο ένα στα δέκα αγοράκια έχουν κλειστό το πέος τους και παρόλα αυτά μόλις το ένα στα 100 θα χρειαστεί τελικά επέμβαση περιτομής.

Η επέμβαση της περιτομής παρόλο που δίνει λύση στην παθολογική φίμωση έχει πολλές δυνητικές επιπλοκές όπως μετεγχειρητική αιμορραγία και μόλυνση, στένωση του στομίου της ουρήθρας, ελάττωση αισθητικότητας από την αφαίρεση δέρματος πλούσιου σε νευρικές απολήξεις και απαραίτητου για υγιή ερωτική ζωή, συχνότερες βαλανοποσθίτιδες, ελάττωση του μήκους και του πλάτους του πέους.

Νέες τεχνικές στο μέλλον θα κάνουν δυνατή την διατήρηση της πόσθης δίνοντας την ευκαιρία στον νέο άντρα να διαλέξει μόνος του αν επιθυμεί την περιτομημένη εμφάνιση ή όχι.

health.in.gr