Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για ασφαλείς βόλτες με τον σκύλο σας στο βουνό και τις ομαδικές εξορμήσεις

Ο περίπατος στο βουνό μαζί με τον σκύλο σας, ή οι ομαδικές βόλτες με άλλους κηδεμόνες σκύλων, είναι αναζωογονητικές.

«Προτού, όμως, πατήσετε το πόδι σας στα μονοπάτια του βουνού -και αφήσετε τον σκύλο σας να μυρίσει τον άνεμο σαν άλλος ιχνηλάτης της άγριας φύσης-, έχετε αυτόν τον οδηγό σαν χάρτη αποστολής. Τη φύση οφείλουμε να τη σεβόμαστε και να την προστατεύουμε, αλλά και να γνωρίζουμε πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στους άλλους επισκέπτες της. Η φύση είναι γεμάτη περιπέτειες», επισημαίνει η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, Μαρίνα Μαρλαγκούτσου.

Τι χρειάζεται, λοιπόν, να γνωρίζετε, που, ίσως, να μην το έχετε σκεφτεί, έτσι ώστε να περιπλανηθείτε με τον σκύλο σας στο βουνό με ασφάλεια και σύνεση απέναντι στη φύση;

● Τη σωστή προετοιμασία πριν από την επίσκεψή σας στο βουνό.

● Τον σεβασμό στο μονοπάτι που θα ακολουθήσετε.

● Την επικοινωνία με τον πιστό σας φίλο σαν αληθινοί σύντροφοι.

● Πώς θα εξασφαλίσετε τη δική σας ασφάλεια, αλλά και του σκύλου σας – Οι πρώτες βοήθειες.

● Πώς να μετατρέψετε κάθε βόλτα στο βουνό σε μια εκπαιδευτική αποστολή γεμάτη νόημα και εξερεύνηση.

«Φορέστε το σακίδιό σας, σφίξτε τα λουριά, πάρτε τον σκύλο ή τους σκύλους σας, και γίνετε ομάδα στο μονοπάτι που θα ακολουθήσετε», προτρέπει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Η προετοιμασία πριν από τη βόλτα

Η βόλτα στη φύση δεν είναι απλώς μια βόλτα, όπως λέει η εκπαιδεύτρια, αλλά μία αποστολή. Και κάθε αποστολή θέλει προετοιμασία — για εσάς και για τον σκύλο σας. Ξέρετε πού πάτε; Ποιο μονοπάτι θα πάρετε; Έχετε ενημερώσει κάποιον άνθρωπο πού θα είστε και πότε θα επιστρέψετε; Αν κάτι πάει στραβά, καλείτε το 112. Αλλά να έχετε κατά νου ότι, ίσως, θα περιμένετε ώρες μέχρι να έρθει βοήθεια.

Προτού κλείσετε την πόρτα του σπιτιού σας, λοιπόν, η κυρία Μαρλαγκούτσου συμβουλεύει:

● Να έχετε μαζί σας φαρμακείο και για τους δυο.

● Να γνωρίζετε τις βασικές πρώτες βοήθειες, όπως η ΚΑΡΠΑ – ναι, γίνεται και σε σκύλο, αλλά με διαφορετικό τρόπο.

● Ο σκύλος σας να έχει τον εξοπλισμό του. Δηλαδή, σαμαράκι, ταυτότητα, νερό, μπολ, λιχουδιές και αξεσουάρ προστασίας για τις πατούσες του. Όπως παπουτσάκια, αν χρειαστούν.

● Τσεκάρετε τον καιρό. Μια μπόρα στο βουνό δεν είναι ρομαντική. Εάν η γούνα του σκύλου σας παραμείνει για αρκετή ώρα βρεγμένη, εκτός του ότι δεν στεγνώνει εύκολα, μπορεί να τού προκαλέσει και δερματικά προβλήματα.

● Να φορέσετε ρούχα ανάλογα με τον καιρό, να έχετε νερό, χάρτη, ή πυξίδα – αν το GPS πει «αντίο».

Trail etiquette – Ο «κώδικας» του μονοπατιού

Στο βουνό, κάθε περαστικός, όπως χαρακτηριστικά λέει η κυρία Μαρλαγκούτσου, είναι «συμπολεμιστής» στην ίδια αποστολή.
Γι’ αυτό να χαιρετάτε όποιον συναντάτε, είτε με χειραψία, είτε με ένα χαμόγελο, ή λέγοντας «Καλημέρα».

Ο σκύλος μπορεί να μάθει να αποφεύγει τα φίδια

Κρατάτε τον σκύλο σας από τη μεριά που δεν περνούν άγνωστοι και οτιδήποτε συναντάτε. Όπως ποδήλατο, ή άλλοι σκύλοι

Κι αυτό να το κάνετε, σύμφωνα με την εκπαιδεύτρια, όχι μόνο από ευγένεια, αλλά επειδή βλέπετε το πρόσωπο του και τον θυμάστε.

Στην περίπτωση που χαθεί -και σας ρωτήσει οποιαδήποτε Ομάδα Διάσωσης- θα μπορείτε να δώσετε χρήσιμες πληροφορίες. Όπως, πού και πότε τον είδατε. Το ίδιο θα κάνει και εκείνος για εσάς.

Να περπατάτε πάντα από τη μία πλευρά του μονοπατιού

Συνηθίστε να περπατάτε, συμβουλεύει η εκπαιδεύτρια, από την αριστερή πλευρά του μονοπατιού. Έτσι, ώστε να διευκολύνετε άλλους πεζοπόρους, ποδηλάτες κτλ, που έρχονται από την αντίθετη κατεύθυνση.

«Αν είστε μεγάλη ομάδα, αφήνετε να περάσει η μικρότερη — και ναι, αυτό ισχύει και για τους σκύλους σας.
Κρατάτε τον σκύλο σας από τη μεριά που δεν περνούν άγνωστοι και οτιδήποτε συναντάτε. Όπως ποδήλατο, ή άλλοι σκύλοι. Είναι μια πράξη ευθύνης και προνοητικότητας, για όλους», τονίζει η κα Μαρλαγκούτσου.

Τι δεν πρέπει να ξεχνάτε

Ακόμη και στο βουνό, τονίζει η κυρία Μαρλαγκούτσου, μαζεύετε πάντα τις ακαθαρσίες του σκύλου σας. Εκτός του ότι δεν «λιώνουν», διαταράσσουν το οικοσύστημα του δάσους και μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στην άγρια ζωή.

Επίσης, να αποφεύγετε να αφήνετε τον σκύλο σας ελεύθερο, ειδικά αν δεν είστε σίγουροι ότι θα επιστρέψει σε εσάς αμέσως όταν τον φωνάξετε.

Ακόμη κι ο πιο φιλικός σκύλος, μπορεί να προκαλέσει φόβο ή ατύχημα, αν τρέξει ξαφνικά προς έναν άγνωστο.

Επιπλέον, μην ταΐζετε ξένα σκυλιά, ή άγρια ζώα. Καθώς δεν γνωρίζετε αν έχουν αλλεργίες, αν χρειάζονται ειδική διατροφή, ή αν μπορεί να προκληθεί πρόβλημα.

«Είναι φρόνιμο, να αποφύγετε τις φωνές και τις μουσικές. Η φύση έχει τον δικό της ρυθμό – δεν χρειάζεται soundtrack.

Στην περίπτωση που δείτε κάποιον που μοιάζει να χρειάζεται βοήθεια, ρωτήστε διακριτικά: «Είστε καλά;». Μπορεί να είναι ανέλπιστα καλό, περισσότερο απ’ όσο φαντάζεστε», υπογραμμίζει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Συνεχίζει, λέγοντας ότι όταν σταματάτε για ξεκούραση, μετακινηθείτε λίγο στην άκρη.Έτσι αφήνετε χώρο για τους υπόλοιπους «ταξιδιώτες» του μονοπατιού — δίποδους και τετράποδους.

Το βουνό ανήκει σε όλους. Όταν μοιραζόμαστε τον χώρο με σεβασμό, η περιπέτεια γίνεται πιο όμορφη και πιο ασφαλής για όλους.

Εκπαίδευση και επικοινωνία με τον σκύλο σας – Μιλώντας την ίδια γλώσσα περπατώντας στο μονοπάτι

«Δεν χρειάζεται να πείτε πολλά στον καλό σας σύντροφο, αν έχετε φροντίσει να «μιλάτε» την ίδια γλώσσα, πριν βγείτε για περιπέτειες στο βουνό.
Η εκπαίδευση είναι «εγγύηση» για ασφαλείς, όμορφες βόλτες στη φύση, κι όχι απλώς μια λίστα με «πρέπει»», αναφέρει η εκπαιδεύτρια.

Στο μονοπάτι ο σκύλος σας, όπως λέει η κυρία Μαρλαγκούτσου, συναντά ανθρώπους, άλλους σκύλους, ποδηλάτες, μυρίζει, ακούει διάφορους ήχους, βλέπει άλλα ζώα.

Αποσαφηνίζει ότι κοινωνικότητα δεν σημαίνει, απλώς, ο σκύλος να είναι φιλικός. Αλλά να μπορεί να διαχειρίζεται όλα αυτά χωρίς άγχος, ή υπερένταση.

Η προετοιμασία ξεκινά από την καθημερινή σας ζωή: σταδιακή έκθεση, ενίσχυση ήρεμης συμπεριφοράς, επιλογές για απομάκρυνση, όταν δυσκολεύεται.

Και, φυσικά, το σινιάλο «έλα» είναι «σωτήριο». Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως ένα δυνατό «έλα» μπορεί να σώσει ζωές.

Αρκεί να έχετε μάθει στον σκύλο σας ότι με το άκουσμα της λέξης, θα τρέξει προς το μέρος σας χωρίς δεύτερη σκέψη, επειδή είναι ασφαλές, αυτονόητο και επιβραβεύεται. Και όχι επειδή φοβάται.

Οι «πειρασμοί» για τον σκύλο στη φύση

Μια συχνή δοκιμασία που περνούν οι σκύλοι περπατώντας στο μονοπάτι, σύμφωνα με την κυρία Μαρλαγκούτσου, είναι να ψάχνουν για «λιχουδιές» στο έδαφος – από φύλλα μέχρι και ακαθαρσίες (ή να κυλιούνται σε αυτές).

Το σκουπιδο-τσιμπολόγημα μπορεί να κρύβει κινδύνους, αλλά με υπομονή και θετική ενίσχυση μπορείτε να τούς μάθετε να αγνοούν αυτές τις «γκουρμεδιές». Και να έχουν στραμμένο το βλέμμα τους σε εσάς. Για βόλτες πιο ασφαλείς και πολύ πιο ευχάριστες.

Η φύση είναι το ωραιότερο «γυμναστήριο» για τον σκύλο σας

Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο πρόληψη, όπως τονίζει η κυρία Μαρλαγκούτσου, αλλά και παιχνίδι! Η φύση είναι το πιο ωραίο «γυμναστήριο».

Πώς μπορείτε να γυμνάσετε τον σκύλο σας.

Η εκπαιδεύτρια δίνει έξυπνες ιδέες.

● Ζητήστε του να ανεβαίνει με τα μπροστινά του πόδια σε έναν κορμό. Έτσι χτίζει εμπιστοσύνη, ενδυνάμωση και ενσυναίσθηση του σώματος του.

● Αν δείτε έναν κορμό που, ενώ έχει πέσει στο έδαφος, έχει κενό που είναι ασφαλές, μπουσουλήστε από κάτω, μαζί με τον σκύλο σας. Είναι μία άσκηση ευλυγισίας και συντονισμού.

● Διδάξτε του σήματα όπως το «άλλαξε πλευρά», έτσι, ώστε να τα χρησιμοποιείτε όταν προσπερνάτε κάποιον, ή στρίβετε.

● Μπορείτε να τού μάθετε το «βρες το μονοπάτι», ώστε να σας δείχνει εκείνος τον δρόμο, όταν δεν είναι ξεκάθαρη η διαδρομή.

Όλα αυτά δεν είναι «κόλπα», όπως ισχυρίζεται η κυρία Μαρλαγκούτσου, αλλά μέσα επικοινωνίας, τρόποι συνεργασίας και δεσμοί εμπιστοσύνης, που χτίζονται βήμα – βήμα.

Όσο πιο ξεκάθαρη είναι η επικοινωνία σας, τόσο πιο ελεύθερα θα μπορείτε να κινηθείτε μαζί σαν πραγματική ομάδα εξερεύνησης.

Ασφάλεια και πρώτες βοήθειες – Ο κατάλληλος εξοπλισμός

Η περιπλάνηση με τον σκύλο σας στο βουνό είναι μαγική, αλλά και απρόβλεπτη, όπως επισημαίνει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Ένας μικρός τραυματισμός, η αλλαγή καιρού, ή λίγη παραπάνω κούραση, μπορεί να γίνουν σοβαρά προβλήματα, αν δεν είστε προετοιμασμένοι.

Γι’ αυτό, το σακίδιο της περιπέτειας πρέπει πάντα να έχει μια «θήκη φροντίδας» για ανθρώπους και σκύλους.

Στο μικρό φαρμακείο για τον σκύλο σας, καλό είναι να έχετε:

● επιδέσμους και γάζες

● απολυμαντικό (χωρίς οινόπνευμα)

● αντιισταμινικά (σε συνεννόηση με τον κτηνίατρο)

● τσιμπιδάκι για αγκάθια/τσιμπούρια

● θερμόμετρο

● παγοκύστη ή ζελέ ψύξης

● ειδικά παπουτσάκια ή κάλτσες για πατούσες, αν τραυματιστούν.

Και, φυσικά, δεν έχει νόημα να κουβαλάτε κάτι που δεν ξέρετε πώς να το χρησιμοποιήσετε. Είναι απαραίτητο να μάθετε πώς να δένετε ένα τραύμα, πώς να φτιάχνετε πρόχειρο νάρθηκα, πώς να αναγνωρίζετε σημάδια εξάντλησης, υπερθέρμανσης, ή υποθερμίας στον σκύλο σας.

Ποια είναι τα σημάδια; Η κυρία Μαρλαγκούτση δίνει τα φώτα της.

● Υπερκόπωση: λαχάνιασμα, άρνηση να συνεχίσει, τρέμουλο.

● Υπερθέρμανση: έντονο λαχάνιασμα, σάλια, αδυναμία, κοκκινισμένα ούλα

● Υποθερμία: ρίγος, βραδύς παλμός, λήθαργος.

Σε κάθε περίπτωση, συμβουλεύει, σταματάτε, δημιουργείτε σκιά, ενυδατώνετε και καλείτε βοήθεια, αν χρειάζεται.

Ένα ακόμα σωτήριο εργαλείο, όπως ενημερώνει η εκπαιδεύτρια, είναι το rescue sling. Ενα είδος μάρσιπου, που σας επιτρέπει να κουβαλήσετε έναν τραυματισμένο σκύλο στην πλάτη. Αλλά για να είναι συνεργάσιμος ο σκύλος, πρέπει να έχει εξοικειωθεί με αυτό από πριν — να το έχει φορέσει, να το έχει συνδέσει με ηρεμία.

Ποιο είναι το πιο σημαντικό

«Το πιο σημαντικό είναι να μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας, ή του σκύλου σας. Μαζί χτίζετε αντοχή. Σιγά – σιγά, με βάση την ηλικία, τη φυσική κατάσταση, την εμπειρία και τον καιρό. Το βουνό δεν αστειεύεται. Δεν πρέπει να κάνετε υποθέσεις ‘’θα δούμε πώς θα πάει’’. Εσείς είστε οι αρχηγοί της αποστολής. Και κάθε καλός αρχηγός ξέρει πότε να γυρίσει πίσω», υπογραμμίζει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Οικολογική συνείδηση

Όταν μπαίνετε στο δάσος, στο βουνό ή σε ένα παραποτάμιο μονοπάτι, όπως λέει η εκπαιδεύτρια, δεν είστε οι «ήρωες του χάρτη». Είστε φιλοξενούμενοι σε έναν κόσμο που υπήρχε πριν από εσάς, και θα συνεχίσει μετά από εσάς. Κι ένας καλός φιλοξενούμενος δεν αφήνει σκουπίδια, δεν τρομάζει τους κατοίκους του «σπιτιού» και δεν διαταράσσει τη ζωή τους.

Γι’ αυτό, κάθε φορά που εξερευνάτε μαζί με τον σκύλο σας, πρέπει:

● Να φροντίζετε να μαζεύετε τα περιττώματα του σκύλου σας. Οι σκύλοι έχουν διαφορετική δίαιτα από τα άγρια ζώα, και τα κόπρανά τους μεταφέρουν μικρόβια που δεν ανήκουν εκεί.

● Να παραμένετε στο μονοπάτι. Το «πάτησα λίγο πιο δίπλα» μπορεί να είναι η καταστροφή μιας φωλιάς, ενός μικρού οικοσυστήματος. Το έδαφος, η χλωρίδα και τα μικρά ζώα χρειάζονται τον χώρο τους.

● Να κρατάτε τον σκύλο κοντά σας. Όχι μόνο για να μην τον χάσετε, αλλά και για να μην τρομάξει πουλιά, ερπετά, χελώνες, ή μικρά θηλαστικά. Ακόμη κι αν δεν επιτεθεί, η παρουσία του μπορεί να οδηγήσει ένα ζώο να εγκαταλείψει τη φωλιά του.

Εκπαίδευση του σκύλου σας, ώστε να σέβεται τη ζωή του δάσους

«Μπορείτε να διδάξετε τον σκύλο σας να μην κυνηγάει άγρια ζώα, με μία μέθοδο που του δίνει εναλλακτικές συμπεριφορές (predation substitutetraining). Για παράδειγμα, μπορείτε να τού μάθετε το «δείξε μου», «κάτσε», «κοίτα με». Έτσι, ώστε να ικανοποιεί το ένστικτό του χωρίς να τραυματίζει, να διώχνει και να παραβιάζει», συμβουλεύει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Επίσης, μπορείτε να τον βοηθήσετε να αποφεύγει φίδια, ενημερώνει, με εξειδικευμένη εκπαίδευση snake aversion. Δεν βασίζεται σε εκφοβισμό, αλλά σε συνειδητή αποφυγή, μέσω γνώσης, ήρεμης επαφής με το ερέθισμα και επιβράβευσης της απομάκρυνσης. Και μπορείτε να του δώσετε εφόδια για να συνυπάρχει με τον φυσικό κόσμο, όπως εσείς.

«Η φύση είναι κοινό έδαφος. Μπορείτε να είστε μέρος του χωρίς να το καταπατάτε. Κι αν δεν μπορείτε να το αφήσετε καλύτερο απ’ ό,τι το βρήκατε, τουλάχιστον αφήστε το ίδιο», επισημαίνει η κυρία Μαρλαγκούτσου.

Κώδικας Ranger – Οι 4 εντολές της αποστολής

Όταν βρίσκεστε στο δάσος με τον σκύλο σας, θα πρέπει πάντα να θυμάστε τα εξής, σύμφωνα με την κυρία Μαρλαγκούτσου

1. Δεν αφήνετε τίποτα πίσω – ούτε περιττώματα.

2. Δεν παίρνετε τίποτα μαζί – μόνο φωτογραφίες τραβάτε.

3. Δεν φεύγετε από το μονοπάτι, και δεν αφήνετε κανέναν να χαθεί.

4. Δεν κυνηγάτε. Ούτε εσείς, ούτε οι σκύλοι σας. Είστε φύλακες, όχι εισβολείς.

Κλείνοντας, η κυρία Μαρλαγκούτσου λέει: «Η φύση είναι γεμάτη ευκαιρίες για σύνδεση, εκπαίδευση και μικρές ή μεγάλες αποστολές. Με σεβασμό, φροντίδα και τη σωστή προετοιμασία, κάθε σας βήμα μπορεί να γίνει μια εμπειρία. Μία εμπειρία, που δυναμώνει τη σχέση με τον σκύλο σας, σαν μια καλοδουλεμένη ομάδα εξερεύνησης».

Η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, Μαρίνα Μαρλαγκούτσου

● Η κυρία Μαρίνα Μαρλαγκούτσου είναι θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, ή αλλιώς «Η Περιπλανώμενη Εκπαιδεύτρια».

Εστιάζει στη συνεργατική φροντίδα, στην αλλαγή ανεπιθύμητων συμπεριφορών και στην ασφαλή συνύπαρξη στη φύση.

Μαζί με τη σκύλα της, την Εκάτη, οργανώνει περιπετειώδεις αποστολές εκπαίδευσης, εμπνέοντας ανθρώπους και σκύλους να γίνουν δυνατές ομάδες, χωρίς τιμωριτικές μεθόδους.

Εμπνέεται για τα μαθήματα της από παιχνίδια φαντασίας. Όταν δεν εκπαιδεύει σκύλους και τους ανθρώπους τους, εκπαιδεύεται στην ειδικότητα συνοδός βουνού, και από την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης Αττικής ως εθελοντική διασώστρια ανθρώπων.