Το δημοσίευμα των Times και οι αμερικανικές διαρροές στον πόλεμο των «υπηρεσιών» για το «Μακεδονικό»

Αμερικανοί κατάσκοποι και διπλωμάτες παραμένουν περιχαρείς. Παρά το γεγονός ότι το δημοψήφισμα στην Μακεδονία τον περασμένο μήνα για την συμφωνία δεν έφερε οριστικό αποτέλεσμα, η Βουλή τώρα πρέπει να αποφασίσει, ίσως και αυτή την εβδομάδα, αν η χώρα θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Αμερικανοί αξιωματούχοι βλέπουν τον έκθετο κ. Σαββίδη και την απέλαση διπλωματών ως σπάνια νίκη στην προσπάθεια να καλύψει χαμένο έδαφος εναντίον ρωσικών εκστρατειών παραπληροφόρησης στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ»

Το ρεπορτάζ υποστηρίζει ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες αλλά και το State Department ανησύχησαν ότι η Ρωσία θα προσπαθούσε να παρέμβει ώστε το επερχόμενο δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ να είναι απορριπτικό για τη συμφωνία και ότι ο Ιβάν Σαββίδης ήταν «στο ραντάρ  αμερικανικών και ελληνικών υπηρεσιών για χρόνια ως μέλος του κόμματος του κ. Πούτιν, Ενωμένη Ρωσία, όταν ήταν στην Δούμα, την κάτω βουλή, και είχε χρησιμοποιήσει τον πλούτο που απεκόμισε από ρωσική καπνοβιομηχανία σε σειρά επιχειρήσεων συμφερόντων του σε όλη την Βόρεια Ελλάδα».

Το δημοσίευμα περιλαμβάνει, επίσης, αναφορές σε μια υπόθεση που είχε έρθει στη δημοσιότητα το καλοκαίρι. Τότε η ιστοσελίδα του Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), γνωστού για τις σχέσεις του και με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών  είχε υποστηρίξει ότι ο Ιβάν Σαββίδης χρηματοδοτούσε τις δυνάμεις εντός της ΠΓΔΜ που είναι αντίθετες στη Συμφωνία των Πρεσπών. Ο Ιβάν Σαββίδης είχε διαψεύσει αυτές τις πληροφορίες.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα των New York Times:

«Τον Ιούνιο, Αμερικανοί αξιωματούχοι διαπίστωσαν από υποκλοπές των επικοινωνιών του – email, κείμενα και τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, ή και συνδυασμό και των δυο – ότι πλήρωνε τους διαδηλωτές.

Ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες μπορούσαν άνετα να συλλέξουν οικονομικά στοιχεία που συνέδεαν τον κ. Σαββίδη με πληρωμές σε πολίτες και οπαδούς ποδοσφαιρικών ομάδων να υποκινήσουν βία εναντίον του μακεδονικού δημοψηφίσματος.

Σύμφωνα με το Project Δημοσιογραφικής Κάλυψης Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς, οργάνωση ερευνητικής δημοσιογραφίας, ο κ. Σαββίδης πλήρωνε αυτούς που αντιτίθεντο στην εκστρατεία για να αλλάξει το όνομα της Μακεδονίας τουλάχιστον 300.000 ευρώ, η 350.000 δολάρια.

Η λίστα αποδεκτών των χρημάτων συμπεριελάμβανε Μακεδόνες πολιτικούς, νεοφυείς ριζοσπαστικές εθνικιστικές οργανώσεις, και χούλιγκαν οπαδούς της ποδοσφαιρικής ομάδας Vardar, οι οποίοι έστησαν τις βίαιες διαδηλώσεις έξω από το κτήριο του κοινοβουλίου στα Σκόπια, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Project.

Ο κ. Σαββίδης αρνήθηκε με έντονο τρόπο τις κατηγορίες. “Απολύτως ψευδές και άκρως συκοφαντικό” είπε η εταιρεία συμμετοχών συμφερόντων του το περασμένο καλοκαίρι».

Η «ειδική αποστολή» του Τζέφρι Πάιατ

Το ρεπορτάζ παραθέτει επίσης αναφορές στη δράση και την «ειδική αποστολή» του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ και την προϋπηρεσία του στην Ουκρανία στην περίοδο των μεγάλων αντιπαραθέσεων το 2014, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες που τον ήθελαν να έρχεται στην Αθήνα με την «ειδική αποστολή» να ανακόψει τη ρωσική επιρροή στην Ελλάδα. Κατά το δημοσίευμα: «Ο κ. Πάιατ ήταν καλά προετοιμασμένος για τέτοιο ρόλο, έχοντας υπηρετήσει ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία και υποστήριξε αποσχιστικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία.

“Δεν υπάρχει τέχνασμα στο οποίο μπορούν να προσφύγουν οι Ρώσοι που να μη το γνωρίζει ο Πάιατ”, είπε σε συνέντευξη ο Κρίστοφερ Σ. Μέρφι, δημοκρατικός γερουσιαστής του Κονεκτικάτ και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων»

Είναι γεγονός ότι κατ’ επανάληψη ο κ. Πάιατ θα εκφράσει ερωτηματικά γι’ αυτή την επιρροή, επικεντρώνοντας μάλιστα και στο πρόσωπο του κ. Σαββίδη και την προέλευση των χρημάτων του.

Πάντως, τη χρονιά που πέρασε ο ίδιος ο Σαββίδης πούλησε μεγάλο μέρος των επενδύσεών του σε καπνικά προϊόντα, επικεντρώνοντας πλέον σε άλλους τομείς. Πληροφορίες και υπαινιγμοί για το ρόλο του κ. Σαββίδη έχουν δημοσιευτεί αρκετές φορές. Άλλωστε, είναι ένας επιχειρηματίας με δράση στη Ρωσία και στενούς πολιτικούς δεσμούς και με το κόμμα του κ. Πούτιν, έχοντας μάλιστα διατελέσει και βουλευτής.

Το ρεπορτάζ υπενθυμίζει ότι οι αμερικανικές κυβερνήσεις επένδυσαν στις σχέσεις με την Ελλάδα:

«Η πρόσφατη αμερικανική διπλωματία βοήθησε, είπαν αξιωματούχοι. Η κυβέρνηση Ομπάμα στάθηκε στο πλευρό της Αθήνας στην πολυετή της οικονομική κρίση, υποστηρίζοντας την παραμονή της Αθήνας στην ευρωζώνη, όταν κάποιες ευρωπαικές χώρες αρχικώς αντιστάθηκαν στην οικονομική διάσωση της Ελλάδος. Ο Τζέικομπ Λιού, υπουργός Οικονομικών του Προέδρου Μπάρακ Ομπάμα αφιέρωσε τόσο χρόνο στην κατάρτιση του προγράμματος διάσωσης που ανώτεροι αξιωματούχοι έλεγαν αστειευόμενοι ότι είχε μετατραπεί σε τμηματάρχη ελληνικών υποθέσεων του υπουργείου Οικονομικών. Οι κ.κ. Ομπάμα και Λιού ταξίδεψαν στην Αθήνα κατά την διάρκεια της κρίσης, όπως και ο αντιπρόεδρος Τζόζεφ Ρ.Μπάιντεν, ο οποίος επέστρεψε αφού είχε τελειώσει την θητεία του πέρυσι.

Ο κ. Τράμπ δέχθηκε τον κ. Τσίπρα στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Οκτώβριο, και οι δυο χώρες συζητούν την επέκταση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης αμερικανικών πλοίων και αεροσκαφών».

Το ρεπορτάζ υπογραμμίζει, πάντως, όχι μόνο την αμερικανική παρέμβαση για την επιδείνωση των ελληνορωσικών σχέσεων αλλά και την μεγάλη ικανοποίηση των αμερικανών διπλωματών για την είδηση της έντασης στις σχέσεις της Αθήνας με τη Μόσχα: «Εντός δευτερολέπτων, μετά την ανακοίνωση της Αθήνας ότι θα απελάσει τους Ρώσους, ο κ. Πάιατ, ο Αμερικανός πρέσβης, θριαμβευτικά έστειλε email σε αρκετούς συναδέλφους και πρώην συναδέλφων στο State Department και στο Πεντάγωνο. Η Χέθερ Νάουερτ, η εκπρόσωπος του State Department, ανάρτησε στο Twitter μετά την ανακοίνωση τα εξής: “Η Ελλάδα απέλασε δυο Ρώσους αξιωματούχους και απαγόρευσε την είσοδο σε άλλους δύο, λόγω απόπειρας παρέμβασης στην ελληνική πολιτική. Στηρίζουμε την Ελλάδα στην υπεράσπισης της κυριαρχίας της. Η Ρωσία πρέπει να σταματήσει την αποσταθεροποιητική της συμπεριφορά”.»

Μερικά αναπάντητα ερωτήματα

Από την άλλη βέβαια, υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα και σε σχέση με το συγκεκριμένο ρεπορτάζ.

Για παράδειγμα δεν αποσαφηνίζεται εάν το περιεχόμενο των «υποκλοπών» αφορά τυχόν δράση του Ιβάν Σαββίδη στην Ελλάδα ή στην ΠΓΔΜ.

Επιπλέον, η αφήγηση στους New York Times και αυτή που η ίδια η ελληνική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει για τον εντοπισμό των ρώσων πρακτόρων που δρούσαν στη Βόρεια Ελλάδα  δεν συμπίπτουν πλήρως.

Η κυβέρνηση είχε υποστηρίξει ότι ο βασικός μηχανισμός ήταν κυρίως προσπάθειες μέσω θρησκευτικών οργανώσεων όπως η Ορθόδοξη Αυτοκρατορική Εταιρεία Παλαιστίνης που είχαν προσεγγίσει ιεράρχες αλλά και τοπικούς δημάρχους.

Την ίδια στιγμή, το ρεπορτάζ υπογραμμίζει ότι οι κινήσεις των διπλωματών και των μυστικών υπηρεσιών στα Βαλκάνια ήταν σε διαφορετικό μήκος κύματος από τις επιλογές του προέδρου Τραμπ: «Ο αμερικανικός ρόλος στην απέλαση των Ρώσων από την Ελλάδα επίσης υποδηλώνει το εύρος του χάσματος μεταξύ του κ. Τράμπ – ο οποίος δημόσια αμφισβήτησε το ΝΑΤΟ και ταυτόχρονα εξέφρασε την βαθιά του εκτίμηση για τον κ. Πούτιν – και του αμερικανικού κατεστημένου εθνικής ασφαλείας, το οποίο παραμένει ριζωμένο στην βαθιά πεποίθηση ότι οι προσπάθειες της Ρωσίας να παρέμβει στις εκλογές και των ΗΠΑ και συμμάχων της Αμερικής αποτελεί γεωπολιτική απειλή για την ασφάλεια της Αμερικής».

Αυτό σημαίνει ότι γύρω από την υπόθεση αυτή δεν είχαμε μόνο μια έκφραση του «νέου Ψυχρού Πολέμου» ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία αλλά και μία ακόμη πράξη του ακήρυκτου πολέμου ανάμεσα στον πρόεδρο Τραμπ και το κατεστημένο της αμερικανικής διπλωματίας και των υπηρεσιών εθνικής ασφαλείας.

Ποια η σκοπιμότητα των διαρροών;

Όμως, το ζήτημα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι μόνο οι πληροφορίες που δημοσιεύονται αλλά και το τι εξυπηρετεί η δημοσίευσή τους.

Η δραστηριοποίηση μέσω «τρίτων» και των ΗΠΑ και της Ρωσίας στην περιοχή είναι κάτι γνωστό και δεδομένο.

Εάν κανείς κοιτάξει για παράδειγμα τις τοποθετήσεις υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών, σε ουκ ολίγες περιπτώσεις μπορεί να δει το ίχνος του «αμερικανικού ενδιαφέροντος» για το ζήτημα.

Ούτε μπορεί κανείς να μην παρατηρήσει τη χρονική σύμπτωση ανάμεσα σε τέτοια δημοσιεύματα και την προετοιμασία της επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα. Επίσκεψη στην οποία η κυβέρνηση έχει επενδύσει ως προς την προσπάθεια να βελτιωθούν οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, μετά την καλοκαιρινή επιδείνωση.

Αντίστοιχα, είναι σαφές ότι σε μια κρίσιμη καμπή των εξελίξεων σε σχέση με τη Συμφωνία των Πρεσπών, μετά από την έμμεση απόρριψή της στο δημοψήφισμα της 30^ης Σεπτεμβρίου και την τεράστια πίεση της αμερικανικής αλλά και της ευρωπαϊκής πλευράς για να περάσουν οι συνταγματικές αλλαγές και να προχωρήσει η επικύρωση της συμφωνίας, έχει μεγάλη σημασία να αντιμετωπιστούν οι αντιδράσεις που υπάρχουν και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Αντιδράσεις που δείχνουν να έχουν να έχουν αρκετό βάθος και ένταση.

Και ένας τρόπος να γίνει αυτό είναι ακριβώς να «στοχοποιηθούν» και να παρουσιαστούν ως «υποκινούμενες» από μια ξένη δύναμη όπως η Ρωσία.