Ελπίδες για νεφροπαθείς και καρδιοπαθείς από τα βλαστικά κύτταρα

Λονδίνο: Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ιατρικής έγινε εφικτή η μετατροπή κυττάρων του μυελού των οστών ασθενή σε κύτταρα νεφρικού παρεγχύματος, αναπτερώνοντας τις ελπίδες αποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας χιλιάδων ασθενών και παρακάμπτοντας παράλληλα τα ηθικά διλήμματα γύρω από τα πειράματα σε έμβρυα. Η μελέτη δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο έντυπο Journal of Pathology. Παράλληλα, oλοκληρώθηκε η πρώτη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων μυελού των οστών στην καρδιά πάσχοντα από έμφραγμα μυοκαρδίου με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Η καινοτόμος τεχνική των ερευνητών από τα ιδρύματα Imperial Cancer Research Fund, Barts Hospital, London Hospital και Imperial College School of Medicine είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε νέους τρόπους αντιμετώπισης των νεφρικών βλαβών που προκαλούνται από τον καρκίνο και από άλλα νοσήματα. Επίσης, αναμένεται να βοηθήσει στην αποκατάσταση της λειτουργίας ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια και εικάζεται ότι θα αποτελέσει σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση γονιδιακής θεραπείας των νεφροπαθειών.

Οι ερευνητές εστίασαν σε βλαστικά κύτταρα του μυελού των οστών (δηλαδή αδιαφοροποίητα κύτταρα σε πολύ πρώιμη φάση ανάπτυξης), τα οποία έχουν τη δυνατότητα να ωριμάσουν σε κύτταρα διαφόρων σειρών του αιμοποιητικού συστήματος. Οι επιστήμονες έχουν ήδη αποδείξει ότι αυτά μπορούν να μετατραπούν σε ηπατοκύτταρα, αν υποβληθούν στην κατάλληλη επεξεργασία. Τα πρώτα αποτελέσματα της νέας μελέτης δείχνουν ότι υπάρχει η δυνατότητα να εξελιχθούν επίσης και σε νεφρικά.

«Αυτή η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική γιατί ανοίγει νέους δρόμους στην αντιμετώπιση των νεφρικών βλαβών που οφείλονται σε καρκίνο ή σε άλλα νοσήματα. Οι ιατροί θα μπορούν να λαμβάνουν βλαστικά κύτταρα μυελού των οστών από τον ίδιο ασθενή και να τα χρησιμοποιούν για να αντικαταστήσουν τα νεφρικά κύτταρα που έχουν καταστραφεί, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό αφού οι νεφροί έχουν πολύ μικρή ικανότητα αυτόματης αποκατάστασης των βλαβών τους» δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Ν.Ράιτ, επικεφαλής του παθολογοανατομικού τμήματος του Imperial Cancer Research Fund.

Εξαιρετική σημασία έχει το γεγονός ότι οι πιθανότητες απόρριψης των εμφυτευμένων κυττάρων από τους νεφρούς είναι ελάχιστες, δεδομένου ότι αυτά προέρχονται από το σώμα του ίδιου του πάσχοντα.

Μία άλλη εντυπωσιακή παράμετρος της ριζοσπαστικής ανακάλυψης είναι η πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν πολυδύναμα κύτταρα του μυελού των οστών, τα οποία περιέχουν γονίδια που τα κάνουν ανθεκτικά στον καρκίνο ή σε άλλα νοσήματα, για την προστασία των νεφρών από περαιτέρω βλάβες.

«Το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης πολυδύναμων κύτταρων μυελού των οστών ενηλίκων δοτών θα οδηγήσει σε απίστευτα ιατρικά επιτεύγματα. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να εξελιχθούν σε πολλούς διαφορετικούς κυτταρικούς τύπους, αυξάνοντας τις πιθανότητες αποκατάστασης των βλαβών οποιουδήποτε οργάνου. Επίσης χρησιμοποιώντας ως δότες ενήλικα άτομα αποφεύγουμε τα ηθικά διλήμματα της χρήσης αρχέγονων κυττάρων εμβρυϊκής προέλευσης» υπογραμμίζει ο Δρ Πούλσομ, ερευνητής παθολογοανατόμος του Imperial Cancer Research Fund.

Εξάλλου, επιβεβαίωση της παραπάνω πρόβλεψης αποτελεί και είδηση του Reuters, σύμφωνα με την οποία ολοκληρώθηκε η πρώτη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων μυελού των οστών στην καρδιά πάσχοντα από έμφραγμα μυοκαρδίου, με στόχο την αντικατάσταση των νεκρωμένων καρδιακών κυττάρων.

Η επέμβαση διεξήχθη στην Καρδιοχειρουργική Κλινική του Ρόστοκ, στη Γερμανία, από τους καθηγητές Γ.Στάιχοφ και Μ.Φρόιντ.

«Μέχρι στιγμής ο ασθενής δεν έχει εμφανίσει καμία επιπλοκή, όπως διαταραχές ρυθμού, ούτε σημεία φλεγμονής. Όμως είναι ακόμη παρακινδυνευμένο να εκφέρουμε άποψη για την αποτελεσματικότητα και τις ενδείξεις της μεθόδου. Η μελέτη βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο και χρειάζεται να προγραμματιστεί εντατική έρευνα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και των κινδύνων που ενέχει. Πάντως, τα αρχικά δεδομένα είναι ενθαρρυντικά» δήλωσε στο Reuters ο καθηγητής Στάινχοφ.

health.in.gr