Γιαούρτι: Μια απολαυστική και πολύ θρεπτική τροφή

Η στροφή του καταναλωτικού κοινού προς την υγιεινή διατροφή έχει φέρει το γάλα και τα παράγωγά του στο επίκεντρο των διατροφικών προτιμήσεων. Το γιαούρτι αποτελεί σταθερή επιλογή μικρών και μεγάλων, καθώς οι γαλακτοβιομηχανίες διαθέτουν μεγάλη ποικιλία γεύσεων, προσπαθώντας να το καταστήσουν ελκυστικό ακόμα και σε εκείνους που δεν προτιμούν τα προϊόντα με βάση το γάλα. Το Health.in.gr σάς υπενθυμίζει ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες για το γιαούρτι που θα σας βοηθήσουν να κάνετε τη σωστή επιλογή.

Πώς δημιουργείται το γιαούρτι;

Το γιαούρτι είναι το αποτέλεσμα της δράσης ζωντανών μικροοργανισμών που έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσονται -στη συγκεκριμένη περίπτωση το γάλα- σε ένα άλλο προϊόν με δικές του χαρακτηριστικές ιδιότητες. Οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο γιαούρτι είναι κυρίως υπεύθυνοι για τη μετατροπή της λακτόζης σε γαλακτικό οξύ, δίνοντας στο γάλα πηχτή υφή με υπόξινη γεύση. Επίσης, κάνουν τις λιπαρές ουσίες του γάλακτος πιο εύπεπτες και αποτρέπουν την υπερανάπτυξη μικροβίων στον πεπτικό σωλήνα.

Τι είναι αυτό που προσδίδει διατροφική αξία στο γιαούρτι;

Η πλούσια διατροφική αξία του γιαουρτιού το καθιστά απαραίτητη, αναντικατάστατη, καθημερινή τροφή που συνδυάζει το τερπνό με το ωφέλιμο. Το γιαούρτι περιέχει υψηλό ποσοστό πρωτεϊνών, βιταμινών, μεταλλικών αλάτων (κυρίως ψευδάργυρος) και βέβαια ασβεστίου. Λόγω της περιεκτικότητά του σε ασβέστιο είναι πολύτιμο για όλα τα παιδιά άνω των επτά μηνών, τις εγκύους και τις θηλάζουσες μητέρες, για όσους αντιμετωπίζουν (ή θέλουν να προλάβουν) προβλήματα οστεοπόρωσης, τους αθλητές, τους έφηβους και τους ηλικιωμένους.

Έχει ευεργετική δράση στην υγεία των καπνιστών και εκείνων που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες οινοπνευματωδών, γιατί προστατεύει το βλεννογόνο του στομάχου. Αποτελεί μία από τις ελαφρότερες και πλουσιότερες τροφές που μπορεί να καταναλώσει κάποιος όταν υποφέρει από γρίπη, ακόμη και με υψηλό πυρετό. Αποκαθιστά την ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου αλλά και του βλεννογόνου του στόματος όσων κάνουν μακροχρόνια θεραπεία με αντιβιοτικά. Καταπολεμά τις διάρροιες που οφείλονται σε λοιμώξεις του γαστρεντερικού σωλήνα, γιατί οι γαλακτοβάκιλοι που περιέχει εξουδετερώνουν τα μικρόβια που τις προκαλούν.

Καταπολεμά τη χρόνια δυσκοιλιότητα, γιατί η υφή του είναι μαλακή και υδαρής, ώστε να προάγει τις συσπάσεις του εντέρου, ενώ οι βάκιλοί του βοηθούν επίσης στην απομάκρυνση των τοξινών που συσσωρεύονται στο γαστρεντερικό σύστημα.

Συμβάλλει στην αντιμετώπιση ορισμένων τύπων δερματοπαθειών που οφείλονται σε έλλειψη ή δυσαπορρόφηση των βιταμινών του συμπλέγματος Β από το έντερο. Τέλος, ενισχύει τη φυσιολογική διαδικασία ανανέωσης των κυττάρων της επιδερμίδας και συντελεί στην καλή κατάσταση των εξαρτημάτων του δέρματος (νύχια, μαλλιά). Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

Το γιαούρτι είναι ο καλύτερος φίλος των παιδιών

Συστήνεται από τους παιδίατρους ως βασικό στοιχείο του καθημερινού διαιτολογίου για όλες τις ηλικίες, γιατί είναι μια τροφή υψηλής βιολογικής αξίας, εύληπτη, εύγευστη και εύπεπτη. Περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά του γάλακτος και μπορεί να είναι από τις πρώτες ημιστερεές τροφές που προσφέρονται στο βρέφος από τον έκτο μήνα, γιατί είναι ελαφρύ και εύκολο στην πέψη.

Μετά το 18ο μήνα είναι ιδανικό ως συμπληρωματικό πρωινό ή απογευματινό γεύμα μόνο του ή σε συνδυασμό με φρούτα, μέλι, ψωμί ή μπισκότα. Σε περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας το γιαούρτι μπορεί να αντικαταστήσει το γάλα προσφέροντας τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες.

Συμβάλλει στην κάλυψη των αναγκών του παιδιού σε νερό, εφόσον θεωρείται ημιστερεά τροφή με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό. Ακόμα το γιαούρτι είναι δημοφιλές στην παιδική και εφηβική ηλικία, γιατί προσφέρεται ως επιδόρπιο, ενώ δεν περιέχει ζάχαρη, λιπαρά και πολλές θερμίδες. Είναι δυνατόν επίσης να εμπλουτιστεί με φρούτα, σοκολάτα, δημητριακά, μούσλι, ξερά δαμάσκηνα, μπισκότα, μέλι, καρύδια και γλυκά του κουταλιού.

Το γιαούρτι αποτελεί ένα από τα καλύτερα διαιτητικά βοηθήματα

Ανάμεσα στις άλλες διαιτητικές τροφές, το αποβουτυρωμένο γιαούρτι περιέχει 38 θερμίδες περίπου, έναντι 80 που έχει ένα αβγό. Ενώ είναι αλήθεια ότι τόσο το σκέτο γιαούρτι όσο και το γάλα έχουν την ίδια θρεπτική αξία και την ίδια ποσότητα θερμίδων, είναι γεγονός ότι το γιαούρτι είναι περισσότερο χορταστική τροφή. Επιπλέον, μπορεί να υποκαταστήσει άριστα τροφές όπως είναι η κρέμα γάλακτος, η μαγιονέζα και η ξινή κρέμα (αφρόγαλα) που έχουν πολύ ψηλότερο ποσοστό θερμίδων, με αποτέλεσμα να γίνεται αποτελεσματικότερη η προσπάθεια διατήρησης του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα.

Διαλέξτε το γιαούρτι που σας ταιριάζει

Στην ελληνική αγορά διατίθενται διάφορα είδη γιαουρτιών που διαφοροποιούνται ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής τους και την περιεκτικότητά τους σε λιπαρά.

Ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής τους τα γιαούρτια διακρίνονται σε:

α) στραγγισμένα τα οποία προκύπτουν από την αφαίρεση του ορού από το γάλα

β) αυτά που έχουν χαρακτηριστικό τους τη λεία επιφάνεια και πήζουν μέσα στο κύπελλο(set), και

γ) εκείνα που αναδεύονται μετά την πήξη τους και στα οποία μπορεί να προστεθεί χυμός ή κομμάτια φρούτων (stirred).

Ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε λιπαρά διακρίνονται σε:

α) πλήρη (6%-10% λιπαρά)

β) σε γιαούρτια μεσαίων λιπαρών (3%-5% λιπαρά)

γ) σε γιαούρτια χαμηλών λιπαρών (1%-3% λιπαρά)

δ) σε αποβουτυρωμένα (0% λιπαρά)

Επιπλέον, διακρίνονται σε τυποποιημένα ή βιομηχανοποιημένα, τα οποία παρασκευάζονται με τις σύγχρονες βιομηχανικές μεθόδους και διατίθενται σε πλαστικά κεσεδάκια, σε παραδοσιακά πήλινα δοχεία ή μπορείτε να τα αγοράσετε με το κιλό.

Τι να προσέχετε όταν επιλέγετε γιαούρτι

Η επιλογή του γάλακτος γενικά και του γιαουρτιού ειδικά πρέπει πάντα να γίνεται με προσοχή δεδομένου ότι είναι ένα ευπαθή προϊόντα που εύκολα αλλοιώνονται. Η επιλογή ενός συγκεκριμένου τύπου γιαουρτιού για τα μέλη της οικογένειάς σας είναι καθοριστικής σημασίας, διότι διασφαλίζετε ότι το διατροφικό όφελος είναι σταθερό. Στη συσκευασία αναγράφονται διάφορες ενδείξεις που έχουν όλες τη σημασία τους.

Η ημερομηνία λήξης θεωρείται μείζονος σημασίας και πρέπει να είναι το πρώτο πράγμα που θα ελέγξετε, διότι σας ενημερώνει για τη διάρκεια ζωής των γαλακτοβακίλων, οι οποίοι προσδίδουν ευεργετικές ιδιότητες στο προϊόν. Σε θερμοκρασία 2-6 βαθμούς Κελσίου διατηρούνται ενεργοί για περισσότερο από 30 ημέρες.

Ο χαρακτηρισμός ενός γιαουρτιού ως ‘ζωντανό’ σημαίνει ότι περιέχει ενεργούς γαλακτοβακίλους, οι οποίοι παραμένουν ζωντανοί και μετά την ημερομηνία λήξης, υπό την προϋπόθεση ότι διατηρείται σε σταθερή θερμοκρασία εντός ψυγείου.

Η αναγραφή της περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες αποτελεί εγγύηση ότι εμπεριέχονται στο προϊόν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα σε ικανοποιητικές για τον ανθρώπινο οργανισμό αναλογίες. Γι’ αυτό και έχουν μεγάλη βιολογική αξία.

Η αναλογία των λιπαρών του γιαουρτιού αποτελεί ένδειξη για την αναλογία των λιπαρών του γάλακτος που χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή του.

Η αναλογία των υδατανθράκων που περιέχονται αναφέρεται ουσιαστικά στη λακτόζη, η οποία χρησιμοποιείται από τον ανθρώπινο οργανισμό ως πηγή ενέργειας.

Η παρουσία βιταμινών (Α, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη και Β12) και ανόργανων αλάτων στο γιαούρτι αποτελεί ένδειξη για την ποιότητα του γάλακτος που χρησιμοποιήθηκε, για την επεξεργασία που έχει υποστεί, καθώς και για τις συνθήκες συντήρησής του.

Τέλος, το ποσοστό γαλακτικού οξέος στο γιαούρτι είναι καθοριστικό κυρίως γιατί κάνει ‘φιλικούς’ τους υδατάνθρακες του γιαουρτιού ακόμη και για όσους παρουσιάζουν δυσανεξία στο γάλα. Είναι αυτό που δίνει στο γιαούρτι τη χαρακτηριστική οσμή και την υπόξινη γεύση του. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι εμποδίζει την ανάπτυξη των παθογόνων μικροβίων μέσα στο γιαούρτι και το προστατεύει από πιθανή αλλοίωση των συστατικών του στο διάστημα από την παραγωγή μέχρι την ημερομηνία λήξης του.

Η διατροφική αξία του γιαουρτιού για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι αναμφισβήτητη και θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής διατροφής όλων των μελών της οικογένειάς σας. Επιλέξτε εκείνο που γευστικά σας ικανοποιεί, έχοντας πάντα υπόψη ότι είναι υγιεινότερο συγκριτικά με άλλα επιδόρπια, ενώ μπορείτε να βρείτε τρόπους να το σερβίρετε ανάλογα με την εποχή.

health.in.gr