Η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου είναι μια από τις πρώτες Ελληνίδες πεζογράφους

Πέντε λανθάνοντα διηγήματα της Κωνσταντινουπολίτισσας πεζογράφου Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου ανέσυρε η
έρευνα κατά την τελευταία δεκαετία. Κείμενα με εξαιρετικό εδνιαφέρον: σύντομα κι εκφραστικά,  μέσα από την καυστική ματιά της συγγραφέως αποτυπώνουν όψεις της ζωής των αστικών και των λαϊκών στρωμάτων του παροικιακού ελληνισμούτης Πόλης.

Τα πέντε διηγήματα επιχειρούν να ερμηνεύσουν ανθρώπινες σχέσεις και κοινωνικές συμπεριφορές: Δυο άγουρα κορίτσιαπου αγωνιούν για τα πάθη και τη φθορά του έρωτα («Ευλογημένη ημέρα»)· ένας ορκισμένος εργένης κι ένα δάκρυ ικανό να ανατρέψει κάθε του βεβαιότητα («Ένα δάκρυο»)· μια νεαρή σύζυγος αντιμέτωπη με ένα δίλημμα που θα δοκιμάσει την αφοσίωσή της («Θάνατος στα ξένα»)· ένας δασκαλάκος δέσμιος μιας προφητείας πως κάποια μέρα θα διαπρέψει («Προφητεία»)· ένα κορίτσι διχασμένο ανάμεσα στην ορμή της νιότης και στην καθήλωση του θανάτου («Κόρη άπονη»).

Διαβάστε ένα σύντομο απόσπασμα από το διήγημα «Ευλογημένη Μέρα»:

«Μην αεροβατής, Αιμίλιε, ο γάμος είναι θεσμός του παρελθόντος. Αι νέαι ιδέαι τείνουν να τον καταργήσουν.
Μεγάλοι συγγραφείς το ενόησαν ήδη και εκηρύχθησαν εναντίον του. Μεταξύ αυτών είναι και μία μεγάλη γυνή,
η Γεωργία Σάνδη. Όπως δε τείνει να διοργανωθή η κοινωνία, είναι προφανές ότι μετά χίλια έτη ο γάμος δεν θα
υφίσταται ως σήμερον. Αυτή είναι η αντικειμενική, η γενική ιδέα, ως την ασπάζονται σήμερον οι κράτιστοι των
κοινωνικών φιλοσόφων. Θέλεις τώρα και την ατομικήν μου γνώμην; Θεωρητικώς είμαι κατά του γάμου, αλλά
πρακτικώς ειμπορώ να είμαι; Το καθεστώς βλέπεις είναι τοιούτον και όλοι πρέπει να υποτασσώμεθα, οι φοβούμενοι
το σκάνδαλον και μη έχοντες το θάρρος ν’ αντιταχθώμεν κατά προλήψεων παλαιών. Θα ήμεθα δυστυχείς, αλλ’
αδιάφορον· μήπως και άλλως δεν θα ήμεθα; Ίσως και εγώ νυμφευθώ μίαν ημέραν· διότι τί άλλο ειμπορώ να κάμω,
όταν τυχόν ερωτευθώ μίαν κόρην τόσο πολύ, ώστε να μη δύναμαι να ζήσω χωρίς αυτήν; Αλλά θα λάβω τα μέτρα
μου εναντίον της δυστυχίας, έννοια σου!»

Ποια ήταν η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου;

Γεννήθηκε το 1867 στην Κωνσταντινούπολη. Υπήρξε απόφοιτη του Παρθεναγωγείου της Παλλάδος (1886) και εργάστηκε ως δασκάλα και οικοδιδάσκαλος στην Κωνσταντινούπολη, στη Σηλυβρία, στο Βουκουρέστι και στη Θεσσαλονίκη.
Στα γράμματα εμφανίστηκε ως συνεκδότρια του κωνσταντινουπολίτικου Ημερολογίου των Κυριών (1888-1889).
Συμμετείχε, επίσης, στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού Φιλολογική Ηχώ κατά τη δεύτερη περίοδο κυκλοφορίαςτου (1896-1897).
Δημοσίευσε διηγήματα, νουβέλες, ποιήματα, άρθρα, χρονογραφήματα και σημειώματα και ήταν από τις πρώτες
ελληνίδες διηγηματογράφους που αναγνωρίστηκαν έγκαιρα από τους λογοτεχνικούς κύκλους.

Συνδέθηκε με τον χώρο των δημοτικιστών της Πόλης και διώχθηκε για τις γλωσσικές της απόψεις.

Επικρίθηκεγια τις θέσεις της απέναντι στο ζήτημα της γυναικείας χειραφέτησης τόσο από το φεμινιστικό όσο και από το αντιφεμινιστικό στρατόπεδο.

Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα επιδίωξε να προσφέρει τις υπηρεσίες της στην
ομογένεια της Ανατολικής Θράκης, συνδυάζοντας την εκπαιδευτική με την πολιτιστική και κοινωνική-εθνική δράση.
Πέθανε το 1906 σε νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης.

Την φιλολογική επιμέλεια του βιβλίου από τις εκδόσεις Άρτεμις έχει αναλάβει η άξια Πέρσα Αποστολή.

Είναι απόφοιτη Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (Β.Α., Ph.D.) και του King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (M.A.). Από το 2003 ανήκει στο Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, ενώ έχει διδάξει στα Τμήματα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου
Πελοποννήσου και του Πανεπιστημίου Πατρών.

Έχει ακόμα συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα, σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια. Ανήκε στην ομάδα φιλολογικής επιμέλειας του Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνί-ας (Πατάκης, 2007). Είναι μέλος της Ελληνικής και της Διεθνούς Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας.