Εκθεση για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων στο Ηράκλειο

Την εκπληκτική ιστορία του πρώτου υπολογιστή της ανθρωπότητας
«αφηγείται» από τις 19 Ιουλίου έως 31 Οκτωβρίου 2010 το Μουσείο Φυσικής
Ιστορίας Κρήτης στο Ηράκλειο (καθημερινά: 9:00 – 16:00,
Σάββατο-Κυριακή: 10:00 – 17:00).

Στην έκθεση που φιλοξενεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης θα παρουσιαστούν η ιστορία και οι λειτουργίες του Μηχανισμού, καθώς και όψεις της αρχαίας αστρονομίας και τεχνολογίας που είναι απαραίτητες για την κατανόηση της λειτουργίας του και για την τοποθέτησή του στο πλαίσιο της Ιστορίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας. Ο επισκέπτης θα περιηγηθεί στα δεδομένα της ιστορικής έρευνας (αρχαία κείμενα και αρχειακό υλικό), στις εικόνες από το εσωτερικό του Μηχανισμού που αποκαλύφθηκαν για πρώτη φορά με τη χρήση υπερσύγχρονης τεχνολογίας, σε τρισδιάστατες αναπαραστάσεις και μηχανικά ομοιώματα, καθώς και σε πολυμεσικές εφαρμογές με θέμα την αστρονομία και την τεχνολογία που προϋπήρξαν της κατασκευής του Μηχανισμού. Το κρυφό νήμα που διατρέχει την έκθεση είναι τέσσερις αρχαίοι αριθμοί που διαβάστηκαν στις επιγραφές των θραυσμάτων με τη χρήση ενός υπερσύγχρονου τομογράφου και που οδήγησαν στην κατανόηση των λειτουργιών του.

Μια έκθεση που θα ταξιδέψει εκτός Ελλάδας

Η έκθεση αυτή, που παρουσιάστηκε τον χειμώνα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, θα ταξιδέψει και εκτός Ελλάδας (Ισπανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία και Κίνα) και θα ενταχθεί το φθινόπωρο του 2011 στη μεγάλη έκθεση για το ναυάγιο των Αντικυθήρων που θα πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Υπεύθυνοι αυτής της διοργάνωσης είναι το Πρόγραμμα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Επιστημών και της Τεχνολογίας (Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών σε συνεργασία με το Εργαστήριο Διδακτικής και Επιστημολογίας Φυσικών Επιστημών και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας – ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Αθηνών), η Ομάδα Μελέτης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και η Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας.

Χορηγοί της έκθεσης είναι η Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Κρήτης, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου και οι Εκδόσεις Μίλητος.

Λίγα λόγια για τον περίφημο Μηχανισμό

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, τα θραύσματα του οποίου τα ανέσυραν από τον βυθό της θάλασσας των Αντικυθήρων Συμιακοί σφουγγαράδες τη Μεγάλη Τρίτη του 1900, κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον κάθε είδους ερευνητών της αρχαιότητας. Ο σύνθετος αυτός μηχανισμός σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα π.Χ. και δεν είχε όμοιό του για 1.300 χρόνια τουλάχιστον. Ήταν ένας αστρολάβος; Ήταν ένα πλανητάριο, ένα αστρονομικό ρολόι, ένα περίπλοκο σύστημα πλοήγησης; Όλα αυτά μαζί ή κάτι άλλο;

Τα θραύσματα του Μηχανισμού ανακαλύφθηκαν σε ένα ρωμαϊκό ναυάγιο μαζί με εκατοντάδες άλλα ευρήματα, τα οποία ανελκύστηκαν στην πρώτη σύγχρονη ενάλια αρχαιολογική αποστολή και φυλάσσονται μέχρι και σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Εκεί, για περισσότερο από έναν αιώνα, εξέταζαν το ιδιαίτερο αυτό αντικείμενο του αρχαίου κόσμου δεκάδες ερευνητές, χωρίς να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τις ακριβείς λειτουργίες του και τον σκοπό της κατασκευής του. Πρόσφατα έγινε δυνατή η μελέτη του Μηχανισμού από μία διεθνή ομάδα επιστημόνων, με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων που σχεδιάστηκαν ειδικά για τη μελέτη των θραυσμάτων του Μηχανισμού, η οποία οδήγησε σε πρωτοφανή ευρήματα.

Χάρη σε αυτήν την έρευνα γνωρίζουμε τώρα με βεβαιότητα ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί μια μηχανική μικρογραφία του Αρχαίου Σύμπαντος. Πρόκειται για έναν περίπλοκο αστρονομικό υπολογιστή που παρακολουθεί τους κύκλους του Ηλιακού Συστήματος, δηλαδή τα ημερολόγια, τις φάσεις και τις θέσεις του Ηλίου και της Σελήνης. Επίσης προβλέπει τις ηλιακές και τις σεληνιακές εκλείψεις, και πιθανώς τις θέσεις των πλανητών. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε ότι ο Μηχανισμός περιλάμβανε και έναν τετραετή δείκτη, τον δείκτη της Ολυμπιάδας, ο οποίος παρακολουθούσε τον κύκλο των Πανελλήνιων Αγώνων!

In.gr Τεχνολογία