Εκλογές με τη λήξη του Μνημονίου το 2014 «δείχνει» ο Πορτογάλος πρόεδρος

Πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο του 2014 με τη λήξη του μνημονίου δανεισμού της Πορτογαλίας προκρίνει ο πρόεδρος Ανίμπαλ Καβάκου Σίλβα, απορρίπτοντας το αίτημα της αντιπολίτευσης για άμεση προσφυγή στις κάλπες, αλλά ταυτόχρονα και τη λύση ανασχηματισμού που πρότεινε ο πρωθυπουργός Πέδρο Πάσους Κοέλιου προς τερματισμό της ενδοκυβερνητικής κρίσης.

Ο πρόεδρος της Πορτογαλίας αντιπαρατάσσει έναν συμβιβασμό «εθνικής σωτηρίας» μεταξύ όλων των κομμάτων για να βγει η Λισαβόνα από το μνημόνιο, συνδέοντας τη χρονική περίοδο της προσφυγής στις κάλπες με την έξοδο από το πρόγραμμα διεθνούς χρηματοοικονομικής στήριξης.

Κατ’ ουσίαν ο Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα καλεί τα κόμματα που έχουν ταχθεί υπέρ του μνημονίου δανεισμού να βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους και να καταλήξουν σε έναν συμβιβασμό, ώστε να εξασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή υποστήριξη στα μέτρα λιτότητας που απαιτούνται προκειμένου να μην χρειαστεί η Λισαβόνα δεύτερο πακέτο οικονομικής διάσωσης.

Η πορτογαλική κυβέρνηση βρέθηκε στα πρόθυρα κατάρρευσης την περασμένη εβδομάδα κατόπιν διαφωνίας μεταξύ των εταίρων του συνασπισμού για την κλίμακα των μέτρων λιτότητας. Οι υπουργοί Οικονομικών και Άμυνας παραιτήθηκαν, πυροδοτώντας βαθύτατη πολιτική κρίση που ήγειρε αμφιβολίες για την ικανότητα της χώρας να συμμορφωθεί προς τους όρους του δανεισμού της με 78 δισ. ευρώ προ διετίας.

Τα μέτρα λιτότητας θεωρούνται υπαίτια για την παραμονή της Πορτογαλίας σε ύφεση τα τελευταία δύο χρόνια, εξοργίζοντας τα συνδικάτα και τα κόμματα της Αριστεράς και προκαλώντας κύμα διαδηλώσεων.

Το περιεχόμενο των δηλώσεων του Καβάκου Σίλβα χαρακτηρίστηκε από αναλυτές ως προειδοποιητική βολή προς τα κόμματα εξουσίας, καθώς διαφαίνεται ότι ο πρόεδρος δεν θεωρεί ότι κάποιο εξ αυτών είναι σε θέση να κυβερνήσει με αποτελεσματικό τρόπο έως ότου ολοκληρωθεί το μνημόνιο δανεισμού τον Ιούνιο του 2014.

Η κίνηση της προεδρίας αντιμετωπίστηκε με έντονες επικρίσεις, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική κρίση μετά την δεκαετία του 1970, υπό το βάρος των μέτρων λιτότητας που επιβλήθηκαν βάσει των όρων του δανεισμού της Πορτογαλίας από την διεθνή τρόικα των δανειστών (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ).

Στο πορτογαλικό χρηματιστήριο ο γενικός δείκτης υποχωρούσε νωρίτερα την Πέμπτη 1,4%, ενώ οι αποδόσεις των 10ετών πορτογαλικών ομολόγων ανέβηκαν έξι μονάδες βάσης, στο 6,95%.

«Ο πρόεδρος της δημοκρατίας αποφάσισε να υπερβεί το πολιτικό αδιέξοδο στα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, προσθέτοντας ένα ακόμη πρόβλημα σε αυτό που υπήρχε ήδη», έγραψε η εφημερίδα Público σε κύριο άρθρο της, προσθέτοντας: «Αποφάσισε να αναλάβει ο ίδιος την εξουσία».

Τέτοιου είδους κατηγορίες δεν διατυπώνονται εύκολα στη χώρα όπου κυβέρνησε η μακροβιότερη δικτατορία της δυτικής Ευρώπης, υπό τον Αντόνιου Σαλαζάρ.

Βάσει του Συντάγματος της Πορτογαλίας ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.

Ο Καβάκου Σίλβα είπε ότι η σημερινή κυβέρνηση παραμένει στην εξουσία, αλλά απέρριψε την πρόταση του κεντροδεξιού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και του ήσσονος κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού CDS-PP για τον ανασχηματισμό μετά τη συμφωνία που είχε ανακοινώσει το Σάββατο ο πρωθυπουργός Πέδρου Πάσους Κουέλιου.

Ο πρωθυπουργός, έπειτα από εντατικές διαπραγματεύσεις μετά την παραίτηση του πρώην υπουργού Εξωτερικών Πάουλου Πόρτας την περασμένη εβδομάδα, είχε ανακοινώσει το Σάββατο πως τοποθετεί τον Πόρτας στη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, με αρμοδιότητα για την οικονομική πολιτική και τις σχέσεις με την διεθνή τρόικα των πιστωτών.

Ο Πέδρου Σίλβα Περέιρα, σημαίνων κυβερνητικός υπουργός, είπε ότι η παρέμβαση του προέδρου θέτει υπό αμφισβήτηση το μέλλον της χώρας. Το σχέδιο που του είχε υποβληθεί θα απέτρεπε την διεξαγωγή εκλογών βραχυπρόθεσμα, εξήγησε.

Αναλυτές της Espirito Santo Research, της φερώνυμης διεύθυνσης μελετών μιας πορτογαλικής τράπεζας, ανέφεραν ότι «μετά την αναταραχή της περασμένης εβδομάδας κι αφού φαινόταν ότι είχε εξευρεθεί μια λύση, η ανακοίνωση του προέδρου προκάλεσε έκπληξη».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ