Fifth Element, The – Κριτική

Κάθε ταινία έχει το θρύλο της. Το «Πέμπτο Στοιχείο» θέλει το Γάλλο δημιουργό, 16 ετών, μοναχοπαίδι και εσώκλειστο στο σχολείο, να σκαρώνει παραμύθια. Ένα από αυτά μιλούσε για κάποιον ταξιτζή στη Νέα Υόρκη του μέλλοντος. Ήταν πρώην πεζοναύτης και πολεμούσε το Κακό, που απειλούσε να εξαπλωθεί στο σύμπαν. Σχεδόν τριάντα χρόνια αργότερα, έχοντας ήδη καθιερωθεί ως σκηνοθέτης («Απέραντο Γαλάζιο», «Νικίτα», «Λεόν»), ο Λικ Μπεσόν κατάφερε να υλοποιήσει εκείνη την παλιά ιστορία. Με τη βοήθεια Αμερικανού σεναριογράφου και με τα 94 εκατομμύρια δολάρια της παραγωγής «συμμάζεψε» το αρχικό σενάριο των 250 σελίδων, επιστράτευσε πρωτοπόρους σκιτσογράφους και το σχεδιαστή μόδας Ζαν Πολ Γκοτιέ και κινηματογράφησε την πρώτη ευρωπαϊκή υπερπαραγωγή φαντασίας, με ψηφιακά εφέ, εντυπωσιακές λήψεις και με πλάσματα της φαντασίας. Οι κριτικοί και οι σινεφίλ δεν πείσθηκαν. Στις Κάννες μάλιστα, όπου το «Πέμπτο Στοιχείο» άνοιξε τη διοργάνωση του 1997, η ταινία αποδοκιμάστηκε. Όμως, το ευρύ κοινό την αγκάλιασε. Ειδικά στα οικιακά φορμά, χάρη στην εξαιρετική του ποιότητα, το «Fifth Element» έγινε ένα από τα… ψηφιακά αντικείμενα του πόθου.
Από όλα έχει το έργο: Ρετρό εισαγωγή στην Αίγυπτο του 1914. Μια Νέα Υόρκη, στην οποία τα οχήματα κινούνται οριζοντίως και… καθέτως στους δρόμους της πόλης. Διαστημικά ξενοδοχεία πολυτελείας σε τροχιά γύρω από κάποιον μακρινό πλανήτη. Εξωγήινους που αλλάζουν μορφή και άλλους που διαθέτουν μεταλλικά σώματα και μικροσκοπικά κεφάλια. Μια εξωγήινη ντίβα της όπερας με φωνή που έχει έκταση πέντε οκτάβες. Προηγμένα όπλα. Ανασύνθεση σώματος από ένα μικρό κομμάτι. Και φυσικά συγκρούσεις, καταδιώξεις, πιστολίδι και μια έκρηξη σε εσωτερικό χώρο, που παραλίγο να προκαλέσει πυρκαγιά στα βρετανικά στούντιο στα οποία γυρίστηκε η ταινία.
Πίσω από αυτό το… πανηγύρι κρύβονται διάσημοι δημιουργοί. Μολονότι για τους σκηνικούς χώρους δούλεψε ομάδα ευρωπαίων σχεδιαστών και γραφιστών, τις γενικές κατευθύνσεις έδωσαν οι σκιτσογράφοι Moebius και Ζαν Κλοντ Μεζιέρ. Τα ρούχα έχει σχεδιάσει ο Ζαν Πολ Γκοτιέ. Όπως λέει στη συνέντευξή του, εργάστηκε ως «υπάλληλος», υπηρετώντας το όραμα του σκηνοθέτη. Η μουσική ανήκει στον Ερίκ Σερά. Ωστόσο, το soundtrack της ταινίας περιλαμβάνει και γνωστά τραγούδια, όπως μια επιτυχία του Αλγερινού τραγουδιστή Khaled που ακούγεται κατά τη διάρκεια της καταδίωξης με τα ιπτάμενα οχήματα. Τέλος, τα ψηφιακά εφέ ανέλαβε η εταιρεία Digital Domain. Στο φιλμ υπάρχουν πάνω από 200 ψηφιακά πλάνα και περισσότερες από 100 λήψεις, οι οποίες έχουν υποστεί ψηφιακή επεξεργασία. Στο ένθετο έντυπο βρίσκει κανείς αρκετές πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή. Αυτό που δεν βρίσκει είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ο Γάλλος σκηνοθέτης ερωτεύτηκε τη Μίλα Γιόβοβιτς. Παρά την απαράδεκτη πρώτη της εμφάνιση («Επιστροφή στη Γαλάζια λίμνη»), το πανέμορφο μοντέλο από την Ουκρανία χρίστηκε ξανά πρωταγωνίστρια, οδηγώντας στην καταστροφή την αμέσως επόμενη ταινία του Μπεσόν («Ιωάννα της Λορένης»).
Η ελληνική ψηφιακή έκδοση είναι ένας μικρός θρίαμβος της Odeon. Το πρώτο DVD βρίσκεται στα όρια ενός δίσκου αναφοράς. Το αναμορφικό κάδρο είναι αψεγάδιαστο: Λαμπρή εικόνα, κορυφαία λεπτομέρεια, άριστη φωτεινότητα, ισορροπημένο μαύρο, εκτυφλωτικά χρώματα (προσέξτε το χρυσαφί που κυριαρχεί στην εισαγωγή και την ποικιλία χρωμάτων στις σκηνές της Νέας Υόρκης). Ο ήχος, αριστούργημα. Αμφότερες οι μπάντες αναδεικνύουν τον αυθεντικό ηχητικό σχεδιασμό στην κάθε του λεπτομέρεια, ενώ οι χαμηλές συχνότητες και μια σαφέστατη αίσθηση περιβάλλοντος χώρου, σε κάνουν να ζεις την ταινία. Τα σχόλια των συντελεστών εξαντλούνται σε παρατηρήσεις, όχι πάντα ενδιαφέρουσες. Οι περισσότερες από τις συνεντεύξεις έχουν γυριστεί στις Κάννες, από όπου και το πάρτι για τη διαφημιστική προώθηση του φιλμ. Τέλος, τα ντοκιμαντέρ με το παρασκήνιο («Discovering the Fifth Element» και «Imagining the Fifth Element») μας ξεναγούν στα άδυτα των γυρισμάτων. Μεταξύ άλλων μαθαίνουμε ότι η σκηνή της ντίβας γυρίστηκε στο Convent Garden, με αρκετά επεισοδιακό τρόπο. Τα έξτρα είναι υποτιτλισμένα στα ελληνικά.

Αναλυτική παρουσίαση