Έως τέλη Μαρτίου το ΝΑΤΟϊκό σχέδιο για τις προσφυγικές ροές

Περί τα τέλη Μαρτίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το επιχειρησιακό σχέδιο ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει η νατοϊκή επιχείρηση διαχείρισης των προσφυγικών ροών στο Αιγαίο που αποφασίστηκε έπειτα από δραματικές διαβουλεύσεις στην έδρα της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες.

Αυτό προκύπτει από όσα δηλώνουν στρατιωτικές πηγές στο περιθώριο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος το μεσημέρι της Πέμπτης.

Ο κ. Καμμένος διαβεβαίωσε ότι η δύναμη θα λειτουργεί από την Παρασκευή, αλλά η κανονική ανάπτυξη της δύναμης θα αργήσει ακόμη.

Χρειάστηκε να ασκηθούν σοβαρές πιέσεις στην Άγκυρα σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων στο ΝΑΤΟ (κρίσιμο ρόλο διαδραμάτισαν οι Αμερικανοί) ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που ετέθησαν από τη γείτονα στη Στρατιωτική Επιτροπή.

Πάντως, στο τελικό, 4σέλιδο κείμενο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) δεν υπάρχουν ρητές αναφορές σε γεωγραφικές περιοχές δράσεως της δύναμης, αν και η ελληνική πλευρά έχει κατονομάσει αυτές που εκείνη θεωρεί σημαντικές, από τη Λήμνο μέχρι το Καστελόριζο.

Αυτό που παραμένει ασαφές όμως είναι τι ακριβώς θα συμβαίνει με την επιστροφή όσων ανθρώπων εντοπίζονται στη θάλασσα, αλλά και το ποια θα είναι η ακριβής συνεργασία μεταξύ του ΝΑΤΟ και του Frontex. Και τούτο διότι ο Frontex δεν μπορεί να δράσει εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων, εκτός κι αν η Άγκυρα συναινέσει στο πλαίσιο του Μνημονίου Κατανόησης (Memorandum of Understanding) που έχει υπογράψει με τον ευρωπαϊκό οργανισμό.

Σύμφωνα με όσα δημοσίως είπε ο κ. Καμμένος, αν τα σκάφη του ΝΑΤΟ εντοπίσουν βάρκες με μετανάστες ή πρόσφυγες εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων (η παρουσία του ΝΑΤΟ εκεί έγινε δεκτή παρά τις τουρκικές αντιδράσεις) θα ειδοποιούν την τουρκική ακτοφυλακή ώστε να τους μαζέψει.

Την ίδια στιγμή, θα διεξαχθούν διαβουλεύσεις στο τρίγωνο ΝΑΤΟ-Τουρκία-Frontex ώστε να βρεθεί τρόπος να μπορούν να επιστρέφουν οι μετανάστες/πρόσφυγες στην τουρκική πλευρά. Σημειώνεται πάντως ότι δεν υπάρχει ρητή αναφορά στο κείμενο που συμφωνήθηκε στο Πρωτόκολλο Επανεισδοχής Ελλάδος – Τουρκίας.

Οι επιχειρησιακές λεπτομέρειες θα είναι ιδιαίτερα περίπλοκες. Πριν από όλα, αφού καταρτιστεί το σχέδιο (με την εμπλοκή της διακλαδικής διοίκησης στη Νάπολη της Ιταλίας – JFC Naples), για το οποίο αναμένεται σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες να έλθει στην Αθήνα την προσεχή εβδομάδα ο αμερικανός ναύαρχος Μαρκ Φέργκιουσον για συζητήσεις με έλληνες επιτελείς.

Στο Αιγαίο αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάντως 11 πλοία του Πολεμικού Ναυτικού. Λογικά όμως θα ζητηθεί από τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας να προσφέρουν δυνάμεις (Force Generation) καθώς λόγω των ιδιαίτερων γεωγραφικών συνθηκών θα απαιτηθούν πιο ευέλικτα πλοία και όχι πχ φρεγάτες.

Την ίδια στιγμή, με την κατάσταση στη χώρα να έχει καταστεί κρίσιμη λόγω του ενδεχόμενου σφραγίσματος των βορείων συνόρων και της κλιμάκωσης των σχέσεων Ελλάδος – Αυστρίας με την ανάκληση της ελληνίδας πρέσβεως από τη Βιέννη, το υπουργείο Άμυνας προετοιμάζεται πυρετωδώς με τη δημιουργία άλλων πέντε κέντρων μετεγκατάστασης στη Βόρεια Ελλάδα.

Πρόκειται για ζήτημα που συζήτησε ο κ. Καμμένος με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Φιλίπο Γκράντι, ενώ θα είχε ανάλογη συνομιλία και με τον σύμβουλο του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Τα νέα πέντε κέντρα βρίσκονται στον άξονα προς τη Γευγελή και συγκεκριμένα τέσσερα στον Νομό Κιλκίς και ένα στον Νομό Γιαννιτσών.

Πρόκειται για αεροδιαδρόμους απογείιωσης-προσγείωσης σε Νέα Καβάλα και Χέρσο, τα στρατόπεδα Παπαδάκη στο Δροσάτο και Κοκκινόρη στο Κεντρικόν και το στρατόπεδο Φιλιππάκου στα Γιαννιτσά. Εκεί θα τοποθετηθούν αρχικά σκηνές και θα καταβληθεί προσπάθεια να είναι έτοιμοι οι χώροι πριν από της Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας στις 7 Μαρτίου. Στόχος είναι να μπορούν να φιλοξενήσουν ως και 20.000 ανθρώπους.

Όπως ανακοινώθηκε από τον κ. Καμμένο τα hotspots, πλην της Κω, λειτουργούν στο 100%.

Στην Κω, οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ολοκληρώσει το έργο τους και αναμένεται να τελειώσουν τις εργασίες που τους αναλογούν οι εργολάβοι.

Άγγελος Αθανασόπουλος

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ