Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου: μια πάθηση που περνά συχνά απαρατήρητη…

Οι περισσότερες από εμάς συχνά αμελούν να ζητήσουν τη βοήθεια του γιατρού τους για κάποια «μικροενοχλήματα» που σχετίζονται με την ευαίσθητη περιοχή των γεννητικών οργάνων. Δυστυχώς, όμως, πολλές φορές ακόμη και ήπια συμπτώματα, που δεν θα τα χαρακτηρίζαμε ανησυχητικά, είναι πιθανό να υποκρύπτουν κάποια πάθηση η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου , η οποία μπορεί να συνδυάζεται μεν με ένα ηπιότατο πόνο στο κάτω μέρος της κοιλιάς και τίποτα περισσότερο, αλλά είναι δυνατόν να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
Ενημερωθείτε σχετικά με τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει ποτέ να αναβάλουμε τον τακτικό γυναικολογικό έλεγχο, καθώς και για τα συμπτώματα που θα μας κάνουν να επισπεύσουμε την επίσκεψή μας στο γιατρό.

Τι είναι η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου;

Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (ΦΝΠ) είναι ένας γενικός όρος, ο οποίος αναφέρεται σε λοίμωξη των εσωτερικών αναπαραγωγικών οργάνων της γυναίκας και κυρίως των ευσταχιανών σαλπίγγων (το όργανο που μεταφέρει το ωάριο από την ωοθήκη στη μήτρα). Πρόκειται για μια συχνή και σοβαρή επιπλοκή ορισμένων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.

Η ΦΝΠ μπορεί να προξενήσει σημαντικά προβλήματα στην περιοχή της κατώτερης κοιλίας (πύελος), συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής των ευσταχιανών σαλπίγγων και των ιστών που βρίσκονται στην περιοχή της μήτρας και των ωοθηκών. Αν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, είναι δυνατόν να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως στειρότητα , έκτοπη κύηση, δημιουργία αποστήματος και χρόνιο πυελικό άλγος.

Πόσο συχνή είναι η πάθηση

Η πάθηση είναι αρκετά συχνή, ιδίως αν ληφθούν υπόψη και τα περιστατικά που παραμένουν αδιάγνωστα για μεγάλο χρονικό διάστημα εξαιτίας των ήπιων συμπτωμάτων, που συχνά χαρακτηρίζουν τη ΦΝΠ. Μάλιστα, πρέπει να σημειωθεί ότι ευθύνεται για μεγάλο ποσοστό των προβλημάτων γυναικείας στειρότητας.

Πού οφείλεται η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

Η νόσος προκαλείται όταν μικρόβια από τον κόλπο της γυναίκας μετακινούνται μέσω του τραχήλου της μήτρας προς τα εσωτερικά όργανα αναπαραγωγής. Οι γυναίκες που βρίσκονται στην αναπαραγωγική ηλικία και είναι σεξουαλικά ενεργές, εμφανίζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από την πάθηση.
Πολλοί μικροοργανισμοί έχουν ενοχοποιηθεί, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο σχετίζεται με το γονόκκοκο και τα χλαμύδια, δύο πολύ συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Υπολογίζεται ότι το 10-80% των γυναικών με κάποιο από αυτά τα νοσήματα θα εμφανίσει συμπτώματα της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα της πάθησης ποικίλλουν, δηλαδή η νόσος μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματική ή να συνδυάζεται με εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων. Ιδίως όταν οφείλεται σε λοίμωξη από χλαμύδια, μπορεί υπάρχουν πολύ ήπια ή/και καθόλου συμπτώματα, ακόμη και όταν η νόσος προκαλεί σοβαρές βλάβες στα εσωτερικά όργανα αναπαραγωγής.
Εξαιτίας των ακαθόριστων συμπτωμάτων, στα δύο τρίτα των περιπτώσεων η πάθηση πιθανώς να μη γίνει αντιληπτή ούτε από την πάσχουσα αλλά ούτε και από το γιατρό της.

Οι γυναίκες συνήθως αναφέρουν βύθιο πόνο στο κατώτερο μέρος της κοιλίας. Αλλα συμπτώματα και ενδείξεις είναι ο πυρετός, τα ασυνήθιστα κολπικά εκκρίματα με δυσάρεστη οσμή, η επώδυνη συνουσία ή ούρηση, η ακανόνιστη περίοδος και το άλγος στο ανώτερο δεξιό τμήμα της κοιλίας (σπάνια).

Ποιες είναι οι επιπλοκές της πάθησης

Η ολοκληρωμένη θεραπεία της πάθησης στα αρχικά στάδιά της συμβάλλει σημαντικά στην αποφυγή των επιπλοκών. Σε αντίθετη περίπτωση, είναι δυνατόν να προκληθούν μόνιμες βλάβες στα εσωτερικά αναπαραγωγικά όργανα. Τα μικρόβια μπορούν να προσβάλουν τις ευσταχιανές σάλπιγγες και να προξενήσουν φλεγμονή και δημιουργία ουλώδους ιστού, ο οποίος παρεμποδίζει την ομαλή μεταφορά των ωαρίων στη μήτρα. Έτσι, η γονιμοποίηση των ωαρίων καθίσταται δυσχερής ή και αδύνατη, με αποτέλεσμα πολλές φορές η γυναίκα να εμφανίζει στειρότητα. Περίπου μία στις πέντε γυναίκες με φλεγμονώδη νόσο της πυέλου αντιμετωπίζει πρόβλημα στειρότητας.

Επιπρόσθετα οι γυναίκες με επαναλαμβανόμενα επεισόδια της πάθησης εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο εξωμήτριας κύησης. Η αύξηση του μεγέθους του αναπτυσσόμενου εμβρύου μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη της ευσταχιανής σάλπιγγας, προκαλώντας έντονο πυελικό άλγος και μεγάλη εσωτερική αιμορραγία με απρόβλεπτες επιπλοκές.

Η δημιουργία ουλώδους ιστού στις ευσταχιανές σάλπιγγες και στα υπόλοιπα όργανα της πυέλου μπορεί επίσης να οδηγήσει στην εμφάνιση χρόνιου πυελικού άλγους (πόνος που διαρκεί για μήνες ή και χρόνια).

Ο κίνδυνος των παραπάνω επιπλοκών εντείνεται όσο αυξάνονται οι υποτροπές των επεισοδίων φλεγμονώδους νόσου της πυέλου.

Πώς γίνεται η διάγνωση

Η πάθηση είναι δύσκολο να διαγνωστεί, καθώς τα συμπτώματα συχνά είναι ήπια. Πολλά επεισόδια ΦΝΠ περνούν «απαρατήρητα», επειδή η γυναίκα και ο γυναικολόγος της δεν καταφέρνουν να εστιάσουν εγκαίρως στο πρόβλημα.

Δεν υπάρχουν ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις. Η διάγνωση συνήθως βασίζεται σε κλινικά μη ειδικά ευρήματα. Εάν μια γυναίκα εμφανίζει άτυπο κοιλιακό άλγος, ο γιατρός της πρέπει να την υποβάλει σε πλήρη φυσική εξέταση, προκειμένου να προσδιορίσει τη φύση και το σημείο όπου εντοπίζεται ο πόνος, καθώς και να ελέγξει αν συνδυάζεται με την εμφάνιση πυρετού ή κολπικού εκκρίματος. Πρέπει επίσης να αποκλειστεί το ενδεχόμενο γονοκκοκικής ή χλαμυδιακής λοίμωξης.

Πολλές φορές χρειάζεται να υποβληθεί η πάσχουσα σε υπερηχογραφικό έλεγχο της πυέλου, μέσω του οποίου διαπιστώνεται αν η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι διογκωμένη ή αν υπάρχει κάποιο απόστημα στην περιοχή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις πιθανόν να χρειαστεί η λαπαρασκοπική επιβεβαίωση της πάθησης. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει στο γιατρό να έχει άμεση οπτική επαφή με τα εσωτερικά γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα, καθώς και να λάβει δείγματα για εργαστηριακό έλεγχο, αν κριθεί αναγκαίο.

Ποια είναι η θεραπεία;

Η νόσος αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Η έγκαιρη έναρξη αντιβιοτικής αγωγής μπορεί να αποτρέψει τις σοβαρές βλάβες των εσωτερικών γυναικείων οργάνων. Όσο περισσότερο καθυστερεί η θεραπευτική αντιμετώπιση, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης κάποιας από τις επιπλοκές της. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι η χορήγηση αντιβιοτικών δεν αναστρέφει τις ήδη υπάρχουσες βλάβες των εσωτερικών γυναικείων οργάνων.

Καθώς είναι δύσκολο να εξακριβωθεί το είδος των μικροοργανισμών που προσβάλλουν τα γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα, χορηγούνται εμπειρικά τουλάχιστον δύο αντιβιοτικά ευρέος φάσματος. Τα φάρμακα μπορούν να χορηγηθούν είτε από το στόμα είτε ενδοφλεβίως.

Τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν πριν από την ολοκλήρωση της θεραπείας. Ακόμη και αν συμβεί αυτό, οι ασθενείς πρέπει να κατανοήσουν ότι η συνέχιση και η ολοκλήρωση της θεραπείας είναι επιβεβλημένες. Έτσι, θα αποφευχθεί η υποτροπή της πάθησης.

Επιπρόσθετα, στην ίδια αγωγή θα πρέπει να υποβάλλεται και ο σεξουαλικός σύντροφος της γυναίκας, ακόμη και αν δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα.

Περίπου το ένα τέταρτο των γυναικών που πάσχουν από ΦΝΠ θα χρειαστεί να εισαχθεί στο νοσοκομείο. Η νοσηλεία κρίνεται αναγκαία όταν η γυναίκα εμφανίσει υψηλό πυρετό ή παρουσιάζει κακή γενική κατάσταση υγείας, εάν δεν μπορεί να πάρει φαρμακευτική αγωγή από το στόμα, καθώς και όταν η διάγνωση δεν είναι σαφής.

Αν τα συμπτώματα επιμένουν, πιθανόν θα χρειαστεί χειρουργική παρέμβαση. Οι επιπλοκές της πάθησης, όπως το χρόνιο πυελικό άλγος και η δημιουργία συμφύσεων, είναι δύσκολο να θεραπευτούν, αλλά αρκετές φορές αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά στο χειρουργείο.

Πώς μπορείτε να προφυλαχτείτε;

Ο κύριος τρόπος να αποφύγετε την προσβολή σας από τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου είναι η υιοθέτηση ενός προτύπου ασφαλούς σεξουαλικής συμπεριφοράς το οποίο θα συνίσταται στα παρακάτω:

-Αποφεύγετε τη συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων.
-Να χρησιμοποιείτε προφυλακτικά πάντοτε και σε κάθε περίπτωση.
-Μάθετε να τοποθετείτε σωστά τα προφυλακτικά, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος πιθανών «ατυχημάτων».
-Μην αμελείτε την εξέτασή σας από γυναικολόγο τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο.
-Αν έχετε ανησυχητικά συμπτώματα, επισκεφθείτε χωρίς καθυστέρηση το γιατρό σας.
-Αν πάσχετε από χλαμύδια, ενημερώστε αμέσως και το σεξουαλικό σας σύντροφο, διότι πιθανότατα θα χρειαστεί και αυτός να υποβληθεί στην κατάλληλη αγωγή.

Μην ξεχνάτε ότι μόνο αν λαμβάνετε όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις και φροντίζετε για την υγεία του σώματός σας αλλά και του συντρόφου σας, θα μπορείτε πραγματικά να απολαμβάνετε τη χαρά της σωματικής επαφής χωρίς δυσάρεστα απρόοπτα…

health.in.gr