Οι ιώσεις λίγο πριν την άνοιξη…

Health.in.gr: Κ. Μαντζάκο, είναι γεγονός ότι παρουσιάζεται αυτή την εποχή μεγάλη αύξηση στη συχνότητα των λοιμώξεων του αναπνευστικού. Πού οφείλεται αυτή;

Κ.Μαντζάκος: Κατά τους χειμερινούς μήνες η αύξηση της συχνότητας των λοιμώξεων έχει να κάνει με τον τρόπο ζωής και με τις καιρικές συνθήκες. Οι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων σάλιου, όπως με το βήχα και το κάπνισμα. Ο συγχρωτισμός πολλών ανθρώπων σε ένα συγκεκριμένο χώρο, όπως οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία, ευνοούν πάρα πολύ την ανάπτυξη αυτών των λοιμώξεων. Oι τουρίστες που μετακινούνται αυτές τις ημέρες μεταφέρουν τους ιούς από τη μία χώρα στην άλλη.

Health.in.gr: Γιατί, όταν έχουμε κρύο και χαμηλές θερμοκρασίες, ο οργανισμός μας είναι πιο ευπαθής στις λοιμώξεις;

Κ.Μαντζάκος: Οι απότομες αλλαγές θερμοκρασίας από το ζεστό στο κρύο και ίσως ο τρόπος που ντυνόμαστε ευνοούν την ανάπτυξη των λοιμώξεων.
Σίγουρα η άμυνα του οργανισμού μας καταβάλλεται, ειδικά από τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας και το ψύχος, αλλά και όταν δεν ντυθούμε καλά ή ξεγελαστούμε από τον καιρό. Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι, όπως είπα και πριν, ο συγχρωτισμός, δηλαδή η συγκέντρωση των ανθρώπων σε κλειστούς χώρους και ο μη καλός εξαερισμός κάποιων χώρων. Βέβαια, τα ταξίδια παίζουν και αυτά το ρόλο τους γιατί μεταφέρουν κάποιους ιούς. Μια επιδημία, που ξεκίνησε, π.χ., στην Αγγλία, θα έρθει κάποια στιγμή στην Ελλάδα με τη μετακίνηση των τουριστών.

Health.in.gr: Ποιοι είναι οι μικροοργανισμοί από τους οποίους κινδυνεύουμε περισσότερο;

Κ.Μαντζάκος: Κατ’ αρχάς να διαχωρίσουμε το απλό κρυολόγημα από τη λοίμωξη από τον ιό της γρίπης. Δημιουργείται πολλές φορές σύγχυση με τον τρόπο που χρησιμοποιεί αυτές τις έννοιες ο κόσμος. Οι ρινοϊοί και οι κοροναϊοί προκαλούν αναπνευστικά σύνδρομα που εκδηλώνονται κυρίως σαν κοινό κρυολόγημα. Επίσης ευθύνονται για την εκδήλωση συμπτωμάτων φαρυγγίτιδας και περιστασιακά επιδημιών αναπνευστικού σε νεοσύλλεκτους στους στρατώνες. Πιο συχνά, παρατηρούνται οι ιοί της γρίπης α και β, που προκαλούν λοίμωξη του αναπνευστικού με πυρετό, βήχα, μυαλγίες, κακουχία ή και πνευμονία σε κάποιες ομάδες ατόμων.

Health.in.gr: Πώς εκδηλώνεται συνήθως η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης;

Κ.Μαντζάκος: Είναι μία πολύ συχνή λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που σπάνια μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα Το 10 έως 12% απουσιών από το χώρο εργασίας και των μαθητών από τα σχολεία ετησίως οφείλεται στον ιό της γρίπης. Είναι κάτι που δημιουργεί και μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Ευθύνεται για μεγάλες επιδημίες κατά τους χειμερινούς μήνες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, μυαλγίες, κεφαλαλγία, πονόλαιμο και βήχα. Συνήθως ο χρόνος ανάρρωσης είναι πέντε με δέκα ημέρες, ανάλογα με τον κάθε άρρωστο, αλλά για ορισμένους ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες χρειάζεται μεγάλη προσοχή.

Health.in.gr: Υπάρχουν ειδικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της γρίπης;

Κ.Μαντζάκος: Πρόσφατα κυκλοφόρησε αντιγριπική θεραπεία με εισπνεόμενο φάρμακο τη ζαναμιβίρη. Η χρήση του περιορίζει το χρόνο νοσηλείας από δέκα σε τέσσερις με πέντε ημέρες και κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Δρα στο επιθήλιο του αναπνευστικού βλεννογόνου και εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό του ιού, ενώ δεν απορροφάται παρά ελάχιστα από τον οργανισμό και για αυτό θεωρείται ασφαλές.

Health.in.gr: Ποια είναι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της γρίπης και ποιος είναι ο σωστός τρόπος χρησιμοποίησής του;

Κ.Μαντζάκος: Το εμβόλιο πρέπει να γίνεται σε όλες τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, δηλαδή στους ηλικιωμένους -πάνω από τα 65-, σε όσους πάσχουν από κάποια υποκείμενη νόσο, όπως είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η νεφρική ανεπάρκεια, ο σακχαρώδης διαβήτης, οι ρευματικές παθήσεις, και σε όσους υποβάλλονται σε ανοσοκαταστολή, χρόνια χρήση κορτιζόνης, χημειοθεραπεία (καρκινοπαθείς). Όλοι αυτοί πρέπει οπωσδήποτε να εμβολιάζονται με αδρανοποιημένο εμβόλιο τύπου α ή β, μία φορά το χρόνο, κυρίως το φθινόπωρο -Οκτώβριο, Νοέμβριο-, ενώ η δόση μπορεί να επαναληφθεί και τον Ιανουάριο.
Το εμβόλιο χορηγείται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, είναι φθηνό και δεν έχει ουσιαστικά παρενέργειες, παρά μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις παρατηρούνται αλλεργικές αντιδράσεις ή τοπικός ερεθισμός στο σημείο της ένεσης. Το εμβόλιο αλλάζει κάθε χρόνο. Παρασκευάζεται από αδρανοποιημένους ιούς, βάσει των επιδημιών της περασμένης χρονιάς. Έτσι, προσφέρει κάλυψη ενάντια σε ιούς που πιστεύουμε ότι θα δημιουργήσουν πρόβλημα τη χρονιά που διανύουμε. Το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό από 50 έως 80 % και σίγουρα δεν είναι πανάκεια. Ωστόσο, η συμβουλή μου είναι να το κάνουν όλοι οι ηλικιωμένοι πάνω από 65 ετών. Η άποψη αυτή επικρατεί και στην Αμερική αλλά και στη Μ. Βρετανία

Health.in.gr: Ποιες συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που προσβλήθηκε από τον ιό της γρίπης;

Κ.Μαντζάκος: Η θεραπεία είναι συμπτωματική, δηλαδή συστήνονται κλινοστατισμός, αναλγητικά, αντιπυρετικά (όχι όμως ασπιρίνη, προτιμούμε παρακεταμόλη). Είναι απαραίτητη επίσης ελαφριά υδρική διατροφή μαζί με χυμούς, χωρίς χρήση αντιβιοτικών. Η βιταμίνη C ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και μπορούμε να την πάρουμε είτε με χυμούς είτε ως συμπλήρωμα. Να τονίσουμε ότι πάντα την κατάσταση του ασθενούς πρέπει να την εκτιμά ο οικογενειακός ιατρός, ο οποίος και είναι ο μόνος αρμόδιος να θέσει τη διάγνωση της γρίπης.

Health.in.gr: Ποιος είναι ο ρόλος των αντιβιοτικών στη θεραπεία της γρίπης;

Κ.Μαντζάκος: Τα αντιβιοτικά δεν έχουν επίδραση πάνω στους ιούς, όπως είναι αυτός της γρίπης. Η νομοθεσία στη χώρα μας δεν εφαρμόζεται σωστά και οι ασθενείς μπορούν να πάρουν αντιβιοτικά χωρίς συνταγή. Για να χρησιμοποιηθεί κάποιο αντιβιοτικό, πρέπει να έχει συνταγογραφηθεί από τον οικογενειακό ιατρό, που γνωρίζει το ιστορικό του ασθενούς και τις αλλεργίες από τις οποίες τυχόν αυτός πάσχει. Η χορήγηση του αντιβιοτικού είναι στην κρίση του γιατρού και όχι του φαρμακοποιού. Στην αντιμετώπιση της γρίπης, η χορήγηση των αντιβιοτικών έχει θέση μόνο στην περίπτωση των επιπλοκών της.

Health.in.gr: Υπάρχει η πιθανότητα εξέλιξης της γρίπης σε κάτι πιο σοβαρό;

Κ.Μαντζάκος: Οι επιπλοκές της γρίπης αφορούν κυρίως στην πρωτοπαθή ή στη δευτεροπαθή μικροβιακή πνευμονία. Πρωτοπαθή λέγεται όταν οφείλεται στον ίδιο τον ιό, και προκαλεί βαριά νόσηση. Η δευτεροπαθής οφείλεται σε μικρόβια που επωφελούνται από την εξασθένηση του οργανισμού. Σε κάθε περίπτωση, ο θεράπων γιατρός πρέπει να παρακολουθεί την πορεία του ασθενούς και να προβαίνει σε θεραπευτικές παρεμβάσεις, όποτε το κρίνει αναγκαίο.

health.in.gr