Η ΕΕ αποκάλυψε λεπτομέρειες ενός σχεδίου ύψους 20 δισ. ευρώ για τη δημιουργία νέων χώρων εξοπλισμένων με τεράστιους υπερυπολογιστές για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Ανοίγει ο δρόμους για την τροποποίηση ενός νόμου-ορόσημο που ρυθμίζει τα θέματα τεχνολογίας.

Η στρατηγική μετατροπής της Ευρώπης σε «ήπειρο τεχνητής νοημοσύνης» αναλύθηκε από την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Henna Virkkunen που δήλωσε ότι η τεχνολογία βρίσκεται στο επίκεντρο με απώτερο σκοπό να καταστεί η Ευρώπη πιο ανταγωνιστική, ασφαλής και τεχνολογικά κυρίαρχη. Συμπλήρωσε πως «ο παγκόσμιος αγώνας για την τεχνητή νοημοσύνη απέχει πολύ από το να τελειώσει».

Η ΕΕ σκοπεύει να κατασκευάσει γιγάντια εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να γίνει ανταγωνιστική απέναντι τις ΗΠΑ και την Κίνα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να καλύψει το χάσμα που με τις ΗΠΑ και την Κίνα, χώρες που πρωτοστατούν στην ανάπτυξη της τεχνολογίας. Οι ΗΠΑ κατέχουν σημαντικό προβάδισμα στην τεχνητή νοημοσύνη, με μεγάλη διαφορά από την Κίνα. Μια έκθεση από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ ανέφερε ότι 40 «αξιοσημείωτα μοντέλα AI» θα παραχθούν από ιδρύματα στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με 15 στην Κίνα και τρία στην Ευρώπη (όλα γαλλικά).

Το σχέδιο για 13 υπερ-εργοστάσια και η υπολογιστική τους δύναμη

Σε μια ξεχωριστή έκθεση για το 2024, το Στάνφορντ, διαπίστωσε ότι καμία χώρα της ΕΕ δεν μπήκε στην πρώτη πεντάδα όσον αφορά τη «ζωντάνια» της τεχνητής νοημοσύνης, μια μέτρηση που λαμβάνει υπόψη τις ιδιωτικές επενδύσεις, τις πατέντες και την έρευνα. Κατέταξε το Ηνωμένο Βασίλειο στην τρίτη θέση πίσω από τις ΗΠΑ και την Κίνα, με τη Γαλλία στην έκτη θέση και τη Γερμανία στην όγδοη.

Η ΕΕ, όπως γράφει ο Guardian, έχει ήδη ξεκινήσει ένα σχέδιο για την κατασκευή 13 εργοστασίων Τεχνητής Νοημοσύνης, εφοδιασμένα με υπερυπολογιστές και κέντρα δεδομένων, όπου οι ερευνητές αναπτύσσουν και δοκιμάζουν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.

Τα νέα γιγάντια εργοστάσια (gigafactories) θα είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που προϋπάρχουν και θα στοχεύουν σε αυτό που η Επιτροπή αποκάλεσε «moonshots»: προσανατολισμένα σε σημαντικές καινοτομίες στην υγειονομική περίθαλψη, τη βιοτεχνολογία, τη βιομηχανία, τη ρομποτική και την επιστημονική ανακάλυψη.

Τα κοινά εργοστάσια με τις καλύτερες επιδόσεις διαθέτουν υπερυπολογιστές εξοπλισμένους με έως και 25.000 προηγμένους επεξεργαστές. Ένα γιγάντιο εργοστάσιο θα ξεπερνά σε υπολογιστική δύναμη τους 100.000, σύμφωνα με τη στρατηγική που εκπονεί η ΕΕ.

Οικολογικό αποτύπωμα

Αυτές οι ενεργοβόρες εγκαταστάσεις, οι οποίες μπορεί να απαιτούν τεράστιες ποσότητες νερού για ψύξη, θα πρέπει να λειτουργούν «όσο το δυνατόν περισσότερο» με παροχή πράσινης ενέργειας, δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, με σχέδια για την «ανακύκλωση» του νερού εάν χρησιμοποιείται.

Πέρυσι το 47% της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην ΕΕ προήλθε από ανανεώσιμες πηγές, αλλά οι ακτιβιστές φοβούνται ότι τα ενεργοβόρα κέντρα δεδομένων θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις κλιματικές φιλοδοξίες της Ευρώπης.

«Η Ευρώπη έχει κάνει κάποια βήματα προς την κατεύθυνση της πλήρως ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας και έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της, αλλά όλα αυτά θα μπορούσαν να ακυρωθούν από την αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας», δήλωσε ο John Hyland, εκπρόσωπος της Greenpeace.

Το κόστος και ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ προβλέπουν τρία έως πέντε gigafactories τεχνητής νοημοσύνης στην ΕΕ με κόστος περίπου 3-5 δισ. ευρώ το καθένα. Η Επιτροπή επιδιώκει να συγκεντρώσει 20 δισ. ευρώ, χρησιμοποιώντας δημόσιο χρήμα για την παροχή κινήτρων σε ιδιώτες επενδυτές, μέσω μιας διευκόλυνσης που παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το μπλοκ επιδιώκει επίσης να αναπτύξει ημιαγωγούς τεχνητής νοημοσύνης ευρωπαϊκής κατασκευής, προηγμένα τσιπ που είναι ζωτικής σημασίας για τα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης.

Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρέθηκε απολογούμενη. Ο κανονισμός, ο οποίος αποσκοπεί στον έλεγχο των κινδύνων που ενέχει η τεχνητή νοημοσύνη, εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόλις πέρυσι και δεν θα εφαρμοστεί πλήρως μέχρι τον Αύγουστο του 2027. Την Τετάρτη, η Επιτροπή δήλωσε ότι δρομολογεί διαβούλευση σχετικά με την «πιθανή απλούστευση» του νόμου στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας για τη μείωση της γραφειοκρατίας εν μέσω ανησυχιών για την καθυστερημένη οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης.

Εν συντομία

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) στην Ευρώπη αποτελεί ένα δυναμικό και ταχέως αναπτυσσόμενο πεδίο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει θέσει την ΤΝ ως προτεραιότητα, με στόχο να ενισχύσει την καινοτομία, να διασφαλίσει την ηθική χρήση της και να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μερικά βασικά σημεία:

  • Κανονισμοί και Ηθική: Η ΕΕ έχει προτείνει το «AI Act», έναν κανονισμό που στοχεύει να ρυθμίσει τη χρήση της ΤΝ με βάση τον κίνδυνο που μπορεί να προκαλέσει (π.χ. υψηλού κινδύνου συστήματα όπως η αναγνώριση προσώπου). Η προσέγγιση αυτή δίνει έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαφάνεια και την ασφάλεια.
  • Επενδύσεις: Η Ευρώπη επενδύει σημαντικά στην έρευνα και ανάπτυξη ΤΝ μέσω προγραμμάτων όπως το Horizon Europe, με δισεκατομμύρια ευρώ να διατίθενται για τη στήριξη startups, πανεπιστημίων και επιχειρήσεων.
  • Πρωτοβουλίες: Υπάρχουν συνεργασίες μεταξύ κρατών-μελών για τη δημιουργία κοινών υποδομών ΤΝ, όπως η πρόσβαση σε υπερυπολογιστές και δεδομένα, ενώ προωθείται η «ανθρωποκεντρική ΤΝ».
  • Προκλήσεις: Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ανταγωνισμό από ΗΠΑ και Κίνα, όπου η ΤΝ αναπτύσσεται με ταχύτερους ρυθμούς και λιγότερους περιορισμούς. Επίσης, υπάρχει ανάγκη για περισσότερους ειδικούς στον τομέα.