Η Εσθονία ζήτησε επίσημα διαβούλευση βάσει του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ για την παραβίαση του εναερίου χώρου της από τη Ρωσία νωρίτερα σήμερα, δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας, Κρίστεν Μιχάλ.

Τα αναχαιτιστικά αεροσκάφη MiG-31 — που μπορούν να φέρουν τον υπερηχητικό πύραυλο Kinzhal — εισήλθαν στο FIR Ταλίν μέσω του Κόλπου της Φινλανδίας. Τα μαχητικά αεροσκάφη παρέμειναν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας για περίπου 12 λεπτά, με το ΝΑΤΟ έστειλε ιταλικά F-35 για αναχαίτιση.

Σε ανάρτησή του στο X, ο Κρίστεν Μιχάλ επιβεβαίωσε ότι τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-31 εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας και αντιμετωπίστηκαν από μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, προτού «αναγκαστούν να διαφύγουν». «Μια τέτοια παραβίαση είναι εντελώς απαράδεκτη», δήλωσε ο Μιχάλ.

Σουηδικά μαχητικά Gripen αναχαιτίζουν ρωσικά αεροσκάφη MiG-31 πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα

Σουηδικά μαχητικά JAS 39 Gripen εστάλησαν επίσης πέρα από τα ιταλικά F-35 και παρακολούθησαν τα τρία ρωσικά αεροσκάφη MiG-31 πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα την Παρασκευή, τα οποία νωρίτερα είχαν παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, ανακοίνωσαν οι Σουηδικές Ένοπλες Δυνάμεις.

«Τα μαχητικά Gripen ανέλαβαν την επιτήρηση από τα αεροσκάφη των συμμάχων και ακολούθησαν τα ρωσικά αεροσκάφη μέσω του διεθνούς εναέριου χώρου προς το Κόνιγκσμπεργκ», ανέφερε η δήλωση.

Η περίπτωση της Πολωνίας που επικαλέστηκε το Άρθρο 4 νωρίτερα αυτό τον μήνα

Η εισβολή έρχεται μετά την αποστολή από τη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα drone στην Πολωνία και τη Ρουμανία, δύο άλλα μέλη του ΝΑΤΟ που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Η Ρουμανία δεν έστειλε αεροπλάνα με εντολή για αναχαίτιση φοβούμενη την πιθανότητα κατάρριψης σε κατοικημένη περιοχή.

Η Πολωνία ανέφερε ότι στις 9 Σεπτεμβρίου, 19 drones εισήλθαν τα σύνορά της κατά τη διάρκεια της νύχτας, με μερικά από αυτά να κατευθύνονται προς το στρατηγικό κέντρο του Ρζέζοου. Πολωνικά και ΝΑΤΟϊκά αεροπλάνα αναχαίτισαν πολλά από αυτά, με την Πολωνία να επικαλείται το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ και να ζητά και σύγκλιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η Βαρσοβία χαρακτήρισε το περιστατικό ως «σκόπιμη ρωσική πρόκληση», θέση που υποστήριξε και η Ουκρανία η οποία ειδοποίησε πρώτη για την είσοδο ρωσικών drones στην Πολωνία. Το συμβάν δημιούργησε προβλήματα στην Πολωνία για πολλούς λόγους, ένας εξ αυτών ήταν η πτώση πυραύλου από F-16 σε σπίτι στην Πολωνία που δεν εξερράγη και το οποίο αρχικά «χρεώθηκε» ως ρωσικό drone.

Μετά την αποκάλυψη πολωνικής εφημερίδας και έναν «πόλεμο» ανάμεσα στον πρόεδρο της Πολωνίας Κάρολ Ναβρότσκι και τον πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ, η κυβέρνηση επιβεβαίωσε πως οι ζημιές προκλήθηκαν από πολωνικό πύραυλο. Στις 12 Σεπτεμβρίου η Πολωνία σήμανε λανθασμένο συναγερμό, καθώς τα «drones» που έβλεπαν στα ραντάρ, αποδείχθηκαν «καιρικά φαινόμενα».

Οι δύο φωτογραφίες των MiG-31 δημοσιεύθηκαν από την Σουηδική Αεροπορία. Τα αεροπλάνα είχαν μόνο πυραύλους αέρος – αέρος R37. Δεν έφεραν τον υπερηχητικό πύραυλο Kinzhal.

Τι αφορά το Άρθρο 4 – Πιο σοβαρή η περίπτωση για την Εσθονία

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ουάσινγκτον (1949), το Άρθρο 4 δίνει το δικαίωμα στα κράτη-μέλη να ζητήσουν έκτακτες διαβουλεύσεις με τα υπόλοιπα μέλη της συμμαχίας, σε περιπτώσεις που κινδυνεύουν:  η εδαφική του ακεραιότητα ή/και η πολιτική του ανεξαρτησία ή/και η ασφάλειά του απειλούνται.

Η επίκληση δεν μεταφράζεται ως άμεση ανάληψη στρατιωτικής δράσης, αλλά ουσιαστικά συγκαλείται έκτακτο συμβούλιο για να διερευνηθεί η σοβαρότητα του ζητήματος και να πάρει αποφάσεις.

Το άρθρο 4 μπορεί να μεταφραστεί ως ο τελευταίος συναγερμός πριν την επίκληση του Άρθρου 5, το οποίο καλεί σε συλλογική άμυνα όλων των μελών του ΝΑΤΟ ενάντια στον επιτιθέμενο.  Παρόλα αυτά έχει μεγάλη πολιτική βαρύτητα και αναγάγει ένα ζήτημα της χώρας σε ζήτημα ολόκληρου του ΝΑΤΟ.

Οι χώρες της Βαλτικής νιώθουν πιο έντονα τον κίνδυνο από τη Ρωσία, ενώ στην περίπτωση της Πολωνίας και της Ρουμανίας με τα drones, ελλοχεύει πάντα η περίπτωση του λάθους ή των παρεμβολών. Στην περίπτωση της Εσθονίας με τα υπερσύγχρονα MiG-31 δεν υπάρχει μεγάλο περιθώριο επίκλησης «λάθους των πιλότων», εφόσον μπήκαν στον εσθονικό εναέριο χώρο.

Κάτω είναι το FIR του Ταλίν, πάνω είναι το FIR του Ελσίνκι και δεξιά το FIR Μόσχας. Ο διεθνής εναέριος χώρος είναι ο μοναδικός που μπορεί να εισέλθει κανείς δίχως άδεια. To X είναι το καταγγελλόμενο σημείο της παραβίασης.