Λίγες μέρες μετά την οργή που προκάλεσε στην Κίνα η δήλωση της Γιαπωνέζας πρωθυπουργού Σανάε Τακαΐτσι ότι μια κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν θα μπορούσε να κινητοποιήσει μια στρατιωτική αντίδραση από το Τόκιο, ο Σι Τζινπίνγκ μίλησε για μισή ώρα στο τηλέφωνο με τον Τραμπ.

Σύμφωνα με πληροφορίες από άτομα που ενημερώθηκαν για το θέμα, επιμένοντας στην ιστορική αξίωση της Κίνας για το νησί (την πολιτική της Μιας Κίνας), καθώς και στην κοινή ευθύνη της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου για τη διαχείριση της παγκόσμιας τάξης.

Αργότερα την ίδια μέρα, ο Τραμπ πραγματοποίησε τηλεφωνική συνομιλία με την Τακαΐτσι και της συνέστησε να μην προκαλέσει το Πεκίνο στο ζήτημα της κυριαρχίας της Ταϊβάν, σύμφωνα με πηγές της Wall Street Journal. Η συμβουλή του Τραμπ ήταν διακριτική και δεν πίεσε την Τακαΐτσι να ανακαλέσει τα σχόλιά της, σύμφωνα με άτομα που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες.

Οι Ιάπωνες αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το μήνυμα ήταν ανησυχητικό: ο πρόεδρος δεν ήθελε οι τριβές σχετικά με την Ταϊβάν να θέσουν σε κίνδυνο την αποκλιμάκωση που επιτεύχθηκε τον περασμένο μήνα με τον Σι, η οποία περιλαμβάνει την υπόσχεση να αγοράσει περισσότερα γεωργικά προϊόντα από Αμερικανούς αγρότες που έχουν πληγεί σοβαρά από τον εμπορικό πόλεμο.

Οι Τραμπ και Σι έδωσαν τα χέρια, οπότε δεν υπάρχει λόγος για να αναμοχλεύονται παλιές έχθρες από τους συμμάχους των ΗΠΑ.

Η απάντηση του Λευκού Οίκου που επιβεβαίωσε πλαγίως την εντολή Τραμπ στην Ιαπωνία

Όταν ρωτήθηκε για την ανταλλαγή απόψεων με την Τακαΐτσι, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε μια δήλωση του Τραμπ: «Οι σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με την Κίνα είναι πολύ καλές, και αυτό είναι επίσης πολύ καλό για την Ιαπωνία, που είναι ένας αγαπητός και στενός σύμμαχός μας. Η καλή σχέση με την Κίνα είναι πολύ θετική τόσο για την Κίνα όσο και για τις ΗΠΑ».

«Κατά τη γνώμη μου, ο Πρόεδρος Σι θα αυξήσει σημαντικά τις αγορές σόγιας και άλλων αγροτικών προϊόντων, και ό,τι είναι καλό για τους αγρότες μας είναι καλό και για μένα» ανέφερε η ανακοίνωση.

«Υπογράψαμε εξαιρετικές εμπορικές συμφωνίες με την Ιαπωνία, την Κίνα, τη Νότια Κορέα και πολλές άλλες χώρες, και ο κόσμος βρίσκεται σε ειρήνη», πρόσθεσε ο Τραμπ. «Ας το διατηρήσουμε έτσι!»

Το επεισόδιο υπογραμμίζει μια νέα πραγματικότητα στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Η εμπορική εκεχειρία με την Κίνα και το ζήτημα της Ταϊβάν έχουν συνδεθεί άρρηκτα, καθώς ο πρόεδρος και ο Σι προετοιμάζονται για αρκετές συναντήσεις το επόμενο έτος.

Ενώ η επίσημη πολιτική των ΗΠΑ αναγνωρίζει χωρίς να υποστηρίζει τον ισχυρισμό του Πεκίνου για το νησί, η Ουάσιγκτον έχει παράσχει στην Ταϊβάν αμυντικά όπλα, διασφαλίζοντας ότι η τύχη της δεν θα καθοριστεί από τη δύναμη της Κίνας.

Η Τακαΐτσι έδωσε συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά το τηλεφώνημα με τον Τραμπ, από όπου προέρχεται η φωτογραφία του Reuters.

Η επιστροφή της Ταϊβάν ως «σημαντικό συστατικό της μεταπολεμικής διεθνούς τάξης»

Ο Τραμπ επαίνεσε την Τακαΐτσι για τη σκληρή στάση της στον τομέα της άμυνας και διοργάνωσε μια εκδήλωση μαζί της σε ένα αμερικανικό αεροπλανοφόρο στην ιαπωνική πόλη Γιοκοσούκα, σε μια έντονη επίδειξη της συμμαχίας των δύο χωρών. Ωστόσο, η Τακαΐτσι εξόργισε τον Σι σε μια κακή στιγμή για τον Τραμπ, καθώς ο τελευταίος καλλιεργεί τις σχέσεις του με τον Κινέζο ηγέτη.

Μιλώντας στους νομοθέτες στις 7 Νοεμβρίου, η Τακαΐτσι προειδοποίησε ότι η Ιαπωνία θα μπορούσε να αναπτύξει στρατιωτικές δυνάμεις μαζί με άλλες χώρες σε περίπτωση που η Κίνα επιτεθεί στην Ταϊβάν.

Οι δηλώσεις αυτές ώθησαν το Πεκίνο να λάβει αντίποινα οικονομικά και διπλωματικά μέτρα κατά της Ιαπωνίας. Ένας Κινέζος διπλωμάτης δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι θα έπρεπε να της κόψουν το λαιμό.

Η κλήση του Τραμπ στην Τακαΐτσι αντανακλούσε την έντονη εστίαση στην Ταϊβάν στην επίσημη κινεζική αναφορά της συζήτησής τους τη Δευτέρα, σύμφωνα με άτομα που ενημερώθηκαν για το θέμα. Ο Σι είπε στον Τραμπ ότι «η επιστροφή της Ταϊβάν στην Κίνα είναι ένα σημαντικό συστατικό της μεταπολεμικής διεθνούς τάξης», σύμφωνα με την κινεζική αναφορά.

Οι ΗΠΑ ζήτησαν να πέσουν οι τόνοι με την Κίνα για την Ταϊβάν

Στη τηλεφωνική τους συνομιλία, ο Τραμπ πρότεινε στην Τακαΐτσι να μετριάσει τον τόνο των σχολίων της σχετικά με την Ταϊβάν, ανέφερε ο Αμερικανός που ενημερώθηκε για το θέμα, προσθέτοντας ότι ο Τραμπ είχε ενημερωθεί για τους εσωτερικούς πολιτικούς περιορισμούς της και γνώριζε ότι πιθανότατα δεν θα μπορούσε να ανακαλέσει πλήρως τα σχόλιά της που εξόργισαν το Πεκίνο.

Η θέση του Τόκιο είναι ότι η Τακαΐτσι μιλούσε υποθετικά και εξέφραζε τη μακροχρόνια πολιτική της Ιαπωνίας, αν και ήταν ασυνήθιστο για εν ενεργεία πρωθυπουργό να είναι τόσο σαφής.

Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη το βράδυ ότι είχε «μια εξαιρετική συζήτηση» με την Τακαΐτσι. «Έχουμε μια εξαιρετική σχέση», είπε. «Είναι πολύ έξυπνη, είναι πολύ δυνατή. Και θα γίνει μια εξαιρετική ηγέτης».

Σε μια συζήτηση στο ιαπωνικό κοινοβούλιο, η Τακαΐτσι δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν είχε σκοπό να αναφερθεί συγκεκριμένα στο ενδεχόμενο της Ταϊβάν, σχόλια που ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ως σημάδι χαλάρωσης. «Δεν είχα την πρόθεση να αναφερθώ σε συγκεκριμένα θέματα», είπε η Τακαΐτσι, όταν ένας βουλευτής την ρώτησε για τις δηλώσεις που εξόργισαν το Πεκίνο.

Αναλυτές είπαν ότι η σειρά των τηλεφωνημάτων – πρώτα στην Κίνα, μετά στην Ιαπωνία – θα μπορούσε να αντανακλά την προθυμία του Τραμπ να περιορίσει την αμφιλεγόμενη στάση ενός συμμάχου σε ένα βασικό γεωπολιτικό ζήτημα, προς όφελος των εμπορικών σχέσεων των ΗΠΑ με το Πεκίνο.

Αγοράστε σόγια γρηγορότερα παρακαλώ

«Δεν είναι καθόλου περίεργο για έναν πρόεδρο των ΗΠΑ να μιλάει τόσο με τον Κινέζο όσο και με την Γιαπωνέζα ηγέτη», δήλωσε ο Μάθιου Γκούντμαν, πρώην ειδικός για την Ασία στην κυβέρνηση Ομπάμα, ο οποίος ασχολείται με γεωοικονομικές μελέτες στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Ωστόσο, η σειρά των τηλεφωνημάτων είναι ενδιαφέρουσα και πιθανόν προκάλεσε κάποια έκπληξη στο Τόκιο».

Το τηλεφώνημα μεταξύ Τραμπ και Σι υπογράμμισε τα θέματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία για τους δύο ηγέτες. Ένα πρόσωπο κοντά στον Λευκό Οίκο δήλωσε ότι η τηλεφωνική επικοινωνία αφορούσε το εμπόριο, προσθέτοντας ότι η Ουάσιγκτον ανησυχεί για την καθυστέρηση της Κίνας στην υλοποίηση των αγορών σόγιας για τις οποίες δεσμεύτηκε.

Ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη το βράδυ ότι είπε στον Σι: «Θα ήθελα να αγοράζετε λίγο πιο γρήγορα», αναφερόμενος στις αγορές αμερικανικών αγροτικών προϊόντων από την Κίνα. «Συμφώνησε περίπου να το κάνει», είπε.

Οι Τραμπ και Τακαΐτσι στο αεροπλανοφόρο Τζορτζ Ουάσινγκτον στην αμερικανική βάση της Γιοκοσούκα στην Ιαπωνία στα τέλη Οκτωβρίου.

Η Κίνα ως «η μεγαλύτερη απειλή για την ειρήνη στο Στενό της Ταϊβάν»

Μετά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Σι στα τέλη Οκτωβρίου στη Νότια Κορέα, η Ουάσιγκτον δήλωσε ότι η Κίνα συμφώνησε να αγοράσει 12 εκατομμύρια μετρικούς τόνους σόγιας μέχρι το τέλος του έτους και 25 εκατομμύρια μετρικούς τόνους ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια. Το Πεκίνο δεν έχει εκδώσει επίσημη δήλωση που να επιβεβαιώνει αυτά τα νούμερα.

Η Ταϊβάν ήταν το κύριο θέμα που απασχόλησε τον Σι. Αν και ο Σι δεν ανέφερε το όνομα της Ιαπωνίας ούτε ζήτησε από τον Τραμπ να ασκήσει άμεση πίεση στο Τόκιο, σύμφωνα με τις πηγές, η αναφορά του στη μεταπολεμική τάξη πραγμάτων ήταν μια έμμεση αναφορά στην Ιαπωνία ως ηττημένη πλευρά, δείχνοντας το βάθος της ανησυχίας του για τις πρόσφατες εντάσεις.

Η εφημερίδα Wall Street Journal ανέφερε ότι ο Σι επιδιώκει την απόλυτη παραχώρηση από τον Τραμπ, μια δέσμευση να «αντιταχθεί» στην ανεξαρτησία της Ταϊβάν. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε τότε ότι οι ΗΠΑ αντιτίθενται σε «οποιαδήποτε μονομερή αλλαγή του status quo από οποιαδήποτε πλευρά» και ότι «η Κίνα αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την ειρήνη και τη σταθερότητα στο Στενό της Ταϊβάν».

Τόσο η Κίνα όσο και η Ιαπωνία έχουν εκδώσει ταξιδιωτικές οδηγίες στους πολίτες τους εναντίον της άλλης χώρας να μην ταξιδεύουν μόνοι τους γιατί «κινδυνεύουν».