Επιλεκτικές αναγνώσεις του «φαινομένου Μαμντάνι»

Την ώρα που η εγχώρια Δεξιά παρέα με την αστική τάξη της χώρας διαγκωνίζονται για ένα κλικ στο πλάι ή έστω στο φόντο της νεοαφιχθείσας αμερικανίδας πρέσβειρας, η εγχώρια Αριστερά αναλύει κοπιωδώς και κάπως επιλεκτικά, το φαινόμενο Μαμντάνι.

Mετά από μια εντυπωσιακά αυξημένη συμμετοχή στο early voting, σήμερα οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης ψηφίζουν ποιος θα είναι ο επόμενος δήμαρχος τους. Σε φαβορί έχει αναδειχθεί ο 34χρονος Ζόχραν Μαμντάνι, ο οποίος κατάφερε να κερδίσει το χρίσμα των Δημοκρατικών παρά το γεγονός πως βρίσκεται στα αριστερά του κόμματος κι ανήκει στους Δημοκρατικούς Σοσιαλιστές. Αντίπαλοι του Μαμντάνι είναι οι Άντριου Κουόμο και Κέρτις Σλίβα. Ο Κουόμο έχει διατελέσει κυβερνήτης της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, όμως αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το αξίωμα μετά τις πολλές καταγγελίες γυναικών για σεξουαλική παρενόχληση κι ανάρμοστη συμπεριφορά στον χώρο εργασίας και κατεβαίνει για Δήμαρχος ως ανεξάρτητος καθώς έχασε το χρίσμα των Δημοκρατικών από τον Μαμντάνι. Ο Σλίουα είναι Ρεπουμπλικάνος.

Η εγχώρια Αριστερά επιχειρεί να φέρει τον Μαμντάνι στα μέτρα της

Και τώρα που περιγράψαμε τα βασικά, έχει ενδιαφέρον η ανάγνωση που κάνει ο εγχώριος προοδευτικός κόσμος που ενδιαφέρεται για την πολιτική, ασχολείται με τα της Αριστεράς και είτε συμμετέχει, είτε παρακολουθεί τις διαδικασίες κάποιου κόμματος που βρίσκεται στα αριστερά του κέντρου. Το «κοστούμι Μαμντάνι» αλλάζει μέτρα κι ύφασμα για να επιβεβαιώσει επιλογές, πολιτικές και δράσεις. Πασχίζουν οι προοδευτικοί άνθρωποι που έχουν ανάγκη από ελπίδα κι από όραμα, ακόμη κι αν αυτό έρχεται από έναν σημαντικό Δήμο στην άλλη άκρη του κόσμου, να αυτοεπιβεβαιωθούν. Δικαιολογημένη ανάγκη αν αναλογιστούμε τις πολλαπλές ματαιώσεις που έχει υποστεί ο κόσμος της Αριστεράς.

Κι όμως, η απόσταση αντί να επιτρέπει νηφάλια ανάγνωση θυμίζει περισσότερο ελατήριο που αυξάνει ή μειώνει ανάλογα με το ποιός ή ποιά το κρατά, αν έχει υπάρξει οργανωμένος/η στην Αριστερά, αν έχει απλά ψηφίσει, αν έχει απλά διαβάσει στα μικράτα του/της, αν συμμετέχει αυτόνομα σε κινηματικές διαδικασίες, αν συμμετέχει αυτόνομα μόνο σε σοσιαλμιντιακές κινηματικές διαδικασίες, αν αισθάνεται ότι είναι «καθοδήγηση», αν έχει πετύχει, αποτύχει ή δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ στην καθημερινή ζωή κάποιας συλλογικότητας ή φορέα.

Ο Μαμντάνι δεν φοβάται τον ριζοσπαστικό λόγο

Ο Μαμντάνι πετυχαίνει στην Νέα Υόρκη του 2025, όχι μόνο γιατί έχει εξαιρετικά σόσιαλ μίντια, ούτε γιατί είναι εμφανίσιμος τόσο όσο χρειάζεται για να είναι ένας από μας αλλά και εξαιρετικά εύγλωττος και κατανοητός. Ούτε πετυχαίνει ως μονοθεματική υποψηφιότητα που επικεντρώνεται στην ανάγκη μείωσης του κόστους ζωής στη Νέα Υόρκη.

Ο Μαμντάνι μιλά για κοινωνική δικαιοσύνη και οικονομική ισότητα, μιλά για αξιοπρέπεια και προτείνει αύξηση φόρων για τους πλούσιους και τις μεγάλες εταιρίες. Θα είχε πλάκα να φέρουμε στα μέτρα μας και στην ελληνική καθημερινότητα τις προτάσεις Μαμντάνι. Τον κάνω εικόνα να πρωταγωνιστεί στα βίντεο της Ομάδας Αλήθειας και να τον ρωτούν οι δημοσιογράφοι «ναι, αλλά που θα βρείτε τα λεφτά;».

Πέρα από την πολύ ουσιαστική για την καθημερινότητα των Νεοϋορκέζων, ριζοσπαστική ατζέντα που προωθεί για δημόσιες και δωρεάν συγκοινωνίες, πάγωμα ενοικίων, τριπλασιασμό της κοινωνικής στέγης με σταθερό ενοίκιο κατασκευασμένες από συνδικάτα και με κοινωνικά κριτήρια, καθολική παιδική μέριμνα για παιδιά ηλικίας από 6 εβδομάδες ώς 5 ετών, δημιουργία δημοτικών καταστημάτων τροφίμων για την ανάσχεση της ακρίβειας, ο Μαμντάνι ξέρει για τι και για ποιους μιλάει. Δεν φοβάται τις λέξεις, ούτε τα χιλιόμετρα. Δηλώνει «σοσιαλιστής» και πάει «σπίτι σπίτι», έχει μετατρέψει το μετρό σε στούντιο για reels,  ενώ συνομιλεί με κάθε κοινωνική ομάδα με τρόπο που δείχνει ότι τον αφορούν πραγματικά οι ανάγκες της.

Στην Γουόλ Στριτ, δεν νιώθουν ιδιαίτερα άνετα μαζί του και βάζουν ζητήματα «ανταγωνιστικότητας», εκείνος, απαντά με επιχείρημα την αξιοπρέπεια για τους δημότες. Συναντιέται και συνομιλεί και με τους εκπροσώπους των μεγάλων επιχειρήσεων χωρίς να βάζει νερό στο κρασί του ή να αλλάζει τις λέξεις του. Έχει αμβλύνει θέσεις του αναφορικά με την αστυνομία κι έχει δεσμευθεί να διατηρήσει τα σημερινά επίπεδα στελέχωσης  των τμημάτων, αλλά προτείνει να αξιολογούνται διαφορετικά τα περιστατικά ώστε στα μη βίαια να στέλνονται ομάδες ψυχικής υγείας αντί για ένοπλους αστυνομικούς. Έχει σημασία να πούμε πως όλα όσα προτείνει δεν περνάνε μόνο από το χέρι του Δημάρχου βέβαια, κι αυτό έχει σημασία να τονιστεί.

Η διαθεματικότητα του Μαμντάνι

Έχει επίσης σημασία να πούμε πως δεν ιδρώνει τ’ αυτί του, κι αντί για διαπιστευτήρια «νομιμοφροσύνης» απαντά στην ουσία της κριτικής που του γίνεται, ενίοτε με χιούμορ αλλά κατονομάζει και τους εχθρούς του. Έχει δεχθεί κριτική για τη μουσουλμανική του ταυτότητα, όμως αυτό δεν τον έκανε υπεραμυντικό. Αντίθετα, επέλεξε να μιλήσει ανοιχτά για την μειονοτική του εμπειρία και για την ισλαμοφοβία. Και δεν σταμάτησε εκεί, έκανε βίντεο όπου μιλάει στα αραβικά ώστε να απευθυνθεί σε αραβόφωνους μουσουλμάνους ψηφοφόρους.

Όμως ο Μαμντάνι πετυχαίνει και σε κάτι ακόμη, μιλάει ταξικά αλλά δεν αφήνει πίσω καμία ταυτότητα. Γι’ αυτόν, το δίλημμα κυρίαρχες ή δευτερεύουσες αντιθέσεις δεν υπάρχει. Ούτε θεωρεί ότι τον «φιμώνει» η πολιτική ορθότητα ή ότι είναι πολυτέλεια το να έχει θέσεις για τα δικαιώματα των τρανς ατόμων που στις ΗΠΑ στην εποχή Τραμπ τελούν υπό διωγμό και διαπόμπευση. Την ίδια στιγμή που οι Δημοκρατικοί παίρνουν αποστάσεις από τη συγκεκριμένη ευάλωτη κοινωνική ομάδα για «αυτοπροστασία», ο Μαμντάνι όχι μόνο μίλησε για τα τρανς άτομα, όχι μόνο διαδήλωσε υπέρ τους, αλλά έκανε και δίλεπτο βιντεάκι ανατέμνοντας την ιστορία των τρανς στην πόλη με ανάλογη μουσική υπόκρουση και δεσμεύτηκε πως τα τρανς άτομα θα έχουν πρόσβαση και σε ιατρικές και σε νομικές υπηρεσίες επί δημαρχίας του.

Στο μεταξύ, ο Τραμπ τον αποκαλεί κομμουνιστή κι απειλεί να διακόψει τη χρηματοδότηση της πόλης αν εκλεγεί. Αν σας θυμίζει κάτι αυτή η απειλή, μία αντίστοιχη είχε εκτοξεύσει στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023 ο Άδωνις Γεωργιάδης εναντίον του απερχόμενου και επανεκλεγμένου πλέον Δημάρχου Χαλανδρίου με επίδικο τις χρηματοδοτήσεις μέσω ΕΣΠΑ. Η απειλή έγινε εν μέρει πράξη στον Δήμο Αθηναίων όταν η κεντρική κυβέρνηση αφαίρεσε σειρά αρμοδιοτήτων που ο προκάτοχος του Δούκα, κατείχε.

Μαθήματα από έναν νεοϋορκέζο μιλένιαλ σοσιαλιστή

Στο δια ταύτα, ο Μαμντάνι είναι ο νεοϋορκέζος μιλένιαλ σοσιαλιστής του σήμερα. Ξενύχτησε το Σαββατοκύριακο πριν ανοίξουν οι κάλπες σε ΛΟΑΤΚΙ+ club, χόρεψε, μίλησε, ξέρει την πόλη του κι όλες τις κοινωνικές ομάδες της, συνομιλεί με αυτές, και με τους μουσουλμάνους και με τα τρανς άτομα, και με τους λατίνους και με τους μαύρους. Μίλησε για τα Γάζα χωρίς περιστροφές, κι έκανε βίντεο μέσα στο μετρό για το ootd του (outfit of the day/ ντύσιμο της ημέρας), ξέρει που θα φάει το καλύτερο χαλάλ, μπουρίτο, κάρι ή κινέζικο και ενώ τρώει συνομιλεί με τους μικρομαγαζάτορες. Ξέρει τις γειτονιές της Νέας Υόρκης γιατί είναι κομμάτι τους. Δεν πάει να τους διδάξει ή να τους κατηχήσει. Μιλάει για τους πολλούς με τους πολλούς γύρω του. Μαζί του.

Μακάρι η επικείμενη – όπως μοιάζει- νίκη Μαμντάνι να κλονίσει όχι μόνο τους Δημοκρατικούς αλλά και όλους όσοι φοβούνται να μιλήσουν για την Αριστερά μήπως και χάσουν το κέντρο όπως αυτό ορίζεται αποκλειστικά στο φαντασιακό τους. Μακάρι η συζήτηση για το «φαινόμενο Μαμντάνι» να επιτρέψει στα ριζοσπαστικότερα κομμάτια της εγχώριας Αριστεράς να αναλογιστούν αν θα μπορούσε ένας ή μια Μαμντάνι να προκύψει μέσα από τους δικούς της κόλπους. Το μεγαλύτερο μακάρι όμως, δεν είναι άλλο από το μακάρι ο Μαμντάνι να τα καταφέρει ως δήμαρχος.