Ελληνική παράδοση και «βοσκοπούλες» στο θεατρικό σανίδι

Ο σκηνοθέτης του έργου του Δημήτρη Κορομηλά, Πέτρος Ζούλιας, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου για τον «Αγαπητικό της Βοσκοπούλας», έκανε λόγο για ένα ξεχωριστό έργο με δυνατό κείμενο.

Ωστόσο, θεώρησε γενναίο και αξιοθαύμαστο το βήμα του «φίλου» του Νίκου Καραθάνου, που άνοιξε πρώτος το δρόμο της ενασχόλησης με τέτοιου είδους θεάματα. Και αυτό γιατί, όπως είπε, η γενιά τους έτρεφε κόμπλεξ απέναντι σε ένα τέτοιο ρεπερτόριο. Ένα ρεπερτόριο, δηλαδή, που φέρνει στο «φως» το παραδοσιακό, ελληνικό στοιχείο, και προβάλλει τα ήθη περασμένων αιώνων.

Μέσα στους στόχους του Πέρτρου Ζούλια είναι το στήσιμο μιας παράστασης που θα συγκινήσει και θα αναδείξει μια ξεχασμένη Ελλάδα. Αυθεντικός είναι ο τρόπος με τον οποίο θα ανέβει η παράσταση, καθώς θα διατηρήσει τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο του έργου.

Το «βαρύ πυροβολικό» του έργου, το κείμενο έχει προσεγγιστεί με μεγάλη προσοχή, ενώ η Ρένη Πιτακκή, μια από τις πρωταγωνίστριες της παράστασης, «αναστηλώνει» την παραδοσιακή ελληνίδα μάνα, τη γυναίκα που απαρνείται τις απολαύσεις για χάρη του παιδιού της.

Η «Γκόλφω» και ο «Αγαπητικός της Βοσκοπούλας» δεν είναι οι μόνες παραστάσεις που αγγίζουν το ελληνικό στοιχείο του παρελθόντος. Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι παραστάσεις: «Ούτε γάτα ούτε ζημιά», «Η Μαρινέλλα συναντά τη Βέμπο» και «Φλαντρώ».

Μπορεί η καθεμιά να εκτυλίχθηκε σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, τα σενάρια παρουσιάζουν όμως ορισμένες ομοιότητες. Είναι παραδοσιακά φορτισμένα, καθώς ανασύρουν μια Ελλάδα στην οποία το πατριαρχικό στοιχείο είναι εμφανές, ενώ η προσκόλληση σε στερεότυπα είναι αισθητή.

Γλυκές αναμνήσεις της δεκαετίας του ’50 και ερμηνείες που κυοφορούν σπιρτάδα, «εμφανίστηκανι» στην αθάνατη κωμωδία, «Ούτε γάτα ούτε ζημιά», που σε σκηνοθεσία Χρήστου Χατζηπαναγιώτη ανέβηκε στο θερινό Θέατρο Λαμπέτη.

Το οπισθοδρομικό στοιχείο και το «άρωμα» νοσταλγίας ήταν χαρακτηριστικά στοιχεία της παράστασης. Το έργο μπορεί να έχει ξεκάθαρη κωμική υπόσταση και να καθρεπτίζει τις αντιλήψεις της δεκαετίας του ’50, πραγματεύεται όμως και σοβαρά κοινωνικά ζητήματα όπως είναι η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.

Και το μιούζικαλ «Η Μαρινέλλα συναντά τη Βέμπο» γύρισε το κοινό δεκαετίες πίσω.
Πειστικά, ζωντανά, με κέφι, μουσική και χορό ξεκίνησε το «μακρινό» ταξίδι όχι μόνο στη ζωή της Βέμπο, αλλά και στη μετέωρη Ελλάδα μετά την Μικρασιατική καταστροφή, στα συντρίμμια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, την αστάθεια του εμφυλίου, τα μετέπειτα «αγκάθια», την άνοδο και την πτώση της χούντας, τη νίκη της δημοκρατίας.
Το πατριωτικό στοιχείο που συνόδευε την παράσταση, μέσα από την ανάλογη μουσική, φάνηκε να συγκίνησε το κοινό, ενώ ήταν σαν να έστειλε ένα ενωτικό μήνυμα ελπίδας.

Και η «Φλαντρώ» του Παντελή Χορν σε σκηνοθεσία Λυδίας Κονιόρδου, που θα ανέβει ξανά το Μάρτιο του 2015 στο Εθνικό Θέατρο, γυρνά πίσω το χρόνο. Η κεντρική ηρωίδα Φλαντρώ, είναι μια χήρα με δυο κόρες από διαφορετικούς γάμους, στοιχείο που τονίζεται πολύ μέσα στο έργο.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά για την ελληνική δραματουργία έργα των πρώτων χρόνων του 20ου αιώνα, επηρεασμένο από τα πρώτα βήματα της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα, και εμπνευσμένο και από τις σκοτεινές περιοχές του ερωτικού ενστίκτου.

Ελισάβετ Σταμοπούλου