Τα μηνύματα «Νέο Έτος, Νέος Εαυτός» είναι παντού αυτή τη στιγμή. Διαφημίσεις για γυμναστήρια και προγράμματα διατροφής εμφανίζονται στα κοινωνικά δίκτυα και οι συζητήσεις για την επιστροφή στον κανονικό ρυθμό μετά τις γιορτές στρέφονται στο τι θα κόψουν, τι θα ξεκινήσουν ή τι θα κάνουν σωστά όλοι τον Ιανουάριο.

Ωστόσο, οι περισσότερες αποφάσεις για το νέο έτος δεν διαρκούν. Πολλοί από εμάς θα έχουμε εγκαταλείψει τους στόχους μας μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου.

Αλλά φέτος μπορεί να είναι διαφορετικά. Το BBC ζήτησε από μερικούς ειδικούς να δώσουν συμβουλές για το πώς να κάνουμε – και να τηρήσουμε – τις αποφάσεις μας για το νέο έτος.

1. Να είστε ρεαλιστικοί

Θα είναι το 2026 η χρονιά που θα «χάσετε βάρος», «αλλάξετε καριέρα» ή «μετακομίσετε»;

Προσοχή – αυτά δεν είναι σχέδια που μπορούν να υλοποιηθούν, είναι δηλώσεις που ασκούν πίεση, προειδοποιεί η Dr Claire Kaye, πρώην γενική ιατρός και coach αυτοπεποίθησης. «Οι αποφάσεις συχνά αποτυγχάνουν επειδή είναι ασαφείς, μη ρεαλιστικές και πολύ γενικές» λέει.

Συμβουλεύει να γράψετε τι λειτουργεί στη ζωή σας, τι σας εξαντλεί ή δεν σας ταιριάζει πια και πού λειτουργείτε με τον αυτόματο πιλότο. «Όταν καταλάβετε τι θέλετε περισσότερο, και όχι μόνο από τι θέλετε να ξεφύγετε, η αλλαγή γίνεται πολύ πιο βιώσιμη», λέει.

Γράψτε τους στόχους σας εστιάζοντας στην «κατεύθυνση και την εμπειρία και όχι σε ένα σταθερό σημείο».

Προτείνει ότι το «να χάσω βάρος» μπορεί να αναδιατυπωθεί ως: «Θέλω να νιώθω πιο ενεργητικός και άνετος με το σώμα μου και να καταλάβω τι με βοηθά να νιώθω έτσι».

Αντί για «να αλλάξω καριέρα», θα μπορούσε να είναι: «Θέλω να εξερευνήσω ποια δουλειά μου δίνει ενέργεια και νόημα και να προσδιορίσω ένα μικρό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».

2. Μην χρησιμοποιείτε αυτές τις δύο λέξεις

Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να αποφεύγετε όταν γράφετε τους στόχους σας είναι οι σταθερές εκφράσεις όπως «πάντα» ή «ποτέ», λέει η ψυχολόγος Kimberley Wilson. Δημιουργούν μια προσέγγιση «όλα ή τίποτα» που είναι εξαιρετικά δύσκολο να τηρηθεί.

Υποσχόμενοι στον εαυτό σας «Θα πηγαίνω πάντα για τρέξιμο την Τετάρτη» ή «Δεν θα ξαναπιώ ποτέ», απλώς προετοιμάζετε τον εαυτό σας για αποτυχία.

«Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η διατροφή ή η άσκηση και οι άνθρωποι πιστεύουν ότι αν τα θαλασσώσουν μια μέρα, τότε όλο το εγχείρημα είναι άσκοπο» εξηγεί στο podcast What’s Up Doc του BBC.

Λέει ότι οι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν στενό οπτικό πεδίο, κρίνοντας μια μεμονωμένη επιλογή, ενώ αυτό που χρειάζεται είναι μια ευρύτερη προοπτική που τοποθετεί μια στιγμή στο πλαίσιο πολλών άλλων.

Η Dr Kaye προσθέτει ότι οι στόχοι πρέπει να γράφονται με ευέλικτες φράσεις όπως «Θέλω να δοκιμάσω», «θέλω να δημιουργήσω περισσότερο χώρο για…» ή «μαθαίνω τι λειτουργεί για μένα και πότε».

Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να αποφεύγετε όταν γράφετε τους στόχους σας είναι οι σταθερές εκφράσεις όπως «πάντα» ή «ποτέ», λέει η ψυχολόγος Kimberley Wilson. Δημιουργούν μια προσέγγιση «όλα ή τίποτα» που είναι εξαιρετικά δύσκολο να τηρηθεί

3. Προετοιμαστείτε για υποτροπές

Ήσασταν τόσο καλοί για εβδομάδες και μετά χάσατε ένα τρέξιμο, παραγγείλατε φαγητό, ξενυχτήσατε και ξαφνικά η καλή σας πορεία τελείωσε και νιώθετε αποτυχημένοι. Ο λόγος για τον οποίο ορισμένες αποφάσεις αποτυγχάνουν είναι επειδή «οι άνθρωποι κάνουν σχέδια για τον καλύτερο εαυτό τους» λέει η Wilson.

«Δεν είναι προετοιμασμένοι για να μείνουν ξύπνιοι μέχρι αργά ή να έχουν μια δύσκολη μέρα στη δουλειά και σε εκείνο το σημείο δεν έχουν ένα σχέδιο να εφαρμόσουν» εξηγεί.

Η Wilson επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να αποδεχτείτε την υποτροπή ως μέρος της διαδικασίας – δεν σημαίνει ότι έχετε αποτύχει, καθώς η επιμονή έχει μεγαλύτερη σημασία από την τελειότητα.

Η Dr Kaye λέει ότι είναι σημαντικό να θυμάστε ότι «ο στόχος δεν είναι να είστε τέλειοι, αλλά να αποφύγετε να μετατρέψετε μια στιγμή σε πλήρη εγκατάλειψη του σχεδίου».

Αν κάνετε κάποιο λάθος, «η πιο χρήσιμη αντίδραση είναι η περιέργεια και όχι η κριτική» και αντί να περιμένετε την επόμενη εβδομάδα ή τον επόμενο μήνα για να ξεκινήσετε ξανά, θα πρέπει να αντιμετωπίζετε κάθε μέρα ως μια νέα αρχή.

4. Συσσωρεύστε τις συνήθειές σας

Ένας τρόπος για να πετύχετε τους στόχους σας για το νέο έτος είναι μια τεχνική γνωστή ως «συσσώρευση συνηθειών», όπου συνδέετε μια νέα συμπεριφορά με κάτι που είναι ήδη μέρος της καθημερινής σας ρουτίνας, λέει η σύμβουλος καριέρας Emma Jefferys.

«Για παράδειγμα, μετά το βούρτσισμα των δοντιών μου, κάνω δέκα push-ups. Αφού βάλω το κρασί μου, γράφω για δέκα λεπτά. Αφού βάλω τα παιδιά μου για ύπνο, κάνω διατάσεις» εξηγεί.

«Δεν προσθέτετε περισσότερα στο πρόγραμμά σας, αλλά ενσωματώνετε τη νέα συμπεριφορά στην αρχιτεκτονική των ήδη υφιστάμενων δραστηριοτήτων σας».

Αντί να βασίζεστε μόνο στην κινητοποίηση, η Jefferys λέει ότι η διαμόρφωση του περιβάλλοντός σας για την επιτυχία μπορεί επίσης να κάνει μεγάλη διαφορά. «Έτσι, αν θέλετε να διαβάζετε περισσότερο, κρατήστε το βιβλίο στο μαξιλάρι σας, ώστε να το έχετε δίπλα σας πριν πάτε για ύπνο» λέει.

5. Συνδεθείτε με το θετικό

Εάν η πρόθεσή σας για το νέο έτος είναι να εξοικονομήσετε περισσότερα χρήματα ή να διαχειριστείτε καλύτερα τον προϋπολογισμό σας, οι ειδικοί λένε ότι είναι πιο πιθανό να επιτύχετε τον στόχο σας αν τον συνδέσετε με κάτι θετικό.

Ο Tom Francis, επικεφαλής προσωπικών οικονομικών στην Octopus Money, λέει ότι «έχοντας έναν σαφή και συναρπαστικό στόχο, είτε πρόκειται για διακοπές είτε για ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης, η αποταμίευση γίνεται πιο ουσιαστική και λιγότερο περιοριστική».

Λέει επίσης ότι είναι σημαντικό να μην προσπαθείτε να αλλάξετε πάρα πολλά, καθώς αυτό σπάνια είναι βιώσιμο.

«Επιλέξτε μόνο δύο ή τρεις σαφείς προτεραιότητες – για παράδειγμα, η αποταμίευση 1.200 ευρώ για τις διακοπές των ονείρων σας μπορεί να φαίνεται υπερβολική, αλλά 100 ευρώ τον μήνα φαίνεται εφικτό», λέει.

Αν έχετε ένα απροσδόκητο έξοδο, δεν πειράζει να επιβραδύνετε, τονίζει.

«Η μείωση της μηνιαίας αποταμίευσης από 100 σε 20 ευρώ για παράδειγμα, θα σημαίνει ότι εξακολουθείτε να προχωράτε και το πιο σημαντικό είναι να διατηρήσετε τη συνήθεια».

*Με στοιχεία από bbc.com