Η νέα καμπάνια της εταιρείας Zara για τα 50 χρόνια από την ίδρυση της θέλει να σπάσει τα κοντέρ της μόδας. Το έχει ήδη καταφέρει.

Σε συνεργασία με τον εμβληματικό φωτογράφο Στίβεν Μαιζέλ -μια συμμαχία που ξεκίνησε το 2017-, η εταιρεία λάνσαρε μια καμπάνια υπερπαραγωγή συγκεντρώνοντας τα πιο φημισμένα super model από κάθε γενικά.

Καταφέρνοντας να συγκεντρώσει σε ένα στούντιο τις πιο επιδραστικές γυναίκες-μύθους του μόντελινγκ, η καμπάνια αποθεώνει την εικονολατρεία του στιλ και έχει σχολιαστεί από συντάκτες μόδας ως ένα κάλεσμα «στον απόλυτο fashion παράδεισο».

Παρουσιάζοντας την ελίτ των μοντέλων που έχουν καθιερώσει εκδόσεις, μπράντες και μετράνε χρυσά συμβόλαια, η εταιρεία κατόρθωσε να στρατολογήσει τις πιο δύσκολες μούσες της μόδας για μια καμπάνια που εμπνεύστηκε η Μάρτα Ορτέγκα Πέρεθ, η κόρη του ιδρυτή της Inditex  επιστράτευσε τον Στίβεν Μαιζέλ για την καμπάνια της 50ής επετείου της Zara.

View this post on Instagram

A post shared by ZARA (@zara)

Για να γιορτάσει αυτό το ορόσημο, η μάρκα κυκλοφόρησε επίσης μια συλλογή 128 κομματιών, που περιλαμβάνει κομψά κοστούμια και αναβαθμισμένα βασικά είδη.

Από τότε που ο Αμάνθιο Ορτέγκα άνοιξε το πρώτο κατάστημα στην Κορούνια της Ισπανίας το 1975, η Zara έχει διεκδικήσει μεγάλο κομμάτι από την πίτα της παγκόσμιας ένδυσης.

Η εταιρεία έγινε η πρώτη εταιρεία ένδυσης που υπέγραψε συμφωνία-πλαίσιο για την προώθηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στην εφοδιαστική αλυσίδα με την IndustriALL GlobalUnion το 2007, ξεκίνησε το ηλεκτρονικό εμπόριο το 2010, έκανε το ντεμπούτο της αναβαθμισμένης σειράς υψηλών επιδόσεων SRPLS το 2018 και ξεκίνησε την πλατφόρμα μεταχειρισμένων ειδών το 2022, η οποία ενθαρρύνει τους θαυμαστές της μάρκας να παρατείνουν τη ζωή των ρούχων τους.

«Επαναστάτης»

Tην Τρίτη, 1η Απριλίου, η Μάρτα Ορτέγκα συμπλήρωσε τρία χρόνια ως πρόεδρος της Inditex, του ισπανικού επιχειρηματικού ομίλου με την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση αγοράς, περίπου 170 δισεκατομμύρια δολάρια, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 9% του ΑΕΠ της Ισπανίας.

Η Inditex κατέχει τις μάρκες Zara, Pull & Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho και Zara Home, απασχολεί 162.000 άτομα από 170 χώρες και είναι ο μεγαλύτερος όμιλος δημιουργίας, διανομής και λιανικής πώλησης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στον κόσμο, παρόλο που κατέχει μόνο το 1% του μεριδίου αγοράς σε έναν εξαιρετικά κατακερματισμένο κλάδο σημειώνει η El Pais.

Μόλις τέσσερις ημέρες νωρίτερα, ο πατέρας της Αμάνθιο Ορτέγκα, ο θρυλικός ιδρυτής του κλωστοϋφαντουργικού ομίλου και ένας από τους μεγιστάνες του κόσμου, γιόρτασε τα 89 του γενέθλια.

View this post on Instagram

A post shared by ZARA (@zara)

Στις 9 Μαΐου, οι εορτασμοί σηματοδότησαν την 50ή επέτειο του πρώτου καταστήματος Zara (σήμερα υπάρχουν 1.759 σε 97 χώρες), το οποίο άνοιξε στην οδό Χουάν Φλόρες στη βορειοδυτική πόλη της Κορούνια, εκεί που ξεκίνησαν όλα.

Η Zara είναι το διαμάντι της Inditex, αποφέροντας πάνω από το 70% των εσόδων του ομίλου, με καθαρές πωλήσεις περίπου 31 δισεκατομμύρια δολάρια. Με ένα καινοτόμο μοντέλο βασισμένο στην ανίχνευση νέων τάσεων, προσφέροντας γρήγορη μόδα σε προσιτές τιμές (το περιβαλλοντικό της αντίκτυπο έχει διχάσει) και όντας πάντα σε εγρήγορση για τις τάσεις του δρόμου, η Zara παραβίασε όλους τους κανόνες της βιομηχανίας ξεκινώντας το 1975 επιταχύνοντας διαδικασίες. Για κάποιους είναι η εταιρεία που εκδημοκράτησε την κατανάλωση μόδας.

«Γνώρισα τον κ. Ορτέγκα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και μου εξήγησε τις γενικές αρχές αυτού που σκόπευε να κάνει. Ήμουν 30 και αυτός 50. Έκτοτε είμαστε συνεργάτες. Μου έμαθε τα πάντα και άλλαξε τον τρόπο λειτουργίας της βιομηχανίας» λέει ο Χοσέ Αλεξάντρε ντε Ολιβέιρα, επικεφαλής της Riopele, μιας διάσημης εταιρείας υφασμάτων από την Πορτογαλία και προμηθευτής της Zara. «Είχε μια νέα νοοτροπία, ήταν γρήγορος και ευέλικτος και απαιτούσε από όλους άμεση ανταπόκριση για να φτάσουν τα προϊόντα μας γρήγορα στην αγορά».

«Ήταν μια αλλαγή κουλτούρας», συνεχίζει. «Μπορεί να σου ζητούσε 40.000 μέτρα ύφασμα και λίγες ώρες αργότερα άλλα 60.000 και λίγες ώρες αργότερα άλλα 80.000. Έπρεπε να το είχες σκεφτεί χθες γιατί θα τα ζητούσε σήμερα για να παραδοθούν αύριο. Είναι άνθρωπος του εμπορίου, αλλά έχει μετατρέψει τη Zara σε ένα επιχειρηματικό μοντέλο καλά οργανωμένων διαδικασιών».

«Νομίζω ότι πέτυχε λόγω τριών πραγμάτων: πρώτον, είχε έναν σαφή στόχο· δεύτερον, η ιδέα του ήταν να κάνει μόδα, η οποία ήταν πολύ ακριβή εκείνη την εποχή, προσιτή στην πλειονότητα· και τρίτον, άλλαξε την κουλτούρα των καταστημάτων. Μου έλεγε ότι οι πελάτες ήθελαν ‘φρέσκο ψάρι’, όχι το ψάρι της προηγούμενης ημέρας. Ανταποκρίθηκα στην πρόκλησή του. Είναι σκληρός διαπραγματευτής, υπερασπίζεται τα συμφέροντά του, αλλά είναι ένας αληθινός άνθρωπος. Θυμάμαι επίσης τη Μάρτα πολύ μικρή, να επισκέπτεται το εργοστάσιό μας τα Σαββατοκύριακα με τους γονείς της, ρωτώντας για τα πάντα» πρόσθεσε.

Για την κόρη του, Μάρτα Ορτέγκα, ο πατέρας της ήταν επαναστάστης.

«[Το μυστικό του είναι] το αντισυμβατικό του πνεύμα» λέει στην El Pais. «Το DNA αυτής της εταιρείας είναι η ταπεινοφροσύνη και η σύνεση σε συνδυασμό με τη φιλοδοξία. Όταν τα πράγματα πάνε καλά, θέλουμε να πάνε ακόμα καλύτερα. Και το να είμαστε καλύτεροι δεν σημαίνει να είμαστε μεγαλύτεροι ή να αναπτυσσόμαστε με διψήφια ποσοστά. Σημαίνει να κάνουμε τα σωστά πράγματα και να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας».

Ο Ζορμπάς και ο αυτοκράτορας

Γόνος Καστιλιανού υπαλλήλου των σιδηροδρόμων της Ισπανίας, ο Ορτέγκα έζησε κατά την παιδική του ηλικία στη Λεόν και την Γκιπούθκοα για να καταλήξει στην Κορούνια όπου πραγματοποίησε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα. Το 1963 ίδρυσε την πρώτη του εταιρεία κατασκευάζοντας μπουρνούζια.

Δέκα χρόνια μετά τα εγκαίνια του πρώτου καταστήματος Zara, το 1985, ίδρυσε την εταιρεία Inditex που λειτούργησε ως ομπρέλα για τις διαφορετικές αλυσίδες καταστημάτων που σταδιακά κυριάρχησαν στον κόσμο ενώ από το 2000 κι έπειτα είναι σταθερά ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο ενώ έχει δεχθεί κριτικές για την εγκατάσταση εργοστασιών σε χώρες του Τρίτου Κόσμου.

Υπάρχει ένας αστικός μύθος που αναπαράγεται συχνά. Λέγεται ότι ο Ισπανός μεγιστάνας της ένδυσης σκόπευε αρχικά να δώσει στο μαγαζί του το όνομα Zorba (από την αγαπημένη του ταινία, το Zorba the Greek). Όμως όταν είδε ότι ένα κοντινό μπαρ είχε το ίδιο όνομα, αναγκάστηκε να αλλάξει τα σχέδια του. Καθώς είχε παραγγείλει ήδη τα γράμματα για την ταμπέλα, αποφάσισε να βρει ένα εναλλακτικό όνομα με το οποίο θα αξιοποιούσε έστω κάποια από αυτά τα γράμματα. Και εγένετο, Zara.

 Η ιστορία του πατριάρχη της εταιρείας συχνά διχάζει. Για κάποιους είναι το αρχέτυπο του αυτοδημιούργητου επιχειρηματία, για άλλους είναι ένας επιχειρηματίας που πυρπόλησε τον κόσμο με την επιδημία της γρήγορης μόδας για το κέρδος, αδιαφορώντας για το περιβαλλοντικό κόστος και τις αξίες  της βιώσιμης μόδας που θέλει να αναχαιτίσει τον υπερκαταναλωτισμό.

Όπως αναφέρει το Reuters, τα δύο αντικρουόμενα επιχειρηματικά μοντέλα μόδας συγκρούονται – προβάλλοντας τις αυξανόμενες απαιτήσεις για τη βιομηχανία ένδυσης να γίνει πιο βιώσιμη έναντι της συνεχούς ανάγκης να αυξηθούν οι πωλήσεις.

Η μαζική παραγωγή ενδυμάτων της Inditex ήταν ένας παράγοντας πίσω από τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιστρέψει την «υπερπαραγωγή και υπερκατανάλωση ρούχων». Θέλει όλα τα ρούχα που πωλούνται στο μπλοκ να «αντέχουν και να είναι ανακυκλώσιμα» μέχρι το 2030.

Η ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσει τις πιο σημαντικές προτάσεις της για τη βιομηχανία ένδυσης στα τέλη Μαρτίου, δήλωσε στο Reuters ο επίτροπος περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους στο περιθώριο εκδήλωσης στην Πορτογαλία το 2023.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να διασφαλίσει ότι οι εταιρείες κατασκευάζουν μόνο τον αριθμό των προϊόντων που χρειάζονται, απαιτώντας από τις εταιρείες να «αυτοελέγχονται» ώστε να χαρακτηρίζονται βιώσιμες, είπε ο Σινκεβίτσιους. «Αν βγάλετε στην κυκλοφορία τόνους από ρούχα, υφάσματα, και παπούτσια, θα πρέπει να τα μαζέψετε από την αγορά», είπε.

Περίπου 5,8 εκατομμύρια τόνοι κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων απορρίπτονται κάθε χρόνο στην ΕΕ, αριθμός που ισοδυναμεί με 11 κιλά ανά άτομο. Επιπλέον, ένα φορτηγό αυτών των προϊόντων πάει στη χωματερή ή αποτεφρώνεται κάθε δευτερόλεπτο παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ σημειώνει το Reuters.

Marta Ortega Pérez @ Steven Meisel for WSJ Magazine

Υπό την ηγεσία της Μάρτα Ορτέγκα Περέθ, ο όμιλος τηρεί τη στρατηγική της για τακτικές νέες σειρές. Κεντρικό στοιχείο αυτού του σχεδίου είναι η χρήση ανακυκλωμένων υλικών και η μείωση της χρήσης νερού, ενέργειας και πρώτων υλών, τόνισε η Inditex στο Reuters. «Πιστεύουμε ότι δεν είναι θέμα πόσα (κατασκευάζονται), αλλά πώς», ανέφερε η εταιρεία.

Η Inditex συνεργάζεται με περισσότερες από 100 νεοφυείς επιχειρήσεις που ειδικεύονται στην ανακύκλωση ινών.

Η Circ, μια αμερικανική εταιρεία που εστιάζει στην ανακύκλωση από κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στην οποία έχει επενδύσει η Inditex αναπτύσσει νέες τεχνολογίες για να διαχωρίσει το βαμβάκι και τον πολυεστέρα που αναμειγνύονται στα περισσότερα ρούχα. «Είναι το πρώτο βήμα για την παραγωγή ρούχων από μεταχειρισμένα υλικά ή από απόβλητα υφαντικής», σημείωσε ο πρόεδρος της εταιρείας Πίτερ Μαγερανόφσκι.

Αλλά η Circ και οι ανταγωνιστές της είναι σε θέση να παράγουν μόνο το 1% των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που απαιτούνται για την παραγωγή των 109 εκατομμυρίων τόνων ρούχων ετησίως που παράγει η παγκόσμια βιομηχανία μόδας. «Είναι πραγματικά μια σταγόνα στον ωκεανό», είπε ο Μαγερανόφσκι, προσθέτοντας πως στόχος είναι να ανακυκλώνεται το 10% της ετήσιας παραγωγής μέχρι το 2030.

Αλλαγή ηγεσίας

Όταν η κόρη του Μάρτα Ορτέγκα ανέλαβε νέα πρόεδρος του ομίλου, ήταν μόλις 37 -αν και ήδη ήταν το χέρι του βασιλιά για μια 10ετία.

Μετά τις σπουδές της στο European Bussiness School του Λονδίνου, ξεκίνησε να δουλεύει ως υπάλληλος στο κατάστημα Zara του King’s Road του Λονδίνου το 2007.

«Πάντα έλεγα ότι θα αφιέρωνα τη ζωή μου στο να συνεχίσω την κληρονομιά των γονιών μου»είχε πει σε συνέντευξή της εξηγώντας ότι «έζησα με αυτή την εταιρεία από τα παιδικά μου χρόνια και έμαθα από σπουδαίους επαγγελματίες με τους οποίους δούλεψα μαζί».

«Την πρώτη εβδομάδα νόμιζα ότι δεν θα κατάφερνα να επιβιώσω μέσα στο μαγαζί» είχε πει στη Wall Street Journal για την εμπειρία της ως πωλήτρια. «Αλλά μετά εθίζεσαι στο κατάστημα».

Η δεύτερη κόρη του Ορτέγκα, Μάρτα, έκανε τους πάντες να ασχολούνται μαζί της ύστερα από την φωτογράφιση στο ένθετο περιοδικό της Wall Street Journal, το 2021. Τίτλος του; «Το μυστικό όπλο της Zara».

Η Μάρτα Ορτέγκα είναι κόρη από τον δεύτερο γάμο του μεγιστάνα με τη Φλόρα Πέρεθ, της εργαζόμενης στην Inditex που έγινε η δεύτερη σύζυγός του.

Η Μάρτα Ορτέγκα τον Νοέμβριο ανέλαβε επικεφαλής της Inditex το 2021. Μιλά πέντε γλώσσες, παντρεύτηκε τον συνεργάτη της στην Inditex Κάρλος Τορέτα –γιο του σχεδιαστή μόδας Roberto Torretta– το 2018 σε έναν εντυπωσιακό γάμο με καλεσμένους Α-listers ντυμένη με τέσσερις δημιουργίες υψηλής ραπτικής Valentino –της παραδόθηκαν από τον ίδιο τον Pierpaolo Piccioli, τον τότε δημιουργικό διευθυντή του οίκου– και είναι μητέρα δύο παιδιών, έχοντας μια κόρη ενός έτους, τη Ματίλντα και τον οκτάχρονο Αμάνθιο, τον οποίο απέκτησε με τον προηγούμενο σύζυγό της, τον Ολυμπιακό ιππέα Σέρχιο Άλβαρεθ Μόγια, τον οποίο παντρεύτηκε το 2012.

Φίλη της βασίλισσας Λετίθια της Ισπανίας, η ηγέτιδα των Zara είναι επίσης δεινή ιππέας και είναι πιο πιθανό να τη συναντήσει κάποιος σε ιππικούς αγώνες παρά σε σουαρέ μόδας.

Η καμπάνια

Στην επετειακή καμπάνια 50 από τα πιο εμβληματικά μοντέλα του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των Άλεξ Γουέκ, Παλόμα Έλσεσερ και Τουίγκι, συγκεντρώθηκαν μπροστά από την κάμερα του Μαιζέλ για να τραγουδήσουν μια εκτέλεση του I Feel Love της Ντόνα Σάμερ.

Η μικρού μήκους ταινία, 50 Years 50 Icons, είναι ήδη viral.

Ανάμεσα τους είναι οι Άμπει Λι, Αντριάνα Λίμα, Άλεκ Γουέκ, Αμάρ Άκγουεϊ, Άμπερ Βαλέτα, Αμέλια Γκρέι, Άγουαρ Όντιανγκ, Κάντις Σουέινποουλ, Κάρλα Μπρούνι, Καρολάιν Τρεντίνι, Κάρολιν Μέρφι, Κρίστι Τέρλινγκτον, Σίντι Κρόφορντ, Ντούτσεν Κρους, Ίντι Κάμπελ, Έβα Χερτζίκοβα, Ιρίνα Σάικ,Τζόαν Σμολς, Κάρεν Έλσον, Κάρλι Κλος, Λίντα Εβαντζελίστα, Μαρίσα Μπερένσον, Ναόμι Κάμπελ, Νατάσα Πόλι, Πολίνα Πορίζκοβα, Τουίγκι, Βιτόρια Τσερέτι και Γιασμίν Γουαρσάμε.