Χαλαρά τον Αύγουστο για Μητσοτάκη, από Σεπτέμβριο αρχίζουν τα δύσκολα

Οι πρώτοι σκόπελοι για την ελληνική κυβέρνηση πέρασαν με τη σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή να προοιωνίζεται το θερμό φθινόπωρο που θα ακολουθήσει.

Οι πρώτες 30 ημέρες για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς του πέρασαν ταχύτατα, με το κυβερνητικό έργο να είναι πυκνό, κυρίως σε τομείς που έπρεπε να φανεί ότι επανέρχεται μια κανονικότητα στη χώρα.

Από την αρχή ήταν φανερό ότι δεν μπορεί να υπάρξει περίοδος χάριτος, κάτι που το γνώριζαν καλά αυτό στη Νέα Δημοκρατία.

Οι αλλαγές στον κρατικό μηχανισμό, το επιτελικό κράτος, οι φορολογικές ελαφρύνσεις, το άσυλο και η κυβερνησιμότητα των δήμων και περιφερειών ήταν οι πρώτες παρεμβάσεις που έτσι κι αλλιώς είχαν προαναγγελθεί.

Μετά από τις ολιγοήμερες διακοπές της επόμενης εβδομάδας, της Παναγίας, τα κεφάλια μπαίνουν ξανά μέσα καθώς το μεγάλο στοίχημα παραμένει ένα. Η οικονομία, η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, η διαπραγμάτευση με τους δανειστές για ελάφρυνση των βαρών είναι ζητήματα που θα τεθούν μέσα στον Σεπτέμβριο.

Άλλες συνθήκες

Οι δανειστές έχουν ρίξει τους τόνους και αντιμετωπίζουν χαλαρά τη νέα κυβέρνηση, όμως, αυτό δεν πρόκειται να μείνει για πολύ. Στο επόμενο Eurogroup θα ανοίξουν όλα τα μεγάλα θέματα, θα μπουν οι νέοι στόχοι, θα ανακινηθούν ζητήματα που κρύβονταν στα ντουλάπια.

Ομως, οι συνθήκες πλέον είναι διαφορετικές. Η κυβέρνηση έχει ορίζοντα τετραετίας, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης είναι φανερή, η ΝΔ προσπαθεί να δώσει έναν αναπτυξιακό τόνο στο οικονομικό της σχέδιο, οι αριθμοί πηγαίνουν καλά.

Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων επιβεβαιώνουν ακριβώς την αλλαγή του κλίματος που μπορεί να κάνει πιο εύκολη τη ζωή της ελληνικής αντιπροσωπείας που θα διαπραγματευτεί με την τρόικα.

Ομως, αναφέρουν τα ΝΕΑ, η κυβέρνηση αναμένεται να ζητήσει   νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ευνοϊκές εξελίξεις στην αγορά ομολόγων μετά την πτώση του κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Με αυτό το όπλο σε συνδυασμό με υψηλότερες επιδόσεις ανάπτυξης μέσω μεταρρυθμίσεων και αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση σχεδιάζει να διαπραγματευτεί στον κατάλληλο χρόνο τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022.

Οι διαθέσεις των θεσμών αναμένεται να αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν στις 23 Σεπτεμβρίου όταν για μία ακόμα φορά οι επικεφαλής θα βρεθούν στην Αθήνα στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας.

«Η βελτίωση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας από τις αγορές επηρεάζει θετικά την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους. Και αυτό είναι ένα στοιχείο που ενισχύει τα επιχειρήματά μας για μείωση των στόχων ως προς το πρωτογενές πλεόνασμα σε επίπεδα κάτω του 3,5% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια» δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Ανέφερε μάλιστα ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα της κάθετης πτώσης του κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου, όπως την πρόσφατη έκδοση επταετούς ομολόγου (αντλήθηκαν 2,5 δισ. ευρώ) με ιστορικά χαμηλό επιτόκιο 1,9% αλλά και την άντληση 812,5 εκατ. ευρώ μέσω της τελευταίας δημοπρασίας εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας. Στη δημοπρασία αυτή, το επιτόκιο περιορίστηκε σε μόλις 0,15% όταν ένα χρόνο νωρίτερα ήταν στο 0,85%.

Η κυβέρνηση, όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις του Στέλιου Πέτσα, θα ζητήσει από τους δανειστές να «ξανατρέξουν» με βάση τα νέα δεδομένα την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, με άλλες παραδοχές ανάπτυξης και κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου. Οι δεσμεύσεις για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ έως και το 2060 κλείδωσαν πέρυσι το καλοκαίρι με την παραδοχή – έτσι υπαγόρευαν οι τρέχουσες τότε συνθήκες στις αγορές – ότι το μέσο κόστος δανεισμού του Δημοσίου από τις αγορές θα ήταν στη ζώνη του 5% με το ΔΝΤ να θέτει λίγο πάνω από 1% τις προβλέψεις ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Η παραδοχή κόστους έχει ακυρωθεί στην πράξη, για τον ρυθμό ανάπτυξης η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει «διαπιστευτήρια» αλλά το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να αξιοποιήσει αυτά τα επιχειρήματα στην επικείμενη διαπραγμάτευση για τη μείωση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων.

Ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει δηλώσει ότι το θέμα της μείωσης των στόχων για τα πλεονάσματα έχει ήδη τεθεί στους θεσμούς αλλά η ουσιαστική συζήτηση δεν πρόκειται να ξεκινήσει – εάν ξεκινήσει – πριν από τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Έρχονται οι θεσμοί

Οι εκπρόσωποι των θεσμών έχουν προγραμματίσει τη νέα κάθοδό τους στην Αθήνα το τελευταίο δεκαπενθήμερο Σεπτεμβρίου μετά την κατάθεση του προσχεδίου προϋπολογισμού 2020 στην Κομισιόν και τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.

Η ατζέντα περιλαμβάνει κάθοδο των τεχνικών κλιμακίων στις 16 Σεπτεμβρίου (την επομένη της καταληκτικής προθεσμίας υποβολής του προσχεδίου προϋπολογισμού στην Κομισιόν) και των επικεφαλής στις 23 Σεπτεμβρίου.

Το ελληνικό ζήτημα βέβαια αναμένεται να αρχίσει να συζητείται από τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη. Στις 3 του μήνα συνεδριάζει το EuroWorking Group και στις 13 το Eurogroup, συνεδριάσεις στις οποίες αναμένεται οι θεσμοί να παρουσιάσουν τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις τους αναφορικά με τις δημοσιονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία έκθεση στις αρχές Ιουνίου η Κομισιόν προέβλεπε δημοσιονομικό κενό τόσο για φέτος όσο και για το 2020 αλλά οι νεότερες πληροφορίες αναφέρουν πως για φέτος τουλάχιστον πρόβλημα επί του στόχου για το πλεόνασμα δεν θα υπάρξει.

Για το 2020, όλα τα ενδεχόμενα επί του παρόντος παραμένουν ανοιχτά και υπ’ αυτό το πρίσμα θα πρέπει να αξιολογούνται και οι πρόσφατες δηλώσεις Σταϊκούρα σύμφωνα με τις οποίες το μόνο «κλειδωμένο» μέτρο ελάφρυνσης για το 2020 είναι η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις συνδέοντας τις υπόλοιπες τυχόν κινήσεις με τα δημοσιονομικά περιθώρια που θα διαπιστωθούν.