Δύο υπουργεία, μία τροπολογία και στη… μέση το πρόγραμμα «Διαύγεια»

Ρεπορτάζ: Πέτρος Στεφανής

Το σκηνικό στήθηκε την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή, οπότε αποσύρθηκε από νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης για τα «Ανοιχτά Δεδομένα» παράγραφος από τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών.

«Η διάταξη παρεισέφρησε από λάθος» εξήγησε η υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Εύη Χριστοφιλοπούλου, ανακοινώνοντας, με παριστάμενο δίπλα της την ώρα εκείνη κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου τον υπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, την απόσυρση της επίμαχης παραγράφου.

Η συγκεκριμένη τροπολογία, που προέβλεπε την εξαίρεση διοικητικών πράξεων από την υποχρεωτική δημοσίευσή τους στη «Διαύγεια» («πράξεις ανάληψης υποχρέωσης δαπάνης και σχετικές ανακλητικές αποφάσεις των διατακτών που έχουν εκδοθεί μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2014, ισχύουν από την ημερομηνία έκδοσής τους, ανεξάρτητα από το χρόνο ανάρτησής τους στο Διαδίκτυο (Πρόγραμμα Διαύγεια)», υπογραφόταν από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και συναρμόδιους υπουργούς, μεταξύ αυτών και τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Οπως εξήγησε η κ. Χριστοφιλοπούλου, με τη διατύπωσή της, έθετε εν αμφιβόλω το πρόγραμμα «Διαύγεια» για την αντιμετώπιση σοβαρού προβλήματος που αφορούσε στη μεταφορά μαθητών. «Το συγκεκριμένο σημείο της τροπολογίας δεν προωθεί το πρόγραμμα «Διαύγεια», κάτι που εμάς στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης μας βρίσκει απολύτως αντίθετους. Για τον λόγο αυτόν θα έρθει το υπουργείο Οικονομικών να αποσύρει τη συγκεκριμένη παράγραφο της σχετικής τροπολογίας» δήλωσε η υφυπουργός.

«Σκοπός τής εν λόγω τροπολογίας δεν είναι να αλλοιωθεί ο σκοπός και το πνεύμα του προγράμματος Διαύγεια, αλλά, πρώτον να μειωθούν οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή προϋπολογισθεισών νομίμων δαπανών του ελληνικού Δημοσίου προς όφελος της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας και δεύτερον να αποφευχθεί η επιβάρυνση του Κράτους με την καταβολή τόκων υπερημερίας» διευκρίνισε το υπουργείο Οικονομικών, υπενθυμίζοντας ότι την πρωτοβουλία του αυτή «είχε άλλωστε συνυπογράψει και το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης».

Με αφορμή την απόσυρση της εν λόγω διάταξης, το ΠΑΣΟΚ εξέφρασε την ικανοποίησή του, αν και, όπως και το υπουργείο Οικονομικών, υπογράμμισε ότι «ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης είχε αποδεχθεί και υπογράψει τη σχετική τροπολογία που είχε εισηγηθεί το υπουργείο Οικονομικών». Το ΠΑΣΟΚ «όχι μόνο δεν πρόκειται να επιτρέψει σε κανέναν να υπονομεύσει το πρόγραμμα «Διαύγεια» και την πλήρη διαφάνεια που εξασφαλίζει στις πράξεις της Δημόσιας Διοίκησης, αλλά πρωτοστατεί στη Βουλή στο να αναρτούν υποχρεωτικά τα στοιχεία τους στη «Διαύγεια» και νέοι φορείς, όπως οι ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο» ανέφερε η Χαριλάου Τρικούπη.

Εύσημα από το εξωτερικό στο πρόγραμμα Δι@ύγεια

Κι ενώ αυτά διαδραματίζονται εντός συνόρων, μόλις προ ημερών το διαδικτυακό πρόγραμμα ανοικτών δημόσιων δεδομένων «Δι@ύγεια» που υλοποιεί το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, απέσπασε άλλη μία τιμητική διάκριση στο εξωτερικό.

Αυτή τη φορά βραβεύτηκε στην κατηγορία «Public Sector ICT Excellence Award», στα WITSA Global ICT Excellence Awards 2014, που ανακοινώθηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο του 19ου παγκόσμιου συνεδρίου Πληροφορικής (World Information Technology and Services Alliance/WCIT 2014), στο Μεξικό.

Ο WITSA, ο Παγκόσμιος Σύνδεσμος Πληροφορικής και Υπηρεσιών, αποτελεί κοινοπραξία 84 συνδέσμων πληροφορικής από όλον τον κόσμο, που σήμερα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 90% της παγκόσμιας αγοράς τεχνολογίας. Εχει θεσμοθετήσει τα WITSA Global ICT Excellence Awards, τα οποία απονέμονται κάθε δύο χρόνια, με στόχο να αναδειχθούν οι καλύτερες επιχειρήσεις και οι καλύτεροι χρήστες του κλάδου Τεχνολογιών, Πληροφορικής και Επικοινωνιών, οι οποίοι ξεχωρίζουν παγκοσμίως για τα επιτεύγματά τους.

Υπενθυμίζεται ότι και στο παρελθόν το πρόγραμμα «Διαύγεια» έτυχε της διεθνούς αναγνώρισης. Συγκεκριμένα, βραβεύτηκε ως καλή πρακτική στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (Best Practice at the 6th European Quality Conference, European Public Administration Network (EUPAN). Παρουσιάστηκε ως καλή πρακτική και στον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Ανοικτή Διακυβέρνηση (OGP-Open Government Partnership), αλλά και ως καινοτόμα δράση διαφάνειας και καινοτομίας σε Ευρώπη (Εσθονία, Πολωνία, Βουλγαρία, Σερβία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία), ΗΠΑ και Βραζιλία.
«Το βραβείο αυτό μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε την ενίσχυση του προγράμματος, που αποτελεί ένα κεντρικό θεσμό διαφάνειας και λογοδοσίας που τόσο χρειάζεται η χώρα μας, σε εποχές που η άσκηση της πολιτικής εξουσίας αμφισβητείται συνολικά έντονα από τους πολίτες» ανέφερε, με αφορμή την τελευταία διάκριση του «Διαύγεια», ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Μητσοτάκης.

Οπως σημείωσε, το πρόγραμμα «Διαύγεια» είναι «ένας αναντικατάστατος θεσμός, δημοκρατικός πυλώνας διαφάνειας και λογοδοσίας. Αποτέλεσε και εξακολουθεί να αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο ελέγχου της άσκησης δημόσιας εξουσίας από τους πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης συνεχίζει να το ενισχύει όχι μόνο θεσμικά, αλλά και επιχειρησιακά».

Από το 2010

Το «Διαύγεια» τέθηκε σε ισχύ με τον Νόμο 3861/2010, επί υπουργίας Γιάννη Ραγκούση, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης δυνατής δημοσιότητας της κυβερνητικής πολιτικής και της διοικητικής δραστηριότητας, τη διασφάλιση της διαφάνειας από πλευράς των φορέων άσκησης της δημόσιας εξουσίας.

Στην πράξη, από τον Οκτώβριο 2010 αναρτώνται σε αυτό και είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο όλες οι αποφάσεις πράξεων των κυβερνητικών και διοικητικών οργάνων.

Σήμερα, στα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του προγράμματος, έχουν αναρτηθεί συνολικά 13.500.000 πράξεις. Ημερησίως οι αναρτήσεις ξεπερνούν τις 16.000, ενώ οι εγγεγραμμένοι χρήστες είναι περισσότεροι από 53.000.

Πλέον στο «Διαύγεια» είναι ενταγμένοι-αναρτούν πράξεις τους περισσότεροι από 4.000 φορείς του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, όπως είναι υπουργεία, δήμοι, περιφέρειες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ανεξάρτητες Αρχές, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, Πανεπιστήμια, δικαστήρια, ΔΕΚΟ, Ανώνυμες Εταιρείες, ιδρύματα και Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες.

Την εφαρμογή του προγράμματος έχει αναλάβει δίκτυο 3.660 Ομάδων Διοίκησης Εργου (ΟΔΕ), υπό το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.

Θεσμική θωράκιση

Για τη θεσμική ενίσχυση των αναρτημένων στο «Διαύγεια» πράξεων, ψηφίστηκε το 2013 ο Νόμος 4210. Σύμφωνα με το άρθρο 23, πλέον :

• Κάθε πράξη, εκτός από όσες δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αποκτά ισχύ μόνο μέσω της ανάρτησής της στο «Διαύγεια». Με την ολοκλήρωση της ανάρτησης, κάθε πράξη υπογράφεται ψηφιακά από το σύστημα «Διαύγεια» και αποκτά έναν μοναδικό Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ). Ο ΑΔΑ αυτός είναι η ταυτότητα κάθε αναρτημένης πράξης, την πιστοποιεί και την ακολουθεί εφεξής.
• Το αναρτημένο έγγραφο, εκτός όσων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, υπερισχύει έναντι όλων των λοιπών εκδόσεων της πράξης.
• Ο πολίτης μπορεί να επικαλείται τα αναρτημένα έγγραφα στις συναλλαγές του με τις δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς να απαιτείται η επικύρωσή τους. Αρκεί η επίκληση του ΑΔΑ της πράξης για την αυτεπάγγελτη αναζήτησή τους από τους δημόσιους φορείς.
• Οι δημόσιες υπηρεσίες διεκπεραιώνουν υποθέσεις χωρίς να διακινούν τα αναρτημένα έγγραφα. Αρκεί η επίκληση του ΑΔΑ των πράξεων για την επικοινωνία μεταξύ φορέων.

Πιο λειτουργικό από το καλοκαίρι του 2014

Από τον περασμένο Ιούνιο το πρόγραμμα «Διαύγεια» έγινε και πιο λειτουργικό. Συγκεκριμένα, το «Διαύγεια ΙΙ» προσφέρει πλέον :

• Φιλικότερο περιβάλλον για τον χρήστη, καλύτερη οργάνωση της πληροφορίας, απλή δομή και γλώσσα.
• Εφαρμογή προσβάσιμη από άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
• Βελτιωμένο μηχανισμό αναζήτησης με καλύτερα και περισσότερα κριτήρια αναζήτησης και δυνατότητα εξειδίκευσης των αποτελεσμάτων.
• Προσωποποιημένες υπηρεσίες, όπως «Η Δι@ύγειά μου», με εξατομικευμένες αναζητήσεις και προσωπικούς σελιδοδείκτες σε αναρτήσεις που ενδιαφέρουν τον κάθε πολίτη.
• Αυστηρότερους ελέγχους ορθότητας και πληρότητας κατά την ανάρτηση των αποφάσεων από τους φορείς και ενίσχυση των δυνατοτήτων αυτόματης ενημέρωσης των στοιχείων από τρίτα συστήματα.
• Ασφάλεια και εγκυρότητα: τα έγγραφα του «Διαύγεια ΙΙ» έχουν ψηφιακή υπογραφή του συστήματος που εξασφαλίζει την εγκυρότητά τους. Με ειδική χρονοσήμανση, αποδεικνύεται πότε ακριβώς αναρτήθηκε κάποιο έγγραφο.
• Διασύνδεση με άλλα συστήματα του Δημοσίου, για άμεση ανταλλαγή πληροφοριών και εγγράφων.
• Μητρώο φορέων Δημοσίου-οργανόγραμμα φορέων με καταγραφή και απεικόνιση του αναλυτικού οργανογράμματος κάθε φορέα που θα προσφέρεται για χρήση από οποιοδήποτε άλλο σύστημα εντός/εκτός του Δημοσίου.
• Αποθετήριο εντύπων κάθε φορέα με πρότυπα έντυπα φορέων και έντυπα αιτήσεων, των οποίων τη συμπλήρωση απαιτούν οι φορείς από τους πολίτες, επιχειρήσεις ή δημοσίους υπαλλήλους.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ