Για χρόνια, ο Ουκρανός κινηματογραφιστής και επιχειρηματίας Αλεξάντερ Ροντνιάνσκι ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής ζωής της Ρωσίας.

Για πάνω από δύο δεκαετίες διηύθυνε τη ρωσική CTC Media, η οποία υπό τη διοίκησή του έγινε η πρώτη ρωσική εταιρεία μέσων ενημέρωσης που εισήχθη στο χρηματιστήριο NASDAQ, παρήγαγε μερικές από τις πιο διάσημες ταινίες της πρόσφατης ρωσικής ιστορίας – συμπεριλαμβανομένων των υποψήφιων για Όσκαρ Leviathan (2014) και Loveless (2017) σε σκηνοθεσία Αντρέι Ζβιαγκίντσεφ – και συνέβαλε στην ανάδειξη του ρωσικού κινηματογράφου σε διεθνές επίπεδο.

«Διασκευάζουν όλες τις ιστορίες με τις οποίες μεγαλώσαμε»

Ωστόσο, από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν ο Πούτιν ανακοίνωσε «ειδική στρατιωτική επιχείρηση για την αποστρατικοποίηση και αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας», ο Αλεξάντερ Ροντνιάνσκι δήλωσε ότι έχει παρατηρήσει μια τεράστια αλλαγή στον ρωσικό κινηματογράφο. «Το πιο δημοφιλές είδος στον ρωσικό κινηματογράφο σήμερα είναι τα παραμύθια», ανέφερεσε συνέντευξη του στην δημοσιογράφο Nadia Khomami του Guardian.

«Διασκευάζουν όλες τις ιστορίες με τις οποίες μεγαλώσαμε. Δεν υπάρχει ούτε ένα κοινωνικό δράμα, ούτε μια ταινία που να αντικατοπτρίζει τη ζωή κατά τη διάρκεια του πολέμου[…]Η μόνη πηγή χρηματοδότησης είναι το κράτος. Αν θέλεις να γυρίσεις μια ταινία για τον πόλεμο, η μόνη επιλογή είναι η προπαγάνδα. Ταινίες για ‘ναζιστές Ουκρανούς’ που σκοτώνουν αξιοπρεπείς Ρώσους, για τον ρωσικό στρατό που εισέρχεται στην Ουκρανία για να σώσει τον λαό του Ντονμπάς από αυτούς τους φασίστες και εθνικιστές. Είναι η πιο ηλίθια μπούρδα που μπορείς να δεις», υποστήριξε.

Τα σχόλια του Ροντνιάνσκι αντικατοπτρίζουν μια στροφή σε διασκευές λαϊκών παραμυθιών που γίνονται τεράστιες επιτυχίες στη Ρωσία. Το 2023, η ταινία Cheburashka, μια διασκευή παιδικού βιβλίου που βασίζεται σε έναν φανταστικό χαρακτήρα που δημιουργήθηκε από τον Σοβιετικό συγγραφέα και ποιητή Έντουαρντ Ουσπένσκι, απέφερε περισσότερα από 70 εκατομμύρια ευρώ στα εγχώρια ταμεία, καθιστώντας την την πιο κερδοφόρα ρωσική ταινία όλων των εποχών.

Ένα νέο ντοκιμαντέρ

Το νέο ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη το οποίο έκανε πρεμιέρα στην Βενετία, Notes of a True Criminal, είναι μια βαθιά προσωπική αναδρομή στην ιστορία της Ουκρανίας, τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα γεγονότα έχουν διαμορφώσει την οικογένειά του.

«Είναι τόσο προσωπικό που αποφάσισα να το χρηματοδοτήσω μόνος μου, με πολύ μικρό προϋπολογισμό. Σε 40, 50 χρόνια μπορεί να είναι ένα ημερολόγιο για τα παιδιά και τα εγγόνια μου. Δεν είναι μια πολιτική ταινία, ούτε μια επείγουσα αναφορά για τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία. Ήθελα να μελετήσω το ανθρώπινο κόστος του πολέμου», ανέφερε μιλώντας στον Guardian.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία μέσα από μια σειρά από σκηνές, που περιλαμβάνουν πλάνα από Ουκρανούς στρατιώτες, οικογενειακά βίντεο και αποσπάσματα από ιστορικούς πολέμους και τραγωδίες, όπως το Τσερνομπίλ.

Το κινηματογραφικό έργο, όπως ανέφερε σε συνέντευξη του στην Diana Lodderhose του Deadline, θα συνδυάζει επίσης στοιχεία από ντοκιμαντέρ που γύρισε στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου με πιο πρόσφατο υλικό από τον πόλεμο στην Ουκρανία και υλικό από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που απέκτησε η οικογένειά του.

«Χρησιμοποίησα αποσπάσματα από τις ταινίες που γύρισα στο τέλος της εποχής της Σοβιετικής Ένωσης, επειδή ξεκίνησα ως σκηνοθέτης, καθώς και αποσπάσματα από ταινίες που γύρισαν η μητέρα μου και ο παππούς μου κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου», λέει ο Ροντνιάνσκι στο Deadline, προσθέτοντας ότι το υλικό στο ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει σκηνές από το πεδίο της μάχης, πλάνα από αιχμαλώτους πολέμου και δίκες.

«Λέγεται έτσι επειδή τώρα είμαι εγκληματίας»

Ο τίτλος της ταινίας είναι εξίσου προσωπικός με το θέμα που πραγματεύεται.

«Λέγεται έτσι επειδή τώρα είμαι εγκληματίας», αποκάλυψε ο Ροντνιάνσκι στο Deadline, αναφερόμενος στην ποινή οκτώμισι ετών που του επέβαλε ερήμην ένα δικαστήριο της Μόσχας πέρυσι για τη διάδοση αντιπολεμικών απόψεων. Το ρωσικό υπουργείο Δικαιοσύνης τον κήρυξε μάλιστα «ξένο πράκτορα».

Για έναν άνθρωπο που πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στη Ρωσία, η απόφαση αυτή ήταν ένα «χαστούκι».

«Ποτέ δεν είχα ρωσικό διαβατήριο και υπηκοότητα. Ένιωθα ότι δεν ήταν σωστό[…]επειδή είχα ουκρανική ταυτότητα. Αλλά ταυτόχρονα ήμουν ερωτευμένος με την ιστορία και τον πολιτισμό του ρωσικού κινηματογράφου, είχα επηρεαστεί βαθιά από τη ρωσική λογοτεχνία. Είχα καταπληκτικούς φίλους στη Μόσχα. Έχω χάσει [έκτοτε] επαφή με μερικούς από αυτούς που προσποιούνται ότι αυτή η ζωή είναι φυσιολογική, που ποτέ δεν εκφράζουν την άποψή τους», ανέφερε στον Guardian.

Ειδήσεις Σήμερα: