Τη σκηνοθέτιδα Κυριακή Μάλαμα τίμησε το 13ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Tην Θεσσαλονικιά σκηνοθέτιδα Κυριακή Μάλαμα, στην οποία πραγματοποιεί και αφιέρωμα, τίμησε το 13ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας».

Ανοίγοντας την τιμητική εκδήλωση, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, Δημήτρης Εϊπίδης, χαρακτήρισε το έργο της Κυριακής Μάλαμα εξαίρετο και σημείωσε ότι αξίζει την αμέριστη προσοχή του κοινού.

«Η Κυριακή Μάλαμα είναι μια δημιουργός που περιπλανήθηκε. Η ματιά της στάθηκε και κατέγραψε ανθρώπινες ιστορίες, ανίχνευσε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, διαμορφώνοντας με τις εικόνες της έναν εξαιρετικό πολιτικοκοινωνικό παρονομαστή, που είναι πολύτιμος για την Ελλάδα. Είναι δημιουργός οξυδερκής, με μεγάλη αμεσότητα των χαρακτήρων που επιλέγει, συχνά αιφνιδιαστική, άλλοτε, ακόμα και σοκαριστική με τις μαρτυρίες που πετυχαίνει να αποτυπώσει στα ντοκιμαντέρ της» τόνισε ο κ. Εϊπίδης.

Την απονομή της τιμητικής πλακέτας στη σκηνοθέτιδα έκανε ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Πέγκας.

«Η Κ.Μάλαμα και η βράβευσή της από το Φεστιβάλ αποτελούν την απόδειξη ότι η Θεσσαλονίκη διαθέτει το ανθρώπινο κεφάλαιο, το δυναμικό και τους καλλιτέχνες που μπορούν να εκφράσουν με έναν διεθνή τρόπο την πολιτική και προσωπική τους ανησυχία» επισήμανε.

Παραλαμβάνοντας την τιμητική πλακέτα, η Κυριακή Μάλαμα υπογράμμισε ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποτέλεσε βήμα έκφρασης, ήδη από το ξεκίνημά του, το 1999.

Η δημιουργός δήλωσε ότι το Φεστιβάλ αποτελεί τον «κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό στην πόλη».

«Σε αυτό το Φεστιβάλ έχουμε δει ταινίες δημιουργών ντόπιων, αλλά και από τον διεθνή χώρο, μας έχει ανοίξει ένα παράθυρο σε όλον τον κόσμο. Έχουμε δει ταινίες εξαιρετικές, από καλλιτεχνικής άποψης και από πλευράς θεματολογίας» ανέφερε.

Η δημιουργός, διατηρώντας έναν ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό, αναδεικνύει μέσα από το φακό της σημαντικά πολιτικοκοινωνικά ζητήματα, αναζητώντας την αφανή πλευρά των πραγμάτων.

Γεννημένη στη Συκιά Χαλκιδικής το 1961, η Μάλαμα σπούδασε θέατρο στη Σχολή Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου και στη Σχολή Βεάκη.

Συνέχισε τις σπουδές της στη Βιέννη, παίρνοντας πτυχίο της Επιτροπής Τεχνών Paritatische Prufungs – Kommision fur Kunst. Παιδί μεταναστών, εργάστηκε αρχικά στη Δυτική Γερμανία και κατόπιν στην Ελλάδα ως ξενοδοχοϋπάλληλος.

Ολοκληρώνοντας τις σπουδές της, πραγματοποίησε τα πρώτα της βήματα στον κόσμο του κινηματογράφου, υπογράφοντας τα πρώτα της ντοκιμαντέρ, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε και με θεατρικές ομάδες σε Ελλάδα και Κύπρο.

Η ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, ξετυλίγεται στο φακό της Μάλαμα, μέσα από τα ντοκιμαντέρ της 39405 (2001) και Επάνω στα ίχνη (1998). Η Μαύρη Σημαία (2003) καταγράφει την ιστορία μιας ομάδας έφεδρων ισραηλινών αξιωματικών που αρνούνται να επιστρέψουν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

Στην ταινία της Η άλλη πλευρά (2004), που παρουσιάζει όσα βίωσαν οι Τουρκοκύπριοι κατά τη διάρκεια των τραγικών γεγονότων του 1974, μέσα από την αφήγηση της Τουρκοκύπριας ποιήτριας – ακαδημαϊκού Νεσσέ Γιασίν.

Όπως οι μνήμες της Γιασίν διατρέχουν όλη την ιστορία της Κύπρου απ’ το ’74 και μετά, έτσι και οι αναμνήσεις της καταξιωμένης ντίβας του αλβανικού λυρικού θεάτρου Εντίτ Μιχάλι, διατρέχουν την ιστορία της Αλβανίας, στο ντοκιμαντέρ Αλβανικό Μελόδραμα (2003).

Μέσα από πορτραίτα ανθρώπων, η δημιουργός ανασύρει ιστορικές μνήμες που καθόρισαν τη σύγχρονη ιστορία, στα ντοκιμαντέρ της, Καπετάν Κεμάλ (2003), με πρωταγωνιστή τον Μιχρί Μπελί, την ιστορική μορφή του δημοκρατικού στρατού που στη διάρκεια του Εμφυλίου βρέθηκε στο πλευρό των ελλήνων κομμουνιστών, Βάσκο Καρατζά (2001), για τον ασυρματιστή του γενικού επιτελείου του Δημοκρατικού Στρατού και πολιτικό πρόσφυγα του εμφυλίου, αλλά και Κόκκινο-Μαύρο (2001), για τον πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία, αρχειομαρξιστή και μετέπειτα αναρχικό Γιάννη Ταμτάκο.

Η πολυτάραχη και συναρπαστική ζωή της Δέσποινας Καλνή, γεννημένης στην Ίμβρο το 1920, από τους λίγους εναπομείναντες Ρωμιούς της Πόλης, έχει δώσει τη θέση της στα γηρατειά και τη νοσταλγία.

Στο Μαντάμ Δέσποινα (2003) η Κυριακή Μάλαμα πραγματοποιεί μαζί με την ηρωίδα της ένα νοερό οδοιπορικό στο χώρο και το χρόνο.

Τέλος, μέσα από μαρτυρίες, αλλά και αρχειακό υλικό, η Μάλαμα ταξιδεύει τον θεατή στις αρχές του 20ου αιώνα μέσα από τα ντοκιμαντέρ της Συννεφιάζει (2007) και Ανταλλάξιμοι (2007), που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της σειράς της ΕΡΤ3 «Ταραγμένα Χρόνια».

Μετά τη βράβευση της Κυριακής Μάλαμα ακολούθησε η προβολή των ντοκιμαντέρ Βάσκο Καρατζά και Μαύρη σημαία.

Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ