35 tips για καλή όρεξη

Τίποτα δεν είναι αυτονόητο για τα παιδιά, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Ούτε ότι το φαγητό τους είναι νόστιμο, υγιεινό και ακατάλληλο να χρησιμοποιηθεί σαν δαχτυλομπογιά. Γι’ αυτό, ίσως χρειαστείτε λίγη βοήθεια.

Της Ελένης Καραγιάννη

Δεν υπάρχει τίποτα πιο κουραστικό για μια μητέρα από το να χρειάζεται να δώσει κανονική μάχη με το παιδί της για να φάει το φαγητό του. Αν δεν θέλετε να βρεθείτε σύντομα στο επίκεντρο μιας… εμπόλεμης ζώνης όπου πουρέδες εκτοξεύονται στους τοίχους και λαχανάκια Βρυξελλών μετατρέπονται σε μίνι χειροβομβίδες που σκάνε στο πάτωμα, τότε θα πρέπει να φροντίσετε να μάθετε στο μωρό σας να τρώει σωστά ξεκινώντας από την πρώτη κρέμα που θα δοκιμάσει στη ζωή του. Ακολουθήστε τις συμβουλές μας και θα μας θυμάστε για τα επόμενα χρόνια τουλάχιστον τρεις φορές την ημέρα!

Πότε να ξεκινήσετε

1. Μη δώσετε στο μωρό στερεά τροφή πριν τους έξι μήνες της ζωής του. Η λήψη στερεάς τροφής νωρίτερα δεν ωφελεί σε κάτι, ωστόσο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, γι’ αυτό μόνο ο παιδίατρος είναι αρμόδιος να αποφασίσει μέχρι πότε το παιδί θα πίνει μόνο γάλα. Για παράδειγμα, ένα πρόωρο βρέφος ή ένα παχύ μωρό ίσως χρειαστεί να περιμένει περισσότερο για να προσθέσει τροφές στο διαιτολόγιό του.

2. Πολλές φορές το ίδιο το μωρό μας δείχνει με τη συμπεριφορά του πότε ήρθε η ώρα για να αρχίσει να τρώει στερεές τροφές. Ανταποκριθείτε στις ανάγκες του όταν:

– Δεν μοιάζει να είναι ευχαριστημένο αφού πιει το γάλα του κι ας του δώσατε περισσότερο απ’ ό,τι συνήθως.

– Μπορεί να μείνει σε καθιστή θέση.

– Δείχνει ενδιαφέρον για τις άλλες τροφές.

– Μπορεί να πιάνει με τα δάχτυλά του μικρά αντικείμενα και να τα βάζει στο στόμα του.

3. Έρευνα που έγινε πριν από μερικά χρόνια έδειξε ότι τα μωρά των οποίων οι μητέρες έπιναν χυμό καρότου κατά τη διάρκεια του θηλασμού είχαν την τάση να τρώνε περισσότερο καρότο όταν ξεκίνησαν τις στερεές τροφές. Γι’ αυτό, όσο μεγαλύτερη ποικιλία έχει η διατροφή σας κατά την περίοδο του θηλασμού, τόσο πιο πιθανό είναι να τρώει περισσότερες τροφές αργότερα το μωρό σας.

Καλή αρχή

4. Αποφύγετε να ταΐζετε το μωρό σας αν έχετε νεύρα και μη δείχνετε την αγωνία που ενδεχομένως έχετε για το εάν θα φάει ή όχι. Πρέπει να χαμογελάτε και να έχετε θετική διάθεση όταν του δίνετε το φαγητό του. Άλλωστε, του διδάσκετε μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις της ζωής.

5. Όταν του δώσετε για πρώτη φορά κρέμα, κάντε το παράλληλα με το γάλα του ή αμέσως μετά. Με αυτό τον τρόπο δεν θα πεινάει πολύ και δεν θα το πιάσει απελπισία προσπαθώντας να δοκιμάσει τον καινούργιο τρόπο ταΐσματος.

6. Ταΐζοντας το μωρό σας, ουσιαστικά το διδάσκετε πώς να τρώει. Ίσως λοιπόν χρειαστεί να περάσει καιρός μέχρι αυτό να γίνει με επιτυχία. Αν διαπιστώσετε ότι στην αρχή δυσκολεύεστε αρκετά, σταματήστε και συνεχίστε την προσπάθεια την επόμενη μέρα. Σύντομα θα τα καταφέρετε.

7. Μην αφήνετε ποτέ το μωρό σας μόνο του όταν τρώει· υπάρχει πάντα ο κίνδυνος πνιγμού.

8. Είναι γεγονός ότι ανάμεσα στις μαμάδες υπάρχει ένα είδος ανταγωνισμού σε σχέση με το φαγητό των παιδιών τους. Μη δεχτείτε να μπείτε σε αυτή τη διαδικασία. Αφήστε το παιδί να φάει σύμφωνα με τις προτιμήσεις και την όρεξή του, χωρίς να συγκρίνετε τις συνήθειές του με εκείνες άλλων παιδιών.

9. Μην προσθέτετε αλάτι στο φαγητό του μωρού –τα νεφρά του δεν έχουν ακόμα αναπτυχθεί πλήρως.

10. Δεν μπορείτε να αποφασίσετε εσείς εάν το παιδί έχει χορτάσει ή όχι. Πολύ συχνά χρειάζονται λιγότερο φαγητό απ’ ό,τι νομίζουμε.

11. Όταν εισάγετε νέες τροφές στη διατροφή του, φροντίστε να τις δίνετε μία μία και σε απλή μορφή. Έτσι, θα εντοπίσετε αμέσως τι δεν του αρέσει ή τι του προκαλεί αλλεργία. Στη συνέχεια, μπορείτε να ανακατεύετε τις τροφές που αρέσουν στο μωρό σας.

12. Εξασφαλίστε ποικιλία. Ένα λιωμένο καρότο μπορεί να είναι πλούσιο σε κάποια θρεπτικά συστατικά, αλλά φτωχό σε άλλα. Είναι σημαντικό το παιδί να ακολουθεί μια διατροφή με πολλές επιλογές, η οποία το βοηθάει να μεγαλώσει με υγιεινό τρόπο.

13. Αν νομίζετε ότι το μωρό σας δεν τρώει αρκετά, είναι πολύ πιθανό να κάνετε λάθος. Η κοινή λογική λέει ότι τα μωρά που αναπτύσσονται κανονικά, είναι υγιή και χαρούμενα προφανώς δεν λιμοκτονούν.

14. Ετοιμάζοντας μόνη σας το φαγητό εξασφαλίζετε ότι του παρέχετε ό,τι καλύτερο. Μερικές φορές όμως ίσως χρειαστεί να φάει και έτοιμη βρεφική τροφή. Δεν θα πάθει τίποτα, ούτε είστε κακή μητέρα εάν του δώσετε κάτι τυποποιημένο μια στο τόσο.

15. Μη δίνετε κάτι στο μωρό σας εάν δεν έχετε διαβάσει προσεκτικά την ετικέτα για να γνωρίζετε τα συστατικά του και, φυσικά, την ημερομηνία λήξης.

16. Μόλις συνηθίσει να τρώει στερεές τροφές, φροντίστε να συνοδεύετε καθημερινά τα λαχανικά του με λίγο κρέας ή όσπρια, που είναι πλούσια σε σίδηρο. Ρωτήστε τον παιδίατρο για το πότε μπορεί να καταναλώσει αυγά και ψάρι.

17. Η πρώτη τροφή που θα δοκιμάσει το μωρό μετά το γάλα είναι το ρυζάλευρο. Ακόμα όμως κι αφότου έχει εμπλουτίσει τη διατροφή του με άλλα φαγητά μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για να πήξουν διάφορες τροφές.

18. Πολλά παιδιά περνούν φάσεις κατά τις οποίες θέλουν να τρώνε μόνο ένα συγκεκριμένο φαγητό. Μην ανησυχείτε. Είναι σχεδόν απίθανο να κρατήσει αυτή η φάση για πολύ ή να είναι μόνιμη.

Μαθήματα ανεξαρτησίας

19. Μόλις το παιδί σάς ζητήσει να κρατήσει μόνο του το κουτάλι, μην αρνηθείτε, ακόμα κι αν το χρησιμοποιεί ελάχιστα για να φάει και απλώς το κουνάει πέρα-δώθε. Κάποια στιγμή θα προσπαθήσει να το βουτήξει στο πιάτο και να το γλείψει θέτοντας έτσι τις βάσεις για να φάει μόνο του, κάτι όμως που θα μπορέσει να κάνει με σχετική επιτυχία γύρω στους εννέα μήνες. Εν τω μεταξύ, χρησιμοποιήστε και ένα δεύτερο κουτάλι για να το ταΐσετε.

20. Τα μωρά μαθαίνουν να τρώνε αντιγράφοντας τους άλλους. Γι’ αυτό, μην αργήσετε να τα βάλετε στο οικογενειακό τραπέζι.

21. Το να συνεχίζετε να το ταΐζετε ακόμα κι όταν μπορεί πια να φάει μόνο του είναι πολύ μεγάλος πειρασμός, γιατί έτσι λερώνεται πολύ λιγότερο και τελειώνει πιο γρήγορα. Όμως καλύτερα να το αποφύγετε. Το παιδί πρέπει να μάθει να τρώει μόνο του κι εσείς ως μαμά να κάνετε πίσω.

22. Ένα παιδί προσχολικής ηλικίας δεν μπορεί να φάει με πιρούνι και μαχαίρι ούτε να μείνει ακίνητο σε μια καρέκλα για περισσότερα από δεκαπέντε λεπτά. Όταν το πιέζετε να τρώει «καθώς πρέπει», το αποτέλεσμα είναι το ίδιο με το να το πιέζετε να αδειάσει το πιάτο του: Θα μισήσει το φαγητό.

23. Όταν βγάλει δοντάκια, αρχίστε να του δίνετε μερικές τροφές κομμένες σε μπαστουνάκια. Με αυτό τον τρόπο θα νιώθει πως συμμετέχει και το ίδιο στη διαδικασία του ταΐσματος.

24. Η ώρα του φαγητού δίνει στο παιδί την ευκαιρία να εξερευνήσει, να πειραματιστεί, να τεμαχίσει και να μάθει τις ιδιότητες κάθε τροφής. Όταν πετάει το φαγητό του στο πάτωμα ή το μασάει και μετά το φτύνει, μπορεί να κάνει το σπίτι χάλια, αλλά παίρνει και σημαντικά μαθήματα, όπως για το νόμο της βαρύτητας ή για τη σχέση αιτίας και αποτελέσματος.

25. Μην προσπαθείτε να επιβάλλετε στο παιδί τις δικές σας απόψεις σχετικά με το ποιες γεύσεις ταιριάζουν μεταξύ τους. Αν θέλει να φάει τυρί με το ρυζόγαλό του, γιατί θα πρέπει να σας νοιάζει;

26. Μετά τους εννέα μήνες μπορείτε να αρχίσετε σιγά σιγά να εισάγετε το μωρό στις διατροφικές συνήθειες της οικογένειας. Φροντίστε να του δώσετε να δοκιμάσει μια μεγάλη ποικιλία φαγητών και σημειώστε σε ποια δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση ώστε να τα μαγειρεύετε στο μέλλον πιο συχνά.

27. Πολλά παιδιά αρνούνται επίμονα ακόμα και να δοκιμάσουν τα λαχανικά. Μια λύση είναι να τα «κρύψετε» στα αγαπημένα του φαγητά. Προσθέστε τριμμένο καρότο στον κιμά και στα μακαρόνια και φτιάξτε κεφτεδάκια με πουρέ καρότου και μπρόκολου.

Κινήσεις ματ

28. Μην εγκαταλείπετε γρήγορα την προσπάθεια. Ακόμα κι αν την πρώτη φορά που του δώσατε κουνουπίδι εκείνο έκανε σαν να επιχειρήσατε να το δηλητηριάσετε, αν του ζητήσετε να δοκιμάσει ξανά και ξανά δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να αρχίσει ακόμα και να του αρέσει.

29. Η στάση που θα έχει το παιδί απέναντι στο φαγητό μεγαλώνοντας εδραιώνεται σε μεγάλο βαθμό κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του. Είναι η εποχή όπου πρέπει να το μάθετε να απολαμβάνει πολλές τροφές που διαφέρουν μεταξύ τους σε γεύση και υφή. Άλλωστε, το δεύτερο χρόνο τα παιδιά είναι πιο επιφυλακτικά στο να δοκιμάζουν καινούργιες γεύσεις.

30. Κάντε τα πιάτα διασκεδαστικά χρησιμοποιώντας ποικιλία χρωμάτων, σχεδίων και υλικών.

31. Δοκιμάστε να ταΐσετε το παιδί ακούγοντας παράλληλα τα αγαπημένα του τραγούδια. Η μουσική το κάνει λιγότερο νευρικό, με αποτέλεσμα να είναι πιο εύκολο να μείνει καθισμένο στην καρέκλα του για περισσότερο χρόνο.

32. Μη χρησιμοποιείτε ποτέ το φαγητό σαν ανταμοιβή ή τιμωρία.

33. Αγοράστε πιάτα με εικόνες των αγαπημένων του ηρώων. Έτσι, θα προσπαθεί να «καθαρίσει» το πιάτο του για να τους δει στον πάτο.

34. Πολλά παιδιά τρώνε περισσότερα φαγητά και πιο πολιτισμένα στον παιδικό σταθμό παρά στο σπίτι. Ενημερωθείτε από τη νηπιαγωγό για τη συμπεριφορά του την ώρα του φαγητού.

35. Εάν έχετε την αίσθηση ότι δεν τρώει αρκετά την ώρα του γεύματος, αφήστε όλη την ημέρα στο τραπέζι ή στον πάγκο της κουζίνας ένα πιάτο με υγιεινές επιλογές για να μπορεί να τσιμπήσει κάτι εάν πεινάσει.

Διαβάστε ακόμα

Οικογένεια χωρίς χάος δεν γίνεται, Dr Ian-Uwe Rogge, εκδ. Θυμάρι (2007).

Γονείς για πρώτη φορά, Κώστας Στοφόρος, εκδ. Κριτική (2008).

Υγιεινή διατροφή για παιδιά, Anita Bean, εκδ. Ελληνικά Γράμματα (2007).

kids.in.gr