Υπόθεση C4i: Στην αρένα της σκανδαλολογίας ο Σημίτης

Τα παραδοσιακά παραμύθια τον παρουσιάζουν ως τον βασικό εχθρό. Τα μοντέρνα ως τον παρεξηγημένο ήρωα. Ολα, όμως, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, περιέχουν έναν δράκο, που αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της ιστορίας. Τα πολιτικά αφηγηματικά σενάρια ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν τις ίδιες λογοτεχνικές συμβάσεις. Και όταν ο δράκος δεν υπάρχει, θα πρέπει να εφευρεθεί.

Στην περίπτωση του Κώστα Σημίτη, η δικογραφία του C4I ήταν η ιδανική ευκαιρία. Ενας μάρτυρας εμφανίζεται λίγες μέρες μετά το αίτημα μιας ανεξάρτητης Αρχής για το άνοιγμα των λογαριασμών του πρώην πρωθυπουργού και μελών της κυβέρνησής του, για το ίδιο θέμα. Ο μάρτυρας αρκείται να εκφράσει την προσωπική του γνώμη, δηλώνοντας πως δεν ξέρει αν ο Σημίτης δωροδοκήθηκε ο ίδιος, αλλά «είναι αδύνατον» να μην έχει ενημερωθεί.

Μια ματιά στην κατάθεση ήταν αρκετή για όσους γνωρίζουν τη δικογραφία. Ο Ευάγγελος Βασιλάκος, που έχει καταδικαστεί πρωτοδίκως για υπόθεση εξοπλιστικών, δεν προσκομίζει κανένα καινούργιο στοιχείο που να αφορά κάποιο πολιτικό πρόσωπο από όσα αναφέρει. Ομως και μόνο η αναφορά τους στέλνει την κατάθεση αμελλητί στη Βουλή. Μαζί του, οι καταθέσεις της γραμματέως του Μιχάλη Χριστοφοράκου, Κατερίνας Τσάκαλου, που έχουν βρεθεί στα πρωτοσέλιδα εδώ και έναν χρόνο.

Ο «δράκος», σύμφωνα με το ημερολόγιό της, βρίσκεται να έχει μία τηλεφωνική επικοινωνία με τον Χριστοφοράκο – και αυτή είναι η μοναδική αναφορά στο πρόσωπό του.

Το κάστρο του παρελθόντος

Στην αρένα της σκανδαλολογίας, η εμπλοκή του «δράκου» θα μπορούσε να αποδώσει, φέρνοντας στην κυβέρνηση διπλό κέρδος. Από την μία, μπορεί ανενόχλητη να μιλάει για το «παλιό, διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα». Δεν υπάρχουν πια αστερίσκοι, δεν υπάρχουν «καλές εποχές». Οι άνθρωποι που έβαλαν τη χώρα στην ΟΝΕ «τα έπιαναν».

Παλαιότεροι πρωθυπουργοί από τον Σημίτη δεν μπορούν πλέον να υπερασπιστούν τον εαυτό τους – και οι νεότεροι είτε δεν βρίσκονται στο στόχαστρο είτε έχουν ήδη «μολυνθεί» από την οικονομική κρίση. «Ολοι οι πρωθυπουργοί γνώριζαν και γνωρίζουν για τη διαφθορά που επικρατεί στους εξοπλισμούς του υπουργείου Εθνικής Αμυνας ακόμη και σήμερα» λέει στην κατάθεσή του ο Βασιλάκος. «Είναι αφέλεια να θεωρεί κάποιος ότι οι πρωθυπουργοί της χώρας δεν γνωρίζουν για το αν δωροδοκούνται οι υπουργοί Αμυνάς τους».

Ο δράκος, στην ουσία, δεν είναι μόνο ο Κώστας Σημίτης. Είναι όσοι προηγήθηκαν και όσοι έπονται, ένας αέναος κύκλος του «παλιού συστήματος» που ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε να ξεσκεπάσει – αποφασίζοντας, παράλληλα, να συνεργαστεί μαζί του.

Κι κάπου εκεί προκύπτει το ερώτημα στελεχών της αντιπολίτευσης: Αν προσωπικές εκτιμήσεις σαν κι αυτές του πρώην γενικού γραμματέα του υπουργείου Αμυνας είναι επαρκές στοιχείο για την ενδεχόμενη σύσταση μιας εξεταστικής επιτροπής, δεν αρκούν οι αναφορές του στο σήμερα για παρόμοιες έρευνες που αφορούν τους τωρινούς ιθύνοντες; Αν ο Σημίτης «είναι αδύνατον» να μη γνωρίζει για τον Παπαντωνίου, πόσο «αδύνατον» είναι να γνωρίζει ο Τσίπρας για τους υπουργούς του;

Η μάχη της Κεντροαριστεράς

Και, αν ο «δράκος», συν τοις άλλοις, αποτελεί το τοτέμ της σημερινής Κεντροαριστεράς, τόσο το καλύτερο. Αν αυτός εμπλέκεται σε μίζες, αν όλα γίνονταν εν γνώσει του, παύει πια να είναι ο πρωθυπουργός που στήριξε τον εκσυγχρονισμό της χώρας, που άνοιξε τους ορίζοντες για τους πολίτες της – παύει το «ευτυχώς που το ’96 κέρδισε αυτός και όχι ο Ακης». Και με αυτόν τον τρόπο, τελειώνει και ο ιστορικός ρόλος του ΠΑΣΟΚ, που έζησε μια από τις καλύτερες εποχές του επί πρωθυπουργίας του.

Παλαιότερα στελέχη του κόμματος και σημερινά του Κινήματος Αλλαγής βλέπουν τη «δρακοποίηση» του Σημίτη ως προσπάθεια σπίλωσης της ζωντανής Ιστορίας της δημοκρατικής παράταξης, χρησιμοποιώντας εναντίον της αποκαλύψεις διαφθοράς που στο παρελθόν κατέστρεψαν την εκλογική προοπτική της. Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο κερδίζουν τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους του χώρου, αλλά δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για το επόμενο παραμύθι: Σοσιαλδημοκρατία α λα ΣΥΡΙΖΑ.

Εκτιμήσεις από το κυβερνητικό στρατόπεδο, αλλά και από τη Χαριλάου Τρικούπη, μιλούν για μια συντονισμένη προσπάθεια του κυβερνώντος κόμματος να κυριαρχήσει στον προοδευτικό χώρο – όχι μόνο κερδίζοντας την ευρωπαϊκή καλή μαρτυρία, αλλά και διεισδύοντας στον κεντροαριστερό χώρο μέσα από την Αυτοδιοίκηση – χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη συνάντηση του Χριστόφορου Βερναρδάκη και του Μάρκου Μπόλαρη σε ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης με στελέχη του Κινήματος Αλλαγής.

Επειδή, όμως, τόσο το ένα όσο και το άλλο «σκοντάφτουν» στην άρνηση της ηγεσίας του χώρου (που βάζει φρένο σε τέτοιες προσπάθειες), η αμαύρωση του πολιτικού φορέα αποδεικνύεται πιο άμεση και εύκολη στρατηγική. Ακόμα κι αν τίποτα δεν αποδειχθεί, τα πρωτοσέλιδα ήταν αρκετά για να προσθέσουν λάσπη στον ανεμιστήρα. Στη λογική τού «λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει».

Το δάσος των εκλογών

Αυτό που δεν υπολόγισαν, ωστόσο, είναι πως ο «δράκος» του παραμυθιού δεν είναι εύκολη λεία. Για την ακρίβεια, ο δράκος κατάφερε να αντιστρέψει το κλίμα, δημιουργώντας ένα κύμα διαμαρτυρίας εναντίον της ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής. Οχι μόνο συσπείρωσε την παράταξη από την οποία προέρχεται, αλλά δημιούργησε και ανησυχία μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Μετά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό του, κάνει – τουλάχιστον επικοινωνιακή – προσπάθεια να χαμηλώσει τους τόνους απέναντι στον πρώην πρωθυπουργό. Βλέποντας, μεταξύ άλλων, ακόμα και εκσυγχρονιστικά στελέχη που στηρίζουν πλέον την κυβέρνηση να παίρνουν θέση υπέρ του.

Από τη δική του πλευρά, το Κίνημα Αλλαγής τρέχει για να συμμαζέψει τις εσωτερικές του εκκρεμότητες, που αφορούν κυρίως τα εθνικά ψηφοδέλτια, μέχρι τις 16 Δεκεμβρίου και τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Τα στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη γνωρίζουν πως οι επόμενες κάλπες, σε ένα εκλογικά αχανές 2019, θα κρίνουν το μέλλον του χώρου. Και κάτι τέτοιες μάχες χρειάζονται πάντα έναν δράκο.