Ποιος θα λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στην Πορτογαλία;

Περί τα μέσα της επόμενης εβδομάδας θα μπει τέλος στην μετεκλογική αβεβαιότητα της Πορτογαλίας, όταν ο πρόεδρος της χώρας θα αποφασίσει σε ποιον πολιτικό αρχηγό θα δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Η ένταση στη χώρα κορυφώνεται με εκατέρωθεν «πολεμικές» δηλώσεις…

Υπενθυμίζεται ότι στις εκλογές που έγιναν πριν από δύο εβδομάδες, ο κεντροδεξιός συνασπισμός υπό τον νυν πρωθυπουργό Πάσος Κοέλιου βγήκε πρώτος με 37%, αλλά με 107 έδρες σε σύνολο 230 εδρών.

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Αντόνιο Κόστα πήρε 32,4% και 86 έδρες, το αριστερό BE 19 έδρες και η συμμαχία Κομμουνιστών-Οικολόγων 17 έδρες. Μία έδρα κέρδισε το κόμμα για την προστασία των ζώων και της φύσης.

• Εκλογές στα χρόνια της λιτότητας

Τα ενδεχόμενα είναι δύο: κυβέρνηση μειοψηφίας των κεντροδεξιών ή κυβέρνηση συνεργασίας των τριών κεντροαριστερών/αριστερών κομμάτων με άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Ενδεχομένως να υπάρχει και ένα τρίτο σενάριο: μεγάλος συνασπισμός κεντροδεξιάς και σοσιαλιστών με δεδομένο ότι οι πρώτοι εφάρμοσαν το μνημόνιο που έφεραν οι δεύτεροι.

Μέχρι να αποφασίσει ο πρόεδρος της Πορτογαλίας, Άνιμπαλ Καβάκο Σίλβα (πρωθυπουργός επί μία δεκαετία, προερχόμενος από την κεντροδεξιά) σε ποιον θα δώσει εντολή, η αγωνία κορυφώνεται, αλλά και οι πολεμικές δηλώσεις.

Λάδι στη φωτιά έριξε η πρώην υπουργός Οικονομικών, Μανουέλα Φερέιρα Λέιτε, η οποία είπε σε τηλεοπτική εκπομπή ότι «κυβέρνηση των τριών κομμάτων της Αριστεράς θα αποτελεί πραξικόπημα».

Η ίδια το εξήγησε: όταν οι πολίτες ψήφιζαν το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν ψήφιζαν «πακέτο» και την Αριστερά. Αν τους το είχαν πει προεκλογικά, θα ήταν νόμιμο. Αλλά δεν έγινε έτσι.

Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους ψηφοφόρους της Αριστεράς. Άλλωστε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, τόσο οι κομουνιστές με τους οικολόγους όσο και το BE, έλεγαν στους πορτογάλους ότι τα δύο μεγάλα κόμματα δεν έχουν διαφορές: αμφότεροι προτείνουν λιτότητα και μέτρα, λιγότερο ή περισσότερο οδυνηρά.

Ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών Αντόνιο Κόστα, επανέλαβε πάντως από τις Βρυξέλλες όπου βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες ότι θέλει να τελειώνει με την λιτότητα. Ο ίδιος συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ενώ παρούσα στη βελγική πρωτεύουσα ήταν και η Καταλίνα Μαρτίνς του BE (η ίδια συναντήθηκε με τον Αλέξη Τσίπρα).

Για πολλούς, η παρουσία τους δεν ήταν τυχαία, αφού ήθελαν με αυτό τον τρόπο να δείξουν στην ΕΕ ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση στην Πορτογαλία.

Πάντως, από τις Βρυξέλλες τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα: η χώρα έχει συνέχεια και οι δεσμεύσεις -ιδίως οι δημοσιονομικές- πρέπει να τηρηθούν….

Εξίσου ξεκάθαρος υπήρξε και ο πρόεδρος της Πορτογαλίας στο δικό του μήνυμα: η χώρα οφείλει να τηρεί τις δεσμεύσεις έναντι της ΕΕ, αλλά και του ΝΑΤΟ. Η Βορειοατλαντική Συμμαχία μπήκε στο κάδρο του προέδρου, λόγω των γνωστών θέσεων των κομμάτων της Αριστεράς στο ζήτημα.

Ο Καβάκο Σίλβα θα συναντηθεί την επόμενη εβδομάδα με τους πολιτικούς αρχηγούς και την Πέμπτη θα ανακοινώσει τον εντολοδόχο πρωθυπουργό.

Πάντως, την παραμονή των βουλευτικών εκλογών είχε πει ότι «έχει εξετάσει όλα τα σενάρια για την επόμενη μέρα»…

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ