Ψυχικά νοσήματα: Όχι στον αποκλεισμό, ναι στη φροντίδα

«Αν κάποιος έχει ένα σπασμένο χέρι, τον λυπάσαι. Όταν όμως το πρόβλημα είναι ψυχιατρικής φύσης, οι άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν, διότι συνήθως δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημα. Αλλά επειδή δεν μπορείς να δεις τον πόνο κάποιου, δεν σημαίνει ότι δεν έχει ανάγκη από φροντίδα και υποστήριξη».

Γυναίκα, μανιοκαταθλιπτική, 29 ετών, Όκλαντ – Νέα Ζηλανδία


Αφιερωμένη στην ψυχική υγεία είναι φέτος η 7η Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα Υγείας. Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ, η ψυχική νόσος και οι εγκεφαλικές διαταραχές δεν γνωρίζουν ούτε σύνορα ούτε κοινωνικές τάξεις. Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τη Γηραιά Ήπειρο ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους θα έχει την εμπειρία της ψυχικής ασθένειας κάποια στιγμή της ζωής του.

Μολονότι οι επιστημονικές έρευνες επικεντρώνονται στη γονιδιακή φύση αυτών των νόσων, οι επικεφαλής του ΠΟΥ δηλώνουν ότι υπάρχουν αδιάσειστα επιστημονικά δεδομένα για τις κοινωνικές αιτίες των ψυχικών προβλημάτων. Η φτώχεια, η ανεργία, η μοναξιά, το στρες στην εργασία επηρεάζουν την ψυχική υγεία με πολύ δυσάρεστες συνέπειες και για τη φυσική υγεία του ατόμου και για την οικογένειά του.

Και όμως, η ψυχική ασθένεια περιβάλλεται από ένα τείχος σιωπής και συχνά αιδούς, γεγονός που επιδεινώνει την οδύνη των ασθενών, κάνοντάς τους να υποφέρουν όχι μόνο λόγω της πάθησής τους, αλλά και εξαιτίας του κοινωνικού στίγματος και αποκλεισμού.

Η στάση αυτή του κόσμου έχει δύο συνέπειες:
Οι πρώην ασθενείς δυσκολεύονται να επανενταχθούν στην κοινωνία, να εξασφαλίσουν σπίτι, να βρουν εργασία ικανή να τους συντηρήσει ή να διάγουν φυσιολογική κοινωνική ζωή. Για κάποιον που μόλις βγήκε από το ψυχιατρείο, ένας τέτοιος αποκλεισμός μπορεί να τον οδηγήσει πίσω στο νοσοκομείο.

Οι ασθενείς δεν προσέρχονται για θεραπεία όταν τη χρειάζονται, επειδή υπάρχει ο φόβος ότι, όταν μαθευτεί πως κάποιος αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα, τότε αυτό θα έχει κοινωνικές συνέπειες τόσο για τον ίδιο όσο και για την οικογένειά του. Αυτό αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, διότι χωρίς θεραπεία δεν υπάρχει βελτίωση και ανακούφιση και η λειτουργικότητα ή η ποιότητα ζωής των πασχόντων μπορεί να επηρεαστούν καθώς το πρόβλημα συνεχίζεται.

Οι μύθοι που περιβάλλουν τα προβλήματα ψυχικής υγείας ευθύνονται για την ντροπή που νιώθουν οι πάσχοντες και οι οικογένειές τους και συμβάλλουν στο να μην αναζητούν τη θεραπεία.


Οι μύθοι πληγώνουν, αντιπαλέψτε τους

Όχι στον αποκλεισμό

Δεν υπάρχει αιτιολογία σε ηθικό, επιστημονικό ή κοινωνικό επίπεδο για τον κοινωνικό αποκλεισμό των ατόμων με μια ψυχική ασθένεια ή εγκεφαλική διαταραχή. Υπάρχει χώρος για όλους και το σύστημα υγείας μπορεί δώσει το παράδειγμα. Η ισοτιμία μεταξύ σωματικής και ψυχικής υγείας είναι ζωτικής σημασίας.

Ναι στη φροντίδα

Αψηφήστε τους μύθους και τις λανθασμένες αντιλήψεις.

Μη φοβάστε όσους έχουν μια ψυχική νόσο, μπορεί να συμβεί στον καθέναν.

Μην αγνοείτε τα πρόδρομα συμπτώματα.

Παρέχετε καλύτερη φροντίδα, διασφαλίστε την πρόσβαση σε αυτήν, επιμείνετε στην ισότητα της φροντίδας. Ας πιστέψουμε ότι η φροντίδα για την ψυχική υγεία είναι βασικό μέλημα της φροντίδας όλων.


Όλοι μπορούμε να βοηθήσουμε

Ως άτομα: Ενθαρρύνοντας τις υγιείς σχέσεις και δεσμούς στη βρεφική και παιδική ηλικία και την απόκτηση των ηλικιακά κατάλληλων δεξιοτήτων στα παιδιά.

Αναζητώντας βοήθεια, εάν αντιμετωπίζουμε κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας ή νομίζουμε πως έχουμε κάποια από τα συμπτώματα.

Βοηθώντας στις προσπάθειες καταπολέμησης των μύθων που περιστοιχίζουν τις ψυχικές ασθένειες και τις εγκεφαλικές διαταραχές.

Ως οικογένεια:

«Εγώ είμαι που κυρίως φροντίζω τον αδελφό του άνδρα μου, ο οποίος έχει σχιζοφρένεια. Οι οικογένειες των ψυχικά ασθενών έχουν ανάγκη να ξέρουν ότι δεν φταίνε για την ασθένεια που τις έχει κυριολεκτικά διαλύσει. Η ντροπή και ο φόβος χτίζουν τοίχους σιωπής. Είναι η ώρα να μιλήσουμε ανοιχτά, για να ξέρουν και άλλες οικογένειες ότι δεν είναι μόνες, ότι δεν χρειάζεται να ντρέπονται. Ο κόσμος πρέπει να ενημερωθεί, για να μάθει να αναγνωρίζει τα συμπτώματα, να ξέρει ότι ο καθένας μπορεί να αρρωστήσει και πως υπάρχει θεραπεία».

Κάθι Έσκουϊβελ, σύζυγος του τ. πρωθυπουργού Μπελίζ (κεντρική Αμερική)

Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, προσπαθήστε να πετύχετε τη συμμετοχή όλων των μελών της οικογένειας στην αντιμετώπιση του προβλήματος, προσφέροντας συναισθηματική υποστήριξη ο ένας στον άλλο.

Αναγνωρίστε τα πρόδρομα συμπτώματα και ενθαρρύνετε τους οικείους σας να ζητήσουν βοήθεια εφόσον τη χρειάζονται.

Ενισχύστε αυτούς που πάσχουν και μην υποβαθμίζετε τα συμπτώματά τους. Ενσωματώστε τους στη ζωή της οικογένειας και της κοινότητας.

Ελάτε σε επαφή με άλλες οικογένειες ώστε να αλληλοϋποστηριχθείτε και να αλλάξετε κοινές λανθασμένες αντιλήψεις.

Ως μέλη της κοινότητας:

Δώστε εκπαιδευτικές ευκαιρίες στους πολίτες να μάθουν για τη σημασία της ψυχικής υγείας.

Διδάξτε στα παιδιά την ανοχή στη διαφορετικότητα των ατόμων και την αποδοχή των μειονεξιών.

Ενσωματώστε τα άτομα που έχουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, δίνοντάς τους την ευκαιρία να συμβάλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην κοινωνία.

Επαγγελματίες στο χώρο της υγείας:

Δώστε βάση τόσο στη φυσική όσο και στη συναισθηματική κατάσταση των ασθενών σας.

Αναζητήστε την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να είστε σε θέση να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα και τις δεξιότητες που θα σας βοηθήσουν να στηρίξετε τους ψυχικά ασθενείς.

Να θυμάστε ότι εξυπηρετείτε καλύτερα το κοινωνικό σύνολο όταν κατανοείτε το πολιτιστικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εργάζεστε.

Υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής στο χώρο της υγείας (κυβερνήσεις και ασφαλιστικοί οργανισμοί):

Η ψυχική υγεία επηρεάζεται από κοινωνικούς παράγοντες. Εξασφαλίστε ότι η πολιτική σας επεκτείνεται πέρα από το σύστημα φροντίδας για την ψυχική υγεία, συμπεριλαμβάνοντας τομείς όπως η εκπαίδευση, η εργασία, η δικαιοσύνη και τα συστήματα φροντίδας για την υγεία σε πρωτοβάθμιο επίπεδο.

Παρέχετε ασφαλιστική κάλυψη που εγγυάται το κόστος της φροντίδας για την ψυχική υγεία ως μία από τις βασικές παροχές της.

Διαθέστε κεφάλαια για έρευνα στην ψυχική υγεία.


Επιστήμονες:

Μελετήστε εκτενώς όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν στην αιτιολογία και τη διάρκεια των ψυχικών και των εγκεφαλικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων των γονιδίων, του περιβάλλοντος και της συμπεριφοράς.


Ενώσεις ή εταιρείες επαγγελματιών για την ψυχική υγεία:

Διεκδικήστε τη δίκαιη κατανομή της παροχής φροντίδας και την προσφορά της κάτω από τις βέλτιστες συνθήκες.


Μέσα ενημέρωσης:

Συνεισφέρετε στην ενδυνάμωση της κοινότητας δίνοντας ακριβείς πληροφορίες και αποφεύγοντας τη χρήση στερεοτύπων και εντυπωσιασμών.

Δώστε έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με ψυχική ασθένεια.


Μη κυβερνητικές οργανώσεις:

Επιμορφώστε το κοινό για την ψυχική υγεία και τις πιθανές διαταραχές.

Διοργανώστε ομάδες υποστήριξης για τις οικογένειες των πασχόντων.

Κινητοποιήστε την κοινή γνώμη για τις πολιτικές, τα προγράμματα και τα επιδόματα πρόνοιας για τους πάσχοντες.

Επιστροφή στην Κεντρική Σελίδα

health.in.gr