Λονδίνο: Η άποψη ότι τα ωράρια αναπτύσσονται μόνο σε θηλυκούς οργανισμούς και το σπέρμα σε αρσενικούς είναι κάτι αναμφισβήτητο. Ωστόσο Ιάπωνες επιστήμονες απέδειξαν ότι δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, καθώς κατάφεραν να αναθρέψουν ωάρια στους όρχεις αρρένων ποντικιών.
Λονδίνο: Η άποψη ότι τα ωράρια αναπτύσσονται μόνο σε ωοθήκες και το σπέρμα σεόρχεις είναι κάτι αναμφισβήτητο. Ωστόσο Ιάπωνες επιστήμονες απέδειξαν ότι δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, καθώς κατάφεραν να αναθρέψουν ωάρια στους όρχεις αρρένων ποντικιών.
Σύμφωνα με άρθρο του επιστημονικού εντύπου Proceedings of the National Academy of Sciences, σε ένα αναπτυσσόμενο έμβρυο ποντικιού, τα κύτταρα που θα εξελιχθούν σε όρχεις ή ωοθήκες, γνωστά ως κυτταρικό σπέρμα, ξεκινούν το ίδιο και στα δύο φύλα.
Στα άρρενα τρωκτικά ένα γονίδιο του χρωμοσώματος Υ που ονομάζεται Sry ενεργοποιείται περίπου στα μισά της κυοφορίας και προτρέπει τα «αναποφάσιστα» κύτταρα να εξελιχθούν σε όρχεις που περιέχουν σπέρμα. Τα θηλυκά τρωκτικά δεν έχουν το Sry και εξαιτίας της έλλειψης αυτής αναπτύσσουν ωοθήκες και ωάρια.
Τι συμβαίνει όμως όταν έχεις ένα θηλυκό κυτταρικό σπέρμα περικυκλωμένο από αρσενικά κύτταρα; Θα επηρεαστεί από τα αρσενικά σήματα που το περιβάλλουν και θα εξελιχθεί σε σπέρμα ή θα ακολουθήσει το δικό του γενετικό μονοπάτι και θα εξελιχθεί σε ωάριο;
Ο Δρ Masaru Okabe του Πανεπιστημίου της Οσάκα ανέμεναν το πρότερο, αλλά για να το εξακριβώσουν έβαλαν μαζί κύτταρα από αρσενικά και θηλυκά έμβρυα και επέτρεψαν στα «χιμαιρικά» έμβρυα να εξελιχθούν σε ποντίκια.
Όπως είχε υποδειχθεί και από προηγούμενες μελέτες, τα περισσότερα θηλυκά κύτταρα που αναπτύσσονταν στους όρχεις των αρρένων ποντικιών εγκατέλειψαν τη γενετική κληρονομιά τους και υπεβλήθησαν στα πρώιμα στάδια της σπερματικής ανάπτυξης. Ο Δρ Okabe διαπίστωσε ότι τα σήματα από τα περιβάλλοντα κύτταρα με ενεργό Sry ώθησαν τα θηλυκά κύτταρα να αρχίσουν ένα πρότυπο γονιδιακής δραστηριότητας η οποία φυσιολογικά απαντάται μόνο στα άρρενα κύτταρα.
Ωστόσο ορισμένα από τα θηλυκά κύτταρα που κατοίκησαν στους όρχεις εξελίχθηκαν εν μέρει σε ωάρια. Αυτά ήταν σε θέση να συγχωνευθούν με το σπέρμα, αλλά δεν εξελίχθηκαν σε έμβρυο.
«Ήταν μια μεγάλη έκπληξη», λέει ο Δρ Okabe που ονόμασε τα κύτταρα «ορχικά ωάρια».
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα «ορχικά ωάρια» δεν μια τελείως νέα ανακάλυψη. Μια μελέτη πριν 25 χρόνια είχε εντοπίσει ωάρια που φαίνεται ότι μεγάλωναν σε άρρενα ποντίκια. Αλλά αυτή η παρατήρηση είχε βασιστεί απλά στο σχήμα και το μέγεθος των κυττάρων. Η μελέτη του Δρ Okabe είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί σύγχρονες γενετικές τεχνικές για να επιβεβαιώσει ότι τέτοια κύτταρα είναι γενετικώς θηλυκά.
«Η ιδέα των ωαρίων που αναπτύσσονται μέσα σε όρχεις είναι μια καλή σκέψη», λέει ο Δρ Βόλφ Ρέικ που μελετά τη ανάπτυξη σπέρματος και ωαρίων στο Ινστιτούτο Babraham του Κέιμπριτζ.
Εικάζει ότι τα ωάρια είναι ικανά να εξελιχθούν διότι αναπτύσσονται σε μια μικρή θήκη θηλυκών κυττάρων εντός του όρχι.
Οι Ιάπωνες ερευνητές ελπίζουν ότι η έρευνα τους θα βοηθήσεις τους επιστήμονες να κατανοήσουν τι συμβαίνει λάθος όταν οι όρχεις αναπτύσσονται σε ασθενείς με χρωμοσωματικές διαταραχές φύλου.
Για παράδειγμα στο σύνδρομο Klinefelter, οι άρρενες φέρουν ένα επιπλέον χρωμόσωμα Χ και τα αναπτυσσόμενα φυλετικά κύτταρα εξαφανίζονται. Ο Δρ Okabe υποστηρίζει ότι τα χιμαιρικά ποντίκια μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτά τα κύτταρα και γιατί.