Την δεκαετία του 1850, ένας σκλάβος από την Νότια Καρολίνα ονόματι Ντέιβιντ Ντρέικ περνούσε τις μέρες του φτιάχνοντας κεραμικά αγγεία. Ωστόσο, η δουλεία του είχε στερήσει το δικαίωμα να του ανήκει οποιοδήποτε από τα πολύτιμα έργα του.

Σήμερα, σχεδόν δύο αιώνες αργότερα, το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης βάζει το λιθαράκι του για να αποκατασταθεί η αδικία, παραχωρώντας δύο από τα αγγεία του Ντρέικ στους απογόνους του.

«Ο προ-προ-προπάππους μας δεν κατάφερε ποτέ να αποκτήσει ούτε ένα από τα κεραμικά του έργα ούτε να τα κληροδοτήσει στα παιδιά και τα εγγόνια του», δήλωσε η Πολίν Μπέικερ, απόγονος του Ντρέικ, σύμφωνα με την Αντρέα Σέι του δημόσιου ραδιοφωνικού σταθμού της Βοστώνης WBUR.

«Σε μια ιστορική απόφαση, το Μουσείο Καλών Τεχνών (MFA) επέστρεψε την ιδιοκτησία δύο μνημειωδών αγγείων, τα οποία είχε δημιουργήσει ο σκλάβος αγγειοπλάστης και ποιητής Ντέιβιντ Ντρέικ (γνωστός και ως Ντέιβ ο Αγγειοπλάστης), στους απογόνους του. Και τα δύο έργα δημιουργήθηκαν το 1857 στο εργοστάσιο Stony Bluff Manufactory στο Έντζφιλντ της Νότιας Καρολίνας και θα είχαν πωληθεί προς όφελος του δουλοκτήτη του Ντρέικ, Λιούις Τζ. Μάιλς. Το Poem Jar, στο οποίο ο Ντρέικ είχε χαράξει ένα δίστιχο, αγοράστηκε εκ νέου από το MFA από τους απογόνους του καλλιτέχνη και θα παραμείνει στην έκθεση μας Art of the Americas Wing. Το Signed Jar θα παραμείνει στο Μουσείο ως μακροπρόθεσμο δάνειο από την οικογένεια. Με την επίτευξη αυτής της συμφωνίας, αναγνωρίζουμε ότι ο Ντρέικ στερήθηκε τα δημιουργήματά του χωρίς τη συγκατάθεσή του και χωρίς αποζημίωση», ανέφερε το μουσείο σε επίσημη δήλωση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Πώς αλλάζει το τοπίο η ενέργεια του μουσείου

Τα τελευταία χρόνια, πολλά μουσεία και συλλέκτες ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις για την επαναπατρισμό κλεμμένων έργων τέχνης – είτε επειδή τους υποχρεώνει ο νόμος, είτε εις ένδειξιν καλής θελήσεως.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Museum of Fine Arts, Boston (@mfaboston)

Στην περίπτωση του Μουσείου Καλών Τεχνών, το 2022, το ίδρυμα συνεργάστηκε με το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης για την έκθεση «Hear Me Now: The Black Potters of Old Edgefield, South Carolina», μια έκθεση που τιμούσε τον Ντρέικ.

Κατά την προετοιμασία της έκθεσης, το μουσείο συνεργάστηκε με τους απογόνους του Ντρέικ, γεγονός που οδήγησε σε συζητήσεις σχετικά με την επιστροφή των έργων, σύμφωνα με την δημοσιογράφο Κριστίν Χάουζερ των New York Times.

Αυτή η πράξη δεν αποτελεί κανόνα: τα έργα τέχνης των μαύρων Αμερικανών σκλάβων συχνά απουσιάζουν από τις συζητήσεις για την επαναπατρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως υποστηρίζει ο δικηγόρος της οικογένειας του Ντρέικ, Τζορτζ Φάθερι.

«Τα έργα των αφροαμερικανών καλλιτεχνών που ήταν σκλάβοι απουσιάζουν από τις συζητήσεις του κόσμου της τέχνης σε ότι αφορά τις επιστροφές, αλλά η ενέργεια του μουσείου αλλάζει πραγματικά το τοπίο», συμπλήρωσε, μιλώντας στο Boston Globe’s.

Dave the Potter Legacy Trust

Γεννημένος γύρω στο 1800, ο Ντρέικ ζούσε στο Old Edgefield της Νότιας Καρολίνας. Η περιοχή, που συνορεύει με τη Τζόρτζια, είχε μια σειρά από μεγάλα κεραμικά εργαστήρια όπου εργάζονταν σκλάβοι, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Έλα Φιλντμαν του περιοδικού Smithsonian.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Ντρέικ έφτιαξε χιλιάδες κεραμικά, τα οποία πωλούνταν κυρίως σε φυτείες όπου χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση τροφίμων.

Μάλιστα, τα έργα του Ντρέικ συχνά έφεραν και την υπογραφή του. Ήταν γνωστός ως Ντέιβ ή Ντέιβ ο Αγγειοπλάστης, πριν πάρει το επώνυμο του πρώτου του δουλοκτήτη μετά την απελευθέρωσή του, σύμφωνα με τους Times.

Προς τιμήν του συγγενή τους, οι απόγονοι του Ντρέικ ίδρυσαν το Dave the Potter Legacy Trust. Ζήτησαν δε από οποιονδήποτε πιστεύει ότι μπορεί να έχει συγγένεια με τον Ντρέικ να επικοινωνήσει μαζί τους, ώστε να μπορέσουν να διανείμουν τα έσοδα από την πώληση των έργων του.

*Με πληροφορίες από: Smithsonian Magazine

Ειδήσεις Σήμερα: