Προηγούμενες μελέτες είχαν συνδέσει την έλλειψη ύπνου με την παχυσαρκία, μέχρι σήμερα όμως ο μηχανισμός του φαινομένου παρέμενε άγνωστος. Νέα αμερικανική έρευνα δείχνει τώρα ότι η έλλειψη ύπνου μειώνει την ευαισθησία των λιποκυττάρων στην ινσουλίνη, μια κατάσταση που οδηγεί σε αύξηση βάρους και επιπλέον αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη.
Τα «κουρασμένα» λιπώδη κύτταρα ίσως αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες της παχυσαρκίας. Τι εννοούμε με αυτό; Ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε την αξία ενός καλού νυχτερινού ύπνου καθώς η έλλειψή του όχι μόνο «θολώνει» το πνεύμα αλλά παράλληλα συνδέεται με επιπλέον κιλά.
Η σύνδεση μεταξύ αύξησης του βάρους και έλλειψης ύπνου είχε γίνει και στο παρελθόν, ωστόσο κανένας δεν γνώριζε τον μηχανισμό που υπάρχει πίσω της.
Προκειμένου να διερευνήσουν τον μηχανισμό αυτόν ο Μάθιου Μπράντι του Πανεπιστημίου του Σικάγου και οι συνεργάτες του μελέτησαν λιπώδη κύτταρα τα οποία ελήφθησαν από την κοιλιά επτά ενηλίκων. Οι ερευνητές λάμβαναν δείγμα κυττάρων κάθε πρωί επί τέσσερις ημέρες και ενώ οι εθελοντές είχαν κοιμηθεί 8,5 ώρες τη νύχτα. Στη συνέχεια οι ερευνητές έλαβαν κύτταρα από την ίδια περιοχή επί τέσσερις ημέρες και αφού οι εθελοντές είχαν κοιμηθεί μόλις 4,5 ώρες κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Μειωμένη απόκριση στην ινσουλίνη
Ανακάλυψαν ότι μετά από τις νύχτες έλλειψης ύπνου τα λιπώδη κύτταρα του ίδιου εθελοντή εμφάνιζαν 30% μικρότερη απόκριση στην ινσουλίνη – την ορμόνη που κάνει τους μυς, το ήπαρ και τα λιποκύτταρα να προσλαμβάνουν τη γλυκόζη μετά από κάθε γεύμα, όπως αναφέρεται σε δημοσίευση που έγινε στην επιστημονική επιθεώρηση «Annals of Internal Medicine».
Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης του αίματος συνδέονται με την εμφάνιση διαβήτη. Παράλληλα, τα λιπώδη κύτταρα εκλύουν υπό φυσιολογικές συνθήκες τη λεπτίνη, μια ορμόνη που ρυθμίζει την όρεξη. Σύμφωνα με τον δρα Μπράντι, εάν τα λιποκύτταρα στερούνται… τον ύπνο τότε σταματούν να λειτουργούν κανονικά με αποτέλεσμα να διαταράσσεται ο μηχανισμός ρύθμισης της όρεξης και να εμφανίζεται αύξηση του βάρους.
«Μείναμε έκπληκτοι από το πόσο έντονη ήταν η μείωση της απόκρισης στην ινσουλίνη, ακόμη και μετά από λίγες ημέρες έλλειψης ύπνου» σημείωσε ο ειδικός και συμπλήρωσε: «Πρέπει να αναλογιστούμε μάλιστα ότι το να στερείται κάποιος τον ύπνο επί τέσσερις ημέρες είναι ένα άκρως ρεαλιστικό σενάριο – για παράδειγμα συμβαίνει πολύ συχνά σε μαθητές και φοιτητές που διαβάζουν για τις εξετάσεις αλλά και σε γονείς που έχουν νεογέννητο στο σπίτι».