Μια ομαδική αγωγή στην Καλιφόρνια, με ενάγοντα τον RBX — ξάδελφο του Snoop Dogg και βετεράνο της δυτικής ακτής — άνοιξε ξανά μια παλιά συζήτηση: πόσο «αληθινά» είναι τα streams στο Spotify; Και, κυρίως, λειτουργούν όλοι με τους ίδιους κανόνες;

Τι αποκαλύπτει η αγωγή

Σύμφωνα με την αγωγή, για περισσότερα από τρία χρόνια (2022–2025), στο ρεπερτόριο του Drake εμφανίστηκαν τεράστιοι όγκοι παραποιημένων streams.

Η λέξη «παραποιημένα» δεν αφήνεται στη φαντασία. Το έγγραφο μιλά συγκεκριμένα για:

  • bots που παίζουν τραγούδια σε ασταμάτητους κύκλους
  • αυτοματοποιημένους λογαριασμούς που λειτουργούν σαν «εργοστάσια» των κλικ
  • VPN που καμουφλάρουν την πραγματική προέλευση της κίνησης
  • «άλματα» γεωγραφικής τοποθεσίας μέσα σε λεπτά — κάτι μη ανθρώπινο

Αν και δεν δίνεται ακριβής αριθμός, η αγωγή κάνει λόγο για «δισεκατομμύρια» streams. Σε ένα μόνο παράδειγμα αναφέρονται 250.000 ύποπτα plays του τραγουδιού No Face μέσα σε τέσσερις ημέρες.

Ο Drake δεν κατηγορείται — αλλά εμφανίζεται ως «ωφελημένος»

Το έγγραφο δεν υπονοεί ότι ο Drake διέπραξε απάτη.

Εκείνο που θίγεται είναι κάτι πιο δομικό: ότι υπάρχει ένα σύστημα χαλαρής εποπτείας, όπου οι ανωμαλίες στη «μεγάλη κίνηση» περνούν απαρατήρητες, ενώ οι μικροί καλλιτέχνες αντιμετωπίζονται με αυστηρότητα.

Στην αγωγή αναφέρονται παράλογα μοτίβα, όπως:

  • λογαριασμοί που ακούνε μουσική 23 ώρες το 24ωρο
  • streams που ξεκινούν από Τουρκία και καταγράφονται ως Ηνωμένο Βασίλειο
  • διαδρομές που «πηδούν» χώρες μέσα σε λίγα λεπτά
  • εκατοντάδες χιλιάδες plays του ίδιου τραγουδιού από προφίλ που δεν μοιάζουν ανθρώπινα

Γιατί το θέμα δεν αφορά τον Drake — αλλά τη λογική του Spotify

Εδώ βρίσκεται η καρδιά της υπόθεσης.

Στον κόσμο της μουσικής, οι μικροί δημιουργοί γνωρίζουν ήδη ότι όταν υπάρξει ξαφνική αύξηση στα streams, το Spotify παγώνει πληρωμές, ζητά «διευκρινίσεις» και επιβάλλει ποινές όχι στον καλλιτέχνη αλλά στον διανομέα, ο οποίος τις μεταφέρει στον ίδιο τον μουσικό.

Αυτό συμβαίνει ακόμη κι όταν:

  • ο καλλιτέχνης δεν έκανε τίποτα λάθος
  • δεν ξέρει από πού προήλθαν τα streams
  • είναι αδύνατο να αποδείξει την αθωότητά του

Ένα σύστημα χωρίς διαφάνεια

Η περίπτωση του Ισπανού δημιουργού Álvaro Corrochano, σύμφωνα με δημοσίευμα της El Pais, το αποδεικνύει.

Το τραγούδι του Ocaso μπήκε σε playlist 70.000 ακολούθων — φαινομενικά κανονική. Την επόμενη μέρα, η playlist εξαφανίστηκε. Τα streams συνεχίστηκαν. Εκείνος άρχισε να υποψιάζεται δυσλειτουργία.

Όταν επικοινώνησε με το Spotify, τον εξυπηρέτησε αρχικά ένα bot και στη συνέχεια ένα δεύτερο bot μεταμφιεσμένο σε «υπάλληλο».

H απάντηση ήταν πάντα η ίδια: «Μην ανησυχείτε, τα συστήματά μας εντοπίζουν και αφαιρούν τεχνητά streams.»

Τα streams όμως δεν αφαιρέθηκαν ποτέ.

Καμία ειδοποίηση. Καμία εξήγηση.

Μια ολόκληρη playlist… εξαφανίστηκε από την πλατφόρμα του καλλιτέχνη «σαν να μην υπήρξε ποτέ».

Η μεγάλη αντίφαση

Αυτό είναι που κάνει την αγωγή του RBX να «χτυπάει νεύρο»: αναδεικνύει μια δομική αντίφαση στο οικοσύστημα του streaming. Για τους μικρούς δημιουργούς, το Spotify εφαρμόζει αυστηρές ποινές και μηχανισμούς ελέγχου που ενεργοποιούνται με το παραμικρό. Για τους μεγάλους όμως, εκεί όπου τα νούμερα έχουν βαρύτητα για τους επενδυτές και για τη διατήρηση της εικόνας συνεχούς ανάπτυξης, οι ίδιες ακριβώς ανωμαλίες συχνά ενσωματώνονται αθόρυβα ως «στατιστική απόκλιση», χωρίς να διαταράσσουν τη συνολική αφήγηση της πλατφόρμας.

Η πλατφόρμα έχει χτίσει την αξιοπιστία της πάνω σε δύο βασικά metrics:

  • ενεργούς χρήστες
  • συνολικά streams ανά μήνα

Όταν τα streams ανεβαίνουν, η αξία της εταιρείας ενισχύεται.

Άρα το ερώτημα δεν είναι αν υπάρχει πρόθεση, αλλά πότε μια ανωμαλία αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα και πότε ως «μεγέθυνση»;

Οι ειρωνείες της συγκυρίας

Λίγο πριν ξεσπάσει η αγωγή, ο Drake είχε στραφεί ο ίδιος κατά της Universal Music Group, υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία προώθησε τεχνητά ένα κομμάτι του Kendrick Lamar με σκοπό να τον πλήξει στη μεταξύ τους κόντρα· η υπόθεση απορρίφθηκε, καθώς ο δικαστής έκρινε ότι οι αναφορές στο τραγούδι συνιστούσαν «κρίσεις που δεν στοιχειοθετούν αδίκημα».

Έτσι, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, ο Drake βρίσκεται ταυτόχρονα να καταγγέλλει «αλγοριθμική χειραγώγηση» και να εμπλέκεται σε κατηγορίες για παραποιημένα streams. Κι εκεί κάπου το σκηνικό μετατοπίζεται: δεν αφορά πλέον τα πρόσωπα, αλλά την ίδια την αρχιτεκτονική της ψηφιακής μουσικής εποχής.

Η «dead internet theory» και η δυσάρεστη πιθανότητα

Χωρίς να το επιδιώκει, ο Drake μετατρέπεται σε παράδειγμα ενός φαινομένου που συζητείται ολοένα συχνότερα: της πιθανότητας πως μεγάλοι όγκοι της online δραστηριότητας δεν παράγονται από ανθρώπους, αλλά από συστήματα που «προσομοιώνουν» κανονική κίνηση.

Η υπόθεση υπονοεί ότι το streaming μπορεί να λειτουργεί απρόσκοπτα ακόμη κι όταν σημαντικά τμήματα της δραστηριότητας είναι απίθανα, μη ανθρώπινα ή απλώς ανεξήγητα. Κι αν αυτό μπορεί να συμβεί σε έναν από τους πιο καταναλωμένους καλλιτέχνες παγκοσμίως, τότε το πραγματικό ζήτημα δεν είναι η ύπαρξη των bots, αλλά το πόσο το ίδιο το σύστημα φαίνεται να εξαρτάται από αυτά.

Το πραγματικό τέλος της ιστορίας

Το θέμα δεν επαναπροσδιορίζει τον Drake.

Δεν μειώνει την καριέρα του.

Δεν αλλάζει τη θέση του στην ποπ κουλτούρα.

Αυτό που κάνει είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό: Αποκαλύπτει μια βιομηχανία στην οποία οι αριθμοί έχουν γίνει τόσο μεγάλοι που η αλήθεια μπορεί να χαθεί μέσα στους ίδιους τους αλγορίθμους.

Αν οι μικροί καλλιτέχνες χάνουν έσοδα για λίγες χιλιάδες «ύποπτες» αναπαραγωγές, ενώ εκατομμύρια παράξενων plays ενσωματώνονται χωρίς θόρυβο στα στατιστικά των μεγάλων, τότε το πρόβλημα δεν είναι οι καλλιτέχνες — είναι το ίδιο το σύστημα που τους κρίνει.

*Mε πληροφορίες από: El Pais English, Κεντρική Φωτογραφία: Instagram @ champagnepapi

Ειδήσεις Σήμερα: