Προϋπολογισμός… Αλέξη δώστα όλα για να γλιτώσει τη συντριβή στις κάλπες

Στην αντεπίθεση μέσω του πρώτου μεταμνημονιακού προϋπολογισμού, περνά η κυβέρνηση θέλοντας να αλλάξει ξανά την ατζέντα.

Μετά το φιάσκο της συμφωνίας Τσίπρα – Ιερώνυμου που απασχόλησε την κοινη γνώμη τις προηγούμενες ημέρες, το Μαξίμου προσπαθεί να μεταφέρει την ατζέντα στο πεδίο της οικονομίας. Ενας προϋπολογισμός γεμάτος παροχές και υποσχέσεις οι οποίες μπορεί μεν να υλοποιηθούν, ωστόσο, σαμποτάρουν την πορεία της χώρας στο μέλλον και ταυτόχρονα δίνουν την αίσθηση ότι η κυβέρνηση ροκανίζει το μαξιλάρι ασφαλείας με το βλέμμα στις εκλογές.

Βασικός στόχος του καθαρά προεκλογικού προϋπολογισμού είναι ο όσο το δυνατόν μεγαλύτερος περιορισμός των απωλειών στην κάλπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις, το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέλθει το 2018 στο 3,98% του ΑΕΠ δημιουργώντας δημοσιονομικό χώρο ύψους 885 εκατ. ευρώ για φέτος τα οποία θα μοιραστούν προφανώς με τη μορφή του κοινωνικού μερίσματος τα Χριστούγεννα. Για το 2019 το πρωτογενές πλεόνασμα υπολογίζεται να ανέλθει στο 3,6% του ΑΕΠ. Βέβαια, έχουν ήδη υπολογισθεί η διατήρηση των συντάξεων του 2019 στα ίδια επίπεδα καθώς και μέτρα ύψους 910 εκατ. ευρώ.

Κι όλα αυτά την ώρα που προβλέπεται για το 2019 ανάπτυξη της τάξης του 2,5%, κάτι προφανώς αδύνατο να συμβεί για πολλούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις επενδυτικών κινήσεων που θα έφερναν πραγματική ανάπτυξη.

Επίσης δεν υπάρχουν σημάδια μεγάλης αύξησης των εξαγωγών ή των τουριστικών εσόδων τα οποία στην καλύτερη περίπτωση θα κινηθούν στα φετινά επίπεδα.

Επίσης, σε κάθε προεκλογική χρονιά ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας κατεβάζει ταχύτητες εν αναμονή των πολιτικών εξελίξεων. Και βεβαίως χαλαρώνουν και οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί καθώς εν αναμονή των καλπών καμιά κυβέρνηση δεν πιέζει τους πολίτες να ψηφίσουν, ούτε βεβαίως προχωρά σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης. Η κατάσταση μπορεί να γίνει δύσκολη ειδικά αν οι εκλογές γίνουν τον Οκτώβριο, επομένως συσσωρευτούν χρέη που δεν πληρώνονται.

Επομένως θεωρείται φιλόδοξος ο στόχος για ανάπτυξη 2,5%.

Το σύνολο των θετικών μέτρων ανέρχεται σε 910 εκατ. ευρώ. Προβλέπεται: μείωση ΕΝΦΙΑ 260 εκατ. ευρώ, μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών 177 εκατ. ευρώ, 400 εκατ. ευρώ για επίδομα στέγασης, ενώ κόβεται στο μισό η επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους (στα 51 εκατ. ευρώ από 103 εκατ. ευρώ που προέβλεπε το προσχέδιο). Το κονδύλι για ειδική αγωγή ανέρχεται σε 22 εκατ. ευρώ.

Ο προϋπολογισμός του 2019 περιορίζει το ύψος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων στα 6,750 δισ. ευρώ, καθώς δεν θα υλοποιηθούν εξισορροπητικές παρεμβάσεις 300 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνονταν στο Μεσοπρόθεσμο, ενώ υπάρχει και επιπλέον μείωση 250 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προσχέδιο. «Το γεγονός αυτό, που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην έλλειψη ώριμων προς ένταξη προγραμμάτων για έργα υποδομής, δημιουργεί προβληματισμό αναφορικά με το αναπτυξιακό αντίκρισμα του τρόπου διάθεσης του δημοσιονομικού χώρου», σημειώνει το δημοσιονομικό συμβούλιο.

Πάρε κόσμε

Ενας προϋπολογισμός στη λογική «πάρε κόσμε τώρα που γυρίζει» με βοηθήματα και προσλήψεις. Πέραν του κοινωνικού μερίσματος για φέτος, προβλέπονται για το 2019, προσλήψεις 4.500 εκπαιδευτικών και εξειδικευμένου προσωπικού σε θέσεις προσωπικού που τώρα απασχολείται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Ακόμη μετατρέπεται το τρέχον εργασιακό καθεστώς 3.000 εργαζομένων ορισμένου σε αορίστου χρόνου.

Το στεγαστικό επίδομα απευθύνεται σε νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιαζόμενη κατοικία και δανειολήπτες. Τα κριτήρια ένταξης είναι εισοδηματικά, περιουσιακά (ακίνητη περιουσία και καταθέσεις), διαμονής στην επικράτεια, πολυτελούς διαβίωσης, ασφαλιστικής κάλυψης και οικογενειακής κατάστασης.

Προβλέπεται μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Το μέτρο αφορά στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών και ειδικότερα στη μείωση του συντελεστή κύριας ασφάλισης κατά 1/3 και στην εφαρμογή της ελάχιστης εισοδηματικής βάσης για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή.

– Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών νέων: Το μέτρο αφορά νέους ηλικίας έως 24 ετών και συνίσταται στην επιδότηση του 50% των εργοδοτικών εισφορών.

– Μείωση ΕΝΦΙΑ: Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά.

– Μείωση φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων: Το μέτρο συνίσταται στη σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολόγησης από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής.

– Μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών: Το μέτρο αναφέρεται στη μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων κερδών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής.

Τα νούμερα, πάντως, δείχνουν ότι θα αυξηθούν οι φόροι κατά περίπου 1 δις ευρώ. Συγκεκριμένα για φέτος προβλέπονταν έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού 50,17 δισ. ευρώ και εισπράχθηκαν 51,26 δισ. ευρώ ( 1,1 δισ. επιπλέον) ενώ για το 2019 προβλέπονταν στο Μεσοπρόθεσμο 50,19 δισ. και πλέον ο στόχος ανεβαίνει στα 51,11 δισ. ευρώ (επιπλέον 920 εκατ.ευρώ).

Για τις κοινωνικές παροχές προβλέπονται να δοθούν το 2019 μόλις 1,676 δισ. ευρώ, έναντι πρόβλεψης στο Μεσοπρόθεσμο να δοθούν 2,425 δισ. ευρώ . Επεσε ψαλίδι κατά 800 εκατομμύρια για να χρηματοδοτηθεί η μη περικοπή των συντάξεων το 2019.