Από το Ηρώδειο στο αρχαίο θέατρο της Δήλου: Ο Ανδρέας Γεωργιάδης μας ξεναγεί στην έκθεσή του με τίτλο «Αναφορά στον Κ. Π. Καβάφη / Δήλος» στη Μύκονο

Ο Δήμος Μυκόνου παρουσίασε την έκθεση ζωγραφικής του Ανδρέα Γεωργιάδη με τίτλο «Αναφορά στον Κ. Π. Καβάφη / Δήλος» στην Πινακοθήκη Ματογιάννι από τις 5 έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2025, σε επιμέλεια της Ιστορικού τέχνης Φανής-Μαρίας Τσιγκάκου.

Το δίπτυχο εκθεσιακό αφιέρωμα, παρουσιάζει αφενός τη νέα σειρά έργων που φιλοτέχνησε ο ζωγράφος ειδικά για την έκθεση αυτή με θέμα το ιερό νησί της Δήλου, αφετέρου την ενότητα «Αναφορά στον Κ. Π. Καβάφη».

Τα έργα της νέας ενότητας για τη Δήλο, όλα μελάνια σε χαρτί, παρουσιάζουν στάσεις και διαδρομές στο μαγικό τοπίο του ιερού νησιού, και δημιουργούν μια γεωγραφία μνήμης όπου η απουσία και η υποβολή συντάσσουν ποιητικές ατμόσφαιρες και συμβολισμούς μεταφορών, προτείνοντας πολλαπλές αναγνώσεις μυθολογικών αναφορών. Τη συναρπαστική ατμόσφαιρα του ιερού νησιού αναπαράγουν υποβλητικές συνθέσεις φωτισμένες με χρυσαφένιες πινελιές της λάμψης του Φοίβου που ύμνησε ο Byron.

Τα έργα της ενότητας «Αναφορά στον Κ. Π. Καβάφη» διάστικτα από αναφορές στο καφαβικό σύμπαν, επιχειρούν να δημιουργήσουν ένα διάλογο τόσο με τον ίδιο τον ποιητή και το βίο του, όσο και με τους πρωταγωνιστές του έργου του. Με έναν απόλυτα προσωπικό τρόπο, ο Ανδρέας Γεωργιάδης δημιουργεί ένα δικό του φως, διάφανο και πλούσιο σε τονικές διαβαθμίσεις, συχνά μεταφυσικό, επιτρέποντας στην σκιά, πυκνή και στέρεη, να εισχωρήσει, και να ταράξει με την υπόνοια, τον συμβολισμό και την αμφιβολία, τα ήρεμα νερά της ζωγραφικής του περιπέτειας.

Η ενότητα του Κ. Π. Καβάφη παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα, στο μουσειακό χώρο της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, τον Ιούνιο του 2022, ενώ στη συνέχεια ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη, στην Istanbul Concept Gallery. Επίσης έχει ήδη δρομολογηθεί η παρουσίασή της στο Λονδίνο το 2026.

Ο Ανδρέας Γεωργιάδης μίλησε στο in για την έκθεση αυτή που παρουσίασε τον Σεπτέμβριο στην Μύκονο

1. Η Δήλος είναι ένα νησί φορτισμένο ιστορικά και μυθολογικά. Πώς επηρέασε τη ματιά σας και την καλλιτεχνική σας προσέγγιση;

Η Δήλος είναι πράγματι ένα ιερό νησί, φορτισμένο ιστορικά και μυθολογικά. Και αυτή η φόρτιση, αυτή η μοναδική ενέργεια και ακτινοβολία του, είναι που με συγκίνησε και με γέμισε έμπνευση.
Ένα τοπίο, γεμάτο συμβολισμούς, που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και το μύθο.

2. Ο Καβάφης είναι ένας ποιητής με παγκόσμια ακτινοβολία. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο «σύγχρονο» στοιχείο της ποίησής του που συνομιλεί με τη ζωγραφική σας;

Νομίζω πως το κυρίαρχο σημείο συνομιλίας είναι ο τρόπος της αφήγησης: ανακαλώντας μια ανάμνηση και όχι περιγράφοντας κάτι που συμβαίνει αυτή τη στιγμή.
Από μικρός θυμάμαι να έχω την εξής ιδιαιτερότητα: όποτε διάβαζα ένα βιβλίο, ποίημα ή μυθιστόρημα, είχα την ανάγκη να πλάθω στο μυαλό μου τις εικόνες που περιγράφονται, τη σκηνογραφία δηλαδή, μέσα στην οποία εκτυλίσσεται η ιστορία. Αυτές οι εικόνες υπήρξαν πολύτιμοι σύμμαχοι στη ζωγραφική διαδικασία αργότερα. Όταν πρωτογνώρισα το έργο του Καβάφη, από τα σχολικά κιόλας χρόνια, είχαν γεννηθεί οι πρώτες εικόνες στο μυαλό μου που με βοήθησαν να καταλάβω πού τοποθετεί τους ήρωές του, τις σκέψεις του, τις αντιλήψεις του. Αυτές τις εικόνες ανέσυρα από την μνήμη μου με τον καιρό. Ζωγραφίζοντάς τες δείχνω πως αντιλαμβάνομαι τον ποιητικό κόσμο του Καβάφη. Διάβαζα και ξαναδιάβαζα τα ποιήματά του για να καταλάβω, όχι μόνο απ’ αυτά που λέει, αλλά από αυτά που βρίσκονται στα κενά ανάμεσα στις λέξεις, ή στην στίξη του. Να φωτίσω λίγο τον ποιητικό του σύμπαν, γιατί είχα ανάγκη να το μεταπλάσω σε μια συναισθηματική εικονοποιία, βαθιά υποκειμενική, άκρως προσωπική. Εκεί ήταν και το μεγάλο στοίχημα, αν θα κατάφερνα να συγκινήσω με τα έργα μου τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο που συγκίνησε εμένα η ποίησή του.

3. Στα έργα σας υπάρχει συχνά η αίσθηση του φωτός και της σκιάς σε ισορροπία. Είναι αυτή μια εικαστική μεταφορά για τα συναισθήματα που γεννά η ποίηση του Καβάφη;

Το φως και η σκιά παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωγραφική μου. Στην πραγματική αλλά και τη συμβολική τους διάσταση, Το φως δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις να ορίσεις κάτι με ακρίβεια, ένταση και καθαρότητα. Η σκιά πάλι, αφήνει αναπάντητα ερωτήματα, καλλιεργεί τον υπαινιγμό και την αμφιβολία, στοιχεία καθοριστικά για τη σχέση ενός έργου με το θεατή του. Είναι σαν να αφήνει ανοιχτά περάσματα να εισέλθει ο θεατής που επιθυμεί να συμπληρώσει αυτά τα κενά με τη δική του συναισθηματική εκδοχή.
Από την άλλη, προσπαθώντας να αρθρώσω ένα ποιητικό περιβάλλον (το καβαφικό), με βάση ένα πραγματικό (την Αλεξάνδρεια), νιώθω έντονη την ανάγκη να σκηνοθετήσω κάθε δέσμη φωτός που υπάρχει στα έργα, κατευθύνοντας έτσι ευκολότερα τον θεατή στις προθέσεις μου.

4. Η σειρά «Αναφορά στον Κ.Π. Καβάφη» έχει ήδη ταξιδέψει σε σημαντικούς διεθνείς σταθμούς. Πώς αντιδρά το ξένο κοινό σε ένα τόσο ελληνικό και λυρικό θέμα;

Ο Καβάφης παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής σε παγκόσμια κλίμακα. Διαθέτει αυτή την σπουδαία ικανότητα να μιλά στην ψυχή του αναγνώστη, και να βρίσκει ανταπόκριση με τρομακτική αμεσότητα. Νιώθω εξαιρετικά τυχερός που μπορώ να ταξιδέψω μαζί με εκείνον στον κόσμο.
Η ενότητα αυτή συνεχώς συμπληρώνεται με νέα έργα (άλλωστε ο Καβάφης δεν μπορεί να εξαντληθεί στην έμπνευσή μου) και ο επόμενος σταθμός θα είναι το Λονδίνο.

5. Έχετε συνεργαστεί και με σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς, όπως η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Πόσο καθοριστικές είναι αυτές οι συνεργασίες για την εξέλιξή σας;

Πράγματι καθοριστικές συνεργασίες, όχι μόνο γιατί πρόκειται για σπουδαίους φορείς, αλλά και επειδή και στις δύο περιπτώσεις έτυχα άριστων συνθηκών.
Στην Αλεξάνδρεια, όπου παρουσιάστηκε το “Αλεξανδρινό Κουαρτέτο”, το 2016, έγινας παράλληλα ξεναγήσεις, εργαστήρια και πολλές παράλληλες εκδηλώσεις.
Στην Αθήνα, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, έχοντας την συγκινητική υποστήριξη της διευθύντριας της βιβλιοθήκης, Μαρίας Γεωργοπούλου, η οποία υπέγραψε την επιμέλεια, εκτέθηκαν παράλληλα με τα έργα, χειρόγραφα και πρώτες εκδόσεις του ποιητή, σε επιμέλεια της Ειρήνης Σολομωνίδη, επικεφαλούς βιβλιοθηκάριου. Η έξοχη σκηνογραφία από την Βιβή Γερολυμάτου και οι συγκινητικές αναγνώσεις ποιημάτων από τον Παρασκευά Καρασούλο, δημιουργήσαν κι εκεί τις ιδανικές συνθήκες για μια έκθεση.

6. Η ζωγραφική σας διαδρομή συνομιλεί και με τη σκηνογραφία και με τη θεατρική εικόνα. Σκέφτεστε τη ζωγραφική σας και σαν ένα είδος σκηνικού για τις «ιστορίες» του Καβάφη;

Θα μπορούσε να θεωρηθεί μια σκηνογραφία με μια όμως διαφορά: η σκηνογραφία για το θέατρο . Προσφέρει ένα “κέλυφος” ένα άδειο χώρο που περιμένει να κατοικηθεί από τον θεατρικό λόγο μέσω των ηθοποιών. Δίχως αυτούς, παραμένει ελλιπής. Το ζωγραφικό έργο είναι καλό να συμπυκνώνει τον ποιητικό λόγο, να τον ενθέτει μέσα στην εικόνα, να τον εμπεριέχει με ένα τρόπο.

7. Η τέχνη σας ισορροπεί ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το μεταφυσικό. Είναι αυτή η ισορροπία συνειδητή αναζήτηση ή αποτέλεσμα της ίδιας της διαδικασίας δημιουργίας;

Η ζωγραφική είναι ένας τρόπος για να βλέπω τη ζωή. Άρα εκ των πραγμάτων τη διαμορφώνει. Όταν λέω τη ζωή, εννοώ τους ανθρώπους και τα πράγματα γύρω μου, αλλά κι εμένα τον ίδιο σε κάθε πτυχή του κόσμου μου.

Είναι αλήθεια πάντως οτι, η ζωγραφική διαδικασία δεν προϋποθέτει εγκεφαλική διεργασία. Για να το πω πιο απλά, δεν επιλέγω τα πάντα εν γνώσει μου όσο δουλεύω. Αφήνομαι στο ένστικτο, στο υποσυνείδητο, αποφεύγοντας να αναλύσω την κάθε μου επιλογή. Έτσι ανάμεσα στο νου και την χειρονομία, αφήνω χώρο να μεσολαβήσει η συγκίνηση.

8. Αν έπρεπε να συνοψίσετε σε μία φράση το μήνυμα που θέλετε να πάρει μαζί του ο επισκέπτης της έκθεσης στη Μύκονο, ποια θα ήταν;

Θα ήμουν ευτυχής, αν ο επισκέπτης στην Μύκονο, κρατήσει την εντύπωση και την εμπειρεία της επίσκεψης στην μνήμη του.

9. Ας μιλήσουμε και για την εμπειρία σας στην Τουραντότ, το αριστουργηματικό κύκνειο άσμα του Τζάκομο Πουτσίνι, “Τουραντότ“, που άνοιξε το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2025 και ξεχώρισε ιδιαίτερα στο κομμάτι των σκηνικών και κοστουμιών. Η δουλειά σας στο θέατρο διαφέρει από τη ζωγραφική, καθώς απευθύνεται σε ένα ζωντανό κοινό και υπηρετεί μια παράσταση. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις στον σχεδιασμό των σκηνικών για την Τουραντότ;

Στάθηκα πολύ τυχερός. Η γνωριμία μου με την σπουδαία σκηνογράφο μέσω της Φανής-Μαρίας Τσιγκάκου, και η συνεργασία μου μαζί της για δύο ολόκληρα χρόνια μου έδωσε πάρα πολλά πράγματα. Ήταν η πρώτη μου επαφή με ένα είδος θεάτρου που αγαπάω από έφηβος, την όπερα, και είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω όλα τα στάδια προετοιμασίας δίπλα σε πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες. Η μεγαλύτερη πρόκληση στο εγχείρημα αυτό, ήταν το ίδιο το μνημείο. Το πώς θα δημιουργηθεί ένας σκηνικός χώρος ο οποίος δεν θα γυρίζει την πλάτη στο μνημείο, αλλά θα το εμπεριέχει με δημιουργικό τρόπο.

10. Η Τουραντότ είναι ένα έργο με έντονο συμβολισμό και πλούσια εικονογραφία. Πώς συνδυάσατε τη δική σας εικαστική ματιά με την αισθητική και τις απαιτήσεις της όπερας;

Η Τουραντότ διαθέτει όλες τις αρετές ενός καλού παραμυθιού, και ώς τέτοιο το αντιμετωπίσαμε με την Χλόη Ομπολένσκι. Έτσι δημιουργήθηκε αυτή η “ελαφριά” αέρινη κατασκευή τοποθετημένη σε ένα καλαμιώνα, υπονοώντας ένα παλάτι που βρίσκεται πίσω από το μνημείο, και αφήνοντας στην φαντασία του θεατή να το πλάσει. Προηγήθηκε όμως μια διετής σχεδόν έρευνα και μελέτη της αρχαίας Κίνας, ώστε να κατανοήοσυμε κι εμείς οι ίδιοι σε βάθος τον σπουδαίο αυτό πολιτισμό, αλλά και να βρούμε ίσως τα λεπτά εκείνα σημεία ακμής του με τον δικό μας αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.

11. Η εμπειρία του Ηρωδείου είναι μοναδική για κάθε καλλιτέχνη. Πώς νιώσατε βλέποντας τη δουλειά σας να «ζωντανεύει» σε έναν τόσο εμβληματικό χώρο;

Ένιωσα περήφανος. Ένιωσα να μου δόθηκε ένα μεγάλο δώρο από τη ζωή. Ελπίζω να φάνηκα αντάξιος αυτή της προσφοράς.

Ποιος είναι ο Ανδρέας Γεωργιάδης

Ο Ανδρέας Γεωργιάδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1972. Ζει και εργάζεται στον Υμηττό. Σπούδασε ωγραφική δίπλα στον Γιώργο Ρόρρη, γραφιστική στην Σ.Γ.Τ.Κ.Σ. στην Αθήνα, και με υποτροφία του ΙΚΥ στην Ορλεάνη-Γαλλία.

Έχει πραγματοποιήσει 15 ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Ηνωμένο Βασίλειο, Αίγυπτος, Τουρκία), αποσπώντας σημαντικές διακρίσεις, και έχει συμμετάσχει σε πολλές σημαντικές ομαδικές.

Το 2014 προσκεκλημένος του Υπουργείου Πολιτισμού της Αιγύπτου, παρουσίασε στο Κάϊρο την έκθεση “Διασχίζοντας το Νείλο”. Το 2016 το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια, οργάνωσε την ατομική του έκθεση “Αλεξανδρινό Κουαρτέτο” στην Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Για την έκθεση αυτή του απονεμήθηκε το χρυσό κλειδί της πόλης της Αλεξάνδρειας.
Έργα του υπάρχουν σε μουσεία, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό ενώ έχει φιλοτεχνήσει με έργα του βιβλία και δίσκους. Στις 8/5/2025 του δόθηκε η τιμή να φιλοτεχνήσει την Θεολογική Σχολή της Χάλκης που δωρήθηκε στον οικουμενικό πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο από το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή.

Ως σκηνογράφος έχει αναλάβει το σχεδιασμό του Μουσείου Ιδρύματος Β. & Ε. Γουλανδρή στην Αθήνα, αλλά και το σχεδιασμό πολλών εκθέσεων στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, στο Μουσείο Μπενάκη, κ.α.

Εργάζεται επίσης εργαστεί στο θέατρο ως σκηνογράφος κι ενδυματολόγος.

Τον Ιούνιο του 2025 συνεργάστηκε με την Χλόη Ομπολένσκυ στα σκηνικά για την όπερα Τουραντότ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ηρώδειο.

Ανήκει στην καλλιτεχνική ομάδα της Μικρής Άρκτου.

Διάρκεια έκθεσης: 5 – 20 Σεπτεμβρίου 2025
Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 11.00-14.00 και 19.00-23.00
Διεύθυνση: Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου “Μαρία Ιγγλέση”
Αίθουσα Ματογιάννι, 86100, Μύκονος
Είσοδος ελεύθερη

Κεντρική εικόνα ο Ανδρέας Γεωργιάδης με την Χλόη Ομπολένσκυ και τον Αντρέι Σερμπάν στις πρόβες της Τουραντότ, στο Ηρώδειο