Αχτίδα ελπίδας φέρνει στο Ιράν η συμφωνία, το Ισραήλ αντιδρά

Με συγκρατημένη αισιοδοξία υποδέχθηκαν οι Ιρανοί την είδηση του ιστορικού πρώτου βήματος για συμφωνία γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ελπίζοντας σε χαλάρωση των κυρώσεων και αναζωογόνηση της οικονομίας. Συγχαίρει τον ΥΠΕΞ ο ιρανός πρόεδρος, δεν έχει ακόμη εκφραστεί ο αγιατολάχ Χαμενεΐ.

Παράλληλα, το Ισραήλ αντιδρά έντονα, με τον ισραηλινό πρωθυπουργό να επαναλαμβάνει ότι η συμφωνία «απειλεί την επιβίωση του Ισραήλ» και να συγκαλεί εκτάκτως υπουργικό συμβούλιο. Με τον Νετανιάχου συνομίλησε ο Ομπάμα, ο οποίος έχει τα δικά του μέτωπα -το λόφο του Κογκρέσου- για το ιρανικό ενώ χαιρετίζει τη συμφωνία.

• Ιστορική συμφωνία για «κούρεμα» του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος
• Με τις παραμέτρους για το Ιράν, ο Ομπάμα κοιτά προς Κογκρέσο και Ισραήλ

Η πρώτη αντίδραση των Ιρανών ήταν συγκρατημένη αισιοδοξία, αλλά με επιφυλάξεις μετά τις πολλές διαψεύσεις: Η είδηση της συμφωνίας το βράδυ της Πέμπτης έφερε στην Τεχεράνη σχετικά μικρής κλίμακας πανηγυρισμούς, με κόρνες, σημαίες και σήματα της νίκης.

Το πιο χαρακτηριστικό ίσως ήταν ότι αρκετοί είχαν μείνει στα σπίτια τους για να δουν την ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα μετά τη συμφωνία: Ήταν η πρώτη φορά στην ιρανική τηλεόραση που ομιλία προέδρου των ΗΠΑ μεταδιδόταν σε ζωντανή σύνδεση και ολόκληρη.

Οι Ιρανοί ελπίζουν ότι η συμφωνία θα φέρει γρήγορη άρση των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης που έχουν βυθίσει την οικονομία σε τέλμα και έχουν γίνει αισθητές στην «τσέπη» όλων με έναν εντονότατο πληθωρισμό.

Ο ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί συνεχάρη, μέσω Twitter, τον υπουργό Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ λέγοντας πως η συμφωνία είναι «καρπός της ακούραστης προσπάθειας» της ιρανικής διαπραγματευτικής ομάδας.

Μέχρι στιγμής, δεν έχει εκφραστεί επί της συμφωνίας ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, που έχει και τον τελευταίο λόγο. Ο αγιατολάχ είχε δείξει την στήριξή του μεν στις διαπραγματεύσεις, αλλά βάζοντας «κόκκινες γραμμές».

Νετανιάχου: Η συμφωνία απειλεί την επιβίωση του Ισραήλ

Παράλληλα, ο ισραηλινός πρωθυπουργός -μετά την εκστρατεία του εναντίον της συμφωνίας- εξέφρασε, όπως αναμενόταν την έντονη αντίδρασή του. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός συγκάλεσε εκτάκτως συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μετά τις εξελίξεις.

Ο Μπ.Νετανιάχου έχει επανειλημμένα εκφράσει την πεποίθησή του πως η Τεχεράνη δεν είχε ποτέ πραγματικά σκοπό να αποδεχθεί κούρεμα του πυρηνικού της προγράμματος αλλά επιδιώκει μόνο να κερδίσει χρόνο για να αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Συμφωνία σε αυτό το πλαίσιο «απειλεί την επιβίωση του Ισραήλ» ανέφερε ο Νετανιάχου σε συνομιλία του με τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.

Από την πλευρά του, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος σχετικά με τη συνομιλία, ο Ομπάμα είπε στον Νετανιάχου ότι η συμφωνία αυτή αποτελεί σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση μιας μακροπρόθεσμης λύσης που αποσκοπεί στον περιορισμό της πυρηνικής δραστηριότητας του Ιράν και τον αποκλεισμό της δυνατότητας ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Ο Μπ.Ομπάμα καθησύχασε τον ισραηλινό πρωθυπουργός πως η πρόοδος στο πυρηνικό μέτωπο δεν μειώνει τις ανησυχίες σχετικά με την «υποστήριξη του Ιράν στην τρομοκρατία αλλά και τις απειλές εναντίον του Ισραήλ».

Χαιρετίζουν τη συμφωνία ΗΠΑ, Ρωσία και διεθνής κοινότητα

Το έδαφος ωστόσο για κινητοποίηση αντιστάσεων απέναντι στις συνομιλίες για συμφωνία πάντως, την οποία επιδιώκει η ισραηλινή κυβέρνηση, δεν εμφανίζεται σήμερα εύφορο.

Ο Μπαράκ Ομπάμα χαιρέτισε ως «ιστορική» την σύγκλιση, λέγοντας πως ανοίγει το δρόμο για μία μακροπρόθεσμη συμφωνία, η οποία θα διασφαλίσει πως το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Ανάλογη ήταν η αποτίμηση και της ρωσικής πλευράς. Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ διαπίστωσε, μετά την σύγκλιση, «πολύ καλές πιθανότητες για τελική συνολική συμφωνία». Το πλαίσιο που συμφωνήθηκε στις μαραθώνιες διαβουλεύσεις στη Λωζάννη, είπε, «καθορίζει τη λύση στα πιο πιεστικά προβλήματα, τον εμπλουτισμό, τις έρευνες, τη συμμόρφωση με την ΙΑΕΑ και την άρση των κυρώσεων».

Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ