Εγκεφαλική πρωτεΐνη ενδεχομένως να καταπολεμά το συναίσθημα απελπισίας
Λονδίνο: Μια μόνο πρωτεΐνη στον εγκέφαλο φαίνεται να έχει σημαντική επιρροή επί του συναισθήματος της απελπισίας που βιώνουμε, σύμφωνα με νέα μελέτη που έγινε σε ποντίκια και δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Neuron.
Λονδίνο: Μια μόνο πρωτεΐνη στον εγκέφαλο φαίνεται να έχει σημαντική επιρροή επί του συναισθήματος της απελπισίας που βιώνουμε, σύμφωνα με νέα μελέτη που έγινε σε ποντίκια και δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Neuron.
Τα τρωκτικά που είχαν τροποποιηθεί γενετικά να έχουν υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης τα κατάφερναν καλύτερα με τις δύσκολες προκλήσεις που τους παρουσιάστηκαν στα πλαίσια των πειραμάτων.
Οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Σαουθγουέστερν του Πανεπιστημίου του Τέξας εικάζουν ότι η πρωτεΐνη δέλτα-FosB μπορεί επίσης να βοηθήσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο να διαχειριστεί καλύτερα τις στρεσσογόνες καταστάσεις.
Ο Δρ Όλιβερ Μπερτον και οι συνεργάτες του υπέβαλαν τα ποντίκια σε ένα τεστ που περιλάμβανε ήπια αλλά επώδυνα ηλεκτροσόκ από ένα καλωδιακό βρόγχο στο κάτω μέρος του κλουβιού.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν πόσο σκληρά εργαζόταν κάθε πειραματόζωο για να αποφύγει τα ηλεκτροσόκ. Στη συνέχεια, οι εγκεφαλικές βιοψίες αποκάλυψαν ότι τα τρωκτικά που είχαν προσπαθήσει περισσότερο να αποφύγουν τα ηλεκτροσόκ είχαν τα υψηλότερα επίπεδα της δ-FosB.
Ακολούθως, οι ερευνητές δημιούργησαν ποντίκια που υπερπαρήγαγαν δ-FosB. Το έκαναν αυτό δια της ένεσης στον εγκέφαλό τους ενός άκακου ιού φορτωμένου με επιπλέον αντίγραφα του γενετικού κώδικά της δ-FosB. Επίσης ο άκακος ιός εισήχθη και στον εγκέφαλο μιας άλλης ομάδας ποντικιών που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Και οι δύο ομάδες πειραματόζωων είχαν τα ίδια επίπεδα σωματικής δραστηριότητας όταν αφέθηκαν σε ένα σύνηθες εργαστηριακό κλουβί. Αλλά τα ποντίκια ανταποκρίνονταν πολύ διαφορετικά όταν επαναλήφθηκε η πρόκληση του ηλεκτροσόκ. Δύο ημέρες στη σειρά, οι επιστήμονες τοποθέτησαν για μια ώρα στα κλουβιά τα τρωκτικά όπου περιοδικά υποβάλλονταν σε ηλεκτροσόκ. Την τρίτη ημέρα, τα πειραματόζωα είχαν πρόσβαση σε μια μικρή έξοδο διαφυγής.
Τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου πήγαιναν προς την έξοδο περίπου στο 60% του χρόνου, χρειαζόμενα κατά μέσο όρο περίπου 14 δευτερόλεπτα μέχρι να αποφασίσουν να αποδράσουν. Συγκριτικά, τα ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα της δ-FosB διέφευγαν στο 85% του χρόνου, και σε χρόνο μόλις 8 δευτερολέπτων.
Τα ποντίκια που δεν είχαν προηγουμένως εκτεθεί σε ηλεκτροσόκ πήγαιναν προς την έξοδο διαφυγής και έκαναν την απόδρασή τους μόλις σε 3 δευτερόλεπτα.
Ο Δρ Μπερτον πιστεύει ότι τα πειραματόζωα με περισσότερη δ-FosB απλά τα κατάφερναν καλύτερα με το στρες που δημιουργούσε η επαναλαμβανόμενη έκθεση στα ηλεκτροσόκ σε συνθήκες όπου δεν υπήρχε τρόπος διαφυγής.
Ακριβώς πως η πρωτεΐνη κάνει τα ποντίκια πιο πιθανό να αναζητούν την έξοδο διαφυγής παραμένει αδιευκρίνιστο, αν και το πιθανότερο είναι να έχει να κάνει με τις ενισχυτικές επιδράσεις.
Η δ-FosB λειτουργεί σαν «παράγοντας μεταγραφής», δηλαδή ενισχύει την παραγωγή άλλων μορίων μέσα στα κύτταρα. Ο συνεργάτης του Δρ Μπέρτον, Έρικ Νέστλερ εργαζόμενος επί της δ-FosB διαπίστωσε ότι ειδικά αυξάνει την παραγωγή της ουσίας «substance P».
Παλαιότερα πειράματα είχαν δείξει ότι η substance P μπορεί να αλλάξει την ευαισθησία στον πόνο, αλλά ο Δρ Μπερτον τονίζει ότι όλες οι ομάδες των ποντικιών στην παρούσα μελέτη είχαν την ίδια αντίδραση στους διάφορους επώδυνους διεγέρτες όταν ελέγχθηκαν. Η substance P είναι γνωστό ότι αυξάνει το συναίσθημα του άγχους στους ανθρώπους.
Προηγούμενη μελέτη είχε δείξει ότι γενετικές μεταλλάξεις μπορούν να προδιαθέσουν τους ανθρώπους σε συγκεκριμένες ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη. Ωστόσο παραμένει άγνωστο αν οι μεταλλάξεις στον γενετικό κώδικα της δ-FosB μπορούν να επηρεάζουν το πόσο επιρρεπείς είμαστε στο συναίσθημα της απελπισίας. Θεωρητικά υπάρχει η πιθανότητα τα αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης στους ανθρώπους να τους βοηθούν να διαχειριστούν καλύτερα τις καταβλητικές καταστάσεις.