Θεραπεύοντας την κατάθλιψη χωρίς χάπια

Η κατάθλιψη είναι ένα νόσημα που μπορεί να πάρει πολλές μορφές και η συχνότητά της αναμένεται ν’ αυξηθεί αρκετά μέσα στα επόμενα χρόνια. Αν και η πιο διαδεδομένη πρακτική είναι η αντιμετώπισή της με φαρμακευτικά σκευάσματα, εν τούτοις υπάρχει και η ψυχολογική θεραπεία. Με ποιό τρόπο βοηθά τον ασθενή και σε ποιές περιπτώσεις ενδείκνυται η εφαρμογή της;

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη ψυχολογικής θεραπείας, τα οποία βασίζονται σε διαφορετικές θεωρίες. Διακρίνονται σε βραχείες θεραπείες, που διαρκούν έξι μήνες το περισσότερο, μακροχρόνια θεραπεία, που διαρκεί περισσότερο, και συμβουλευτική.

Oι βραχείες θεραπείες αποτελούνται συνήθως από 20 εβδομαδιαίες συνεδρίες, η καθεμία από τις οποίες διαρκεί έως μία ώρα. Στη μακροχρόνια θεραπεία γίνονται συνήθως πάνω από 50 συνεδρίες, συχνά είναι εβδομαδιαίες, αλλά μπορεί να πραγματοποιούνται και πέντε φορές την εβδομάδα.

Oι βραχείες θεραπείες εστιάζονται συνήθως στα προβλήματα του παρόντος, ενώ η μακροχρόνια θεραπεία ψάχνει στο παρελθόν να ανακαλύψει τους λόγους για τους οποίους αισθάνεστε όπως αισθάνεστε.

Η διάρκεια της συμβουλευτικής ποικίλλει, από μία συνεδρία και πάνω. Δεν αποσκοπεί στο να επιλύσει τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα ή να θεραπεύσει την κατάθλιψή σας, αλλά μπορεί να συμβάλει στο να απαλλαγείτε από ορισμένα από τα προβλήματα που σας προκαλούν κατάθλιψη.

Α) Βραχείες θεραπείες
Oι βραχείες θεραπείες περιλαμβάνουν τη γνωσιακή θεραπεία, τη θεραπεία συμπεριφοράς, τη γνωσιακή -συμπεριφοριολογική θεραπεία και τη γνωσιακή αναλυτική θεραπεία – όλες αυτές οι μορφές θεραπείας έχουν χρησιμοποιηθεί στην κατάθλιψη.

Ένας καλός θεραπευτής είναι πιθανότατα εξίσου σημαντικός με την ίδια τη θεραπεία. Τον ρόλο του θεραπευτή σας μπορεί να αναλάβει ένας ιατρός, μια νοσοκόμα, ένας ψυχολόγος, ένας εργοθεραπευτής ή ένας κοινωνικός λειτουργός.

Συχνά, η ψυχοθεραπεία πραγματοποιείται υπό την επιτήρηση ενός συμβούλου ψυχοθεραπευτή που διασφαλίζει την ορθή πορεία της θεραπείας.

Υπάρχουν αρκετά διαφορετικά είδη βραχείας θεραπείας, το καθένα με τα πλεονεκτήματά του.

Γνωσιακή θεραπεία: Η θεραπεία αυτή αποδίδει, ειδικά στα πρότυπα μελαγχολικής σκέψης. Θα σας ζητηθεί να καταγράψετε τις αρνητικές σας σκέψεις και να μελετήσετε τον τρόπο που σκέφτεστε. Στη συνέχεια, θα σας βοηθήσουν να καταπολεμήσετε τις παράλογα αρνητικές σκέψεις.

Στη διάρκεια 10-20 εβδομαδιαίων συνεδριών ο θεραπευτής προσπαθεί να σας βοηθήσει να σταματήσετε να κάνετε μελαγχολικές σκέψεις. Έχει αποδειχτεί ότι η μέθοδος αυτή είναι αποτελεσματική ακόμα και στις περιπτώσεις μέτρια σοβαρής κατάθλιψης. Τα οφέλη της μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο από όσο τα οφέλη της φαρμακευτικής αγωγής. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Θεραπεία συμπεριφοράς: Η θεραπεία αυτή διαφέρει από τη γνωστική θεραπεία ως προς το ότι εστιάζεται στο τι κάνουμε και όχι στο τι σκεπτόμαστε. Αντί να προσπαθεί να κάνει τον ασθενή να σκέφτεται πιο θετικά, προσπαθεί να τον κάνει να δρα πιο θετικά.

Ένα πρόγραμμα τροποποίησης της συμπεριφοράς μπορεί να στοχεύει στο να σας κάνει να κοιμάστε καλά, να φροντίζετε καλύτερα τον εαυτό σας και να τρώτε πιο σωστά. Σας εμποδίζει να «παραδώσετε τα όπλα». Ορισμένα άτομα διαπιστώνουν ότι αυτό είναι ένα πρώτο βήμα προς την ανάνηψη.

Γνωσιακή-συμπεριφοριολογική θεραπεία: Η θεραπεία αυτή χρησιμοποιεί στοιχεία τόσο από τη γνωστική όσο και από τη συμπεριφοριολογική θεραπεία. Πρόκειται για μία νεώτερη μορφή θεραπείας, που χρησιμοποιείται, όμως, ολοένα και περισσότερο.

Γνωσιακή αναλυτική θεραπεία: Πρόκειται για ακόμα μία νέα μορφή θεραπείας. Χρησιμοποιεί γνωστικές και συμπεριφοριολογικές τεχνικές, αλλά ψάχνει και στο παρελθόν, για να σας δώσει μια ιδέα για την προέλευση των τρόπων σκέψης σας. Είναι μία από τις λίγες βραχείες θεραπείες που βρίσκει αιτίες για τα προβλήματά σας.

Β) Μακροχρόνια θεραπεία
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη μακροχρόνιας θεραπείας και όλα βασίζονται σε διαφορετικές θεωρίες. Προσπαθεί να καταπολεμήσει τα βαθιά ριζωμένα αίτια της κατάθλιψης. Σκοπός της είναι να επιλύσει προβλήματα που υπάρχουν καιρό και, βραχυπρόθεσμα, πιθανόν να μην επηρεάσει καθόλου την ψυχική διάθεση του ασθενούς.

Ψυχανάλυση: Oι ψυχαναλυτές πιστεύουν ότι οι δυσκολίες μας οφείλονται σε προβλήματα από το παρελθόν που δεν έχουμε επιλύσει. Παραμένουν εκεί και «κρυφοκαίνε», για να επανέρχονται δριμύτερα όταν βρεθούμε υπό την επήρεια του στρες ή αποδυναμωθούμε κατά κάποιον τρόπο. Ένα τέτοιο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η απώλεια ενός γονέα σε μικρή ηλικία, οπότε και δεν υπήρξε η αρμόζουσα διαδικασία του πένθους και τα αισθήματα απλώς καλύφθηκαν.

Η μακροχρόνια ψυχοθεραπεία λέγεται ότι δρα βοηθώντας αυτά τα άσχημα συναισθήματα να αναδυθούν στην επιφάνεια και στο συνειδητό. Σκοπός της είναι να αφοπλίσει τα αισθήματα αυτά και να τα εμποδίσει να προκαλέσουν περαιτέρω προβλήματα.

Αν σκέφτεστε να ακολουθήσετε αυτό το είδος θεραπείας, καλό θα ήταν να το συζητήσετε με τον οικογενειακό ιατρό σας. Υπάρχει ένας απίστευτα υψηλός αριθμός ατόμων που προσφέρουν ψυχοθεραπεία και ορισμένοι είναι ανεπαρκώς εκπαιδευμένοι.

Γ) Συμβουλευτική
Oι σύμβουλοι προσπαθούν να σας βοηθήσουν να επιλύσετε τα προβλήματά σας. Δεν θα σας δώσουν συμβουλές, αλλά θα σας βοηθήσουν να πάρετε αποφάσεις. Πολλοί σύμβουλοι είναι εκπαιδευμένοι, αλλά ορισμένοι δεν είναι, καλό θα ήταν, λοιπόν, να ζητήσετε από τον γενικό γιατρό σας να σας συστήσει κάποιον.

Εντούτοις, η σοβαρότητα της κατάθλιψής σας μπορεί να μη σας επιτρέπει να σκεφτείτε καθαρά και ίσως να αισθάνεστε υπερβολικά κουρασμένοι για να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία. Όλες οι ψυχολογικές θεραπείες απαιτούν πολύ χρόνο και ενέργεια. Δεν αποτελούν μια εύκολη επιλογή. Πριν ξεκινήσετε την ψυχολογική θεραπεία, ενδέχεται να χρειαστεί να καταπολεμήσετε τη νόσο με αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Καλό θα ήταν να δείτε τον ιατρό σας, ώστε να συζητήσετε μαζί του τις επιλογές σας.

health.in.gr