Γιατί γεμίσαμε σειρές για κακομαθημένους πλούσιους και σε ποιον απευθύνονται τελικά;

Γράφοντας στο AV Club την περασμένη εβδομάδα, η Saloni Gajjar υποστήριξε ότι έχουμε φτάσει πλέον σε μια στιγμή όπου η τηλεόραση μοιάζει ανίκανη να αφηγηθεί με τις σειρές της ιστορίες που αφορούν οτιδήποτε άλλο εκτός από τους κακομαθημένους πλούσιους.

Ίσως η Gajjar να μην έχει άδικο, αλλά ίσως η αλήθεια να είναι λίγο πιο πολύπλοκη από αυτό. Ναι, φαίνεται ότι βρισκόμαστε στη μέση μιας αδιάκοπης πλημμυρίδας πλούτου στην τηλεόραση, αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι πλούσιοι αντιήρωες – βλ. Mountainhead. Είναι οι πλούσιοι, τελεία και παύλα.

Τις λάμπες από πού τις πήρατε;

Αν παρακολουθείτε αρκετή τηλεόραση, ίσως έχετε παρατηρήσει μια αργή υφέρπουσα τάση φιλοδοξίας. Τα σπίτια μεγαλώνουν. Τα ρούχα γίνονται πιο κομψά. Η επίπλωση του εκάστοτε σπιτιού έχει γίνει τόσο καθολικά πολυτελής που ανεξάρτητα από το τι παρακολουθεί κανείς – το Shrinking ή το The Four Seasons – σχεδόν πάντα θα πιάσει τον εαυτό του να αποσπάται από την πλοκή για να αναρωτηθεί: Από πού άραγε αγόρασαν αυτές τις λάμπες;

Στο And Just Like That κανείς από τους χαρακτήρες δεν έχει περάσει ούτε ένα δευτερόλεπτο ανησυχώντας για τα χρήματα και παρόλο που η Carrie Bradshaw κάνει την ίδια δουλειά με τον μέση αρθρογράφο, αυτή, με τη σειρά της, αναρωτιέται εύλογα παρακολουθώντας την σειρά: «Που τα βρίσκει τα λεφτά η Carrie για τόσα ψώνια όταν εγώ είμαι στα όρια της κρίσης πανικού με το που έρχεται ο λογαριασμός του ρεύματος;»

Στο Good American Family, φερ’ ειπείν, αντί να σκεφτεί κανείς: «Πόσο απαίσιο είναι που αυτοί οι άνθρωποι εγκατέλειψαν την κόρη τους μόνη της σε ένα διαμέρισμα ενώ μετακόμιζαν στον Καναδά», σκέφτεται: «Πώς στο διάολο αυτοί οι άνθρωποι είχαν την οικονομική δυνατότητα να έχουν ένα ολόκληρο ξεχωριστό διαμέρισμα για την κόρη τους;».

Και αυτό είναι το πρόβλημα. Τουλάχιστον όταν οι πλούσιοι άνθρωποι είναι οι «κακοί» της υπόθεσης, μπορείς να υποστηρίξεις ότι οι σειρές προσπαθούν να περάσουν κάποιο κοινωνικό μήνυμα. Το Succession ουσιαστικά παγίδευσε τους χαρακτήρες του μέσα στα όρια του πλούτου τους. Μπορεί να τα έχουν όλα, έλεγε η σειρά, αλλά, με απλά λόγια, «η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα» – μεγαλύτερο σίγουρα από τον τραπεζικό λογαριασμό του οποιουδήποτε.

Η μικροαστική συνείδηση του νεόπλουτου

Το White Lotus, από την άλλη, επαναφέρει στην κουβέντα το πρόβλημα που λέγεται μικροαστική συνείδηση του νεόπλουτου. Παρακολουθήστε πόσο γρήγορα η Belinda, μια ταπεινή διευθύντρια σπα στην πρώτη σεζόν, άλλαξε όλα τα χαρακτηριστικά που την καθιστούσαν «Belinda» τη στιγμή που ένα απρόσμενο ποσό έφτασε στο λογαριασμό της.

H Simone DeWitt, στο Sirens, πασχίζει να αποκρύψει πληροφορίες για το παρελθόν της καθώς θα αποκάλυπταν την κοινωνική της τάξη. Απαρνείται ολόκληρη την οικογενειά της, το παρελθόν της και είναι μια άλλη, με νέα μύτη και παρουσιαστικό που ταιριάζει «γάντι» στον κόσμο τη πάμπλουτης και φαινομενικά τέλειας Michaela Kell. Παράλληλα, η πλοκή της σειράς χάνει κάθε νόημα, καθώς καταλήγει να είναι απλώς μια «θύελλα» προβολής αρτίως διακοσμημένων εσωτερικών χώρων σε μια απαράμιλλα όμορφη έπαυλη και τίποτα άλλο.

Στο Mountainhead παρακολουθούμε δισεκατομμυριούχους της τεχνολογίας που μάχονται για τα απομεινάρια ενός κόσμου που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο και την τεχνητή νοημοσύνη. Ο κάθε χαρακτήρας ήταν μπλεγμένος σε ένα ξέφρενο, εξαντλητικό παιχνίδι, αποκλείοντας οτιδήποτε άλλο από τη ζωή του.

Είναι αλήθεια πως στην πλοκή παρουσιάζεται ένα τεράστιο σπίτι, αλλά, όπως αποκάλυψε η πρόσφατη ομαδική συνέντευξη του Variety, το επέλεξαν μόνο και μόνο επειδή έκανε τον κινηματογραφιστή να θέλει να αυτοκτονήσει.

Για ποιον φθόνο μιλάμε;

Με άλλα λόγια, οι απεικονίσεις ακραίου πλούτου στην τηλεόραση είναι okay αν έχουν κάποιο νόημα ή θέλουν να ασκήσουν μια κριτική. Κάποιες από τις εκπομπές αυτές είχαν κάποιο νόημα. Το Billions είχε ένα νόημα. Ακόμα και το Schitt’s Creek κατάφερε να πει κάτι για τον κόσμο της ύλης.

Το πρόβλημα είναι όταν η κριτική διάσταση φθείρεται και οι χαρακτήρες είναι πλούσιοι μόνο και μόνο επειδή οι παραγωγοί θέλουν να δώσουν στον τηλεθεατή κάτι ωραίο να δει. Μερικές φορές αυτή η μετατόπιση συμβαίνει ακόμη και στην ίδια σειρά.

Για παράδειγμα, το Morning Show μπορεί να ξεκίνησε ως μια σάτιρα για τη θαρραλέα δημοσιογράφο της Reese Witherspoon που μπήκε στον εύπορο κόσμο των ΜΜΕ της Νέας Υόρκης, αλλά έχασε αυτήν την αίγλη εδώ και καιρό. Τώρα παρακολουθούμε ένα περίεργο είδος εσωτερικού διαγωνισμού για το ποιος χαρακτήρας μπορεί να έχει τα πιο λαμπερά μαλλιά.

Εν κατακλείδι, είναι αυτή η μετατροπή της τηλεόρασης σε Selling Sunset που ίσως πρέπει να σταματήσει. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια τόσο κραυγαλαία «παρέλαση» πολυτελούς άνεσης, το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο φιλόδοξο όσο πιθανώς νομίζουν οι παραγωγοί. Δεν μας «μένει» ο φθόνος για το πώς ζει το άλλο μισό (που λέει ο λόγος «μισό») του πληθυσμού – αντίθετα, μας δημιουργείται η ανησυχία ότι δεν έχουν καμία ιδέα για το πως ζουν οι άνθρωποι στην πραγματική ζωή.

Ποιος νοιάζεται, άλλωστε, για το πόσες Birkin έχει ο τάδε ή δείνα χαρακτήρας, αν το διακόσμησε το σπίτι του εκείνος ή ο άλλος αρχιτέκτονας ή σχεδιαστής και τι έχει να χωρίσει μαζί του ο μέσος εργαζόμενος όταν ο μισθός του τελειώνει τις πρώτες 15 μέρες του μήνα; Για ποιον φθόνο μιλάμε;

*Με πληροφορίες από: The Guardian