Παγιδευμένοι στο δίκτυο: Ο εθισμός του Ιnternet

Αναρωτηθήκατε ποτέ πόσες ώρες ξοδεύετε καθημερινά σερφάροντας στο Διαδίκτυο; Μήπως έχετε παρατηρήσει ότι με την πάροδο του χρόνου είστε όλο και πιο συχνά on-line παραμελώντας παράλληλα την κοινωνική σας ζωή; Σκεφτείτε καλά πριν απαντήσετε, γιατί οι ιντερνετικές σας συνήθειες μπορεί να αποκαλύπτουν πολλά για την ψυχική σας υγεία.

Ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες συνηγορούν στην άποψη ότι η υπερβολική χρήση του Διαδικτύου προσομοιάζει σε συνήθειες όπως ο τζόγος και εγκυμονεί παρόμοιους κινδύνους όπως η κοινωνική απομόνωση, η κατάθλιψη και οι μειωμένες επιδόσεις στο σχολείο και την εργασία. Μάλιστα, αμερικανικές έρευνες καταδεικνύουν ότι η πιο ευπαθής πληθυσμιακή ομάδα είναι οι μεσήλικοι άνδρες.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of Clinical Psychiatry το Δεκέμβριο του 1999, ο εθισμός στο Internet παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με άλλες ψυχιατρικές καταστάσεις, όπως οι διαταραχές της διάθεσης και της προσωπικότητας και η κατάχρηση ουσιών. Παράλληλα, στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Ψυχολόγων το 1999, βασισμένα σε δείγμα 1.700 χρηστών, αποκάλυψαν ότι το 6% των συμμετεχόντων στην έρευνα παρουσίαζε τα τυπικά συμπτώματα του εθισμού: αίσθημα επιτακτικής ανάγκης, ανακούφιση μετά την ικανοποίησή της και συνακόλουθες μεταβολές στη διάθεση.

Μήπως πρέπει να ανησυχήσετε;

Σύμφωνα με την ψυχολόγο Κίμπερλι Γιανγκ, η οποία έχει επισταμένως ασχοληθεί με το θέμα, είστε εθισμένος/η στο Διαδίκτυο, εάν απαντήσετε «ναι» σε τέσσερις ή πλέον από τις παρακάτω ερωτήσεις, με την προϋπόθεση ότι ισχύουν για διάστημα που υπερβαίνει τους 12 μήνες:

Είστε απορροφημένοι από το Internet;

Αισθάνεστε την ανάγκη να είστε δικτυωμένοι ολοένα και μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, ώσπου να νιώσετε ικανοποίηση;

Μήπως σερφάρετε στο Διαδίκτυο άσκοπα και ανεξέλεγκτα;

Γίνεστε εριστικοί και ανήσυχοι, όταν προσπαθείτε να μειώσετε το χρόνο που ξοδεύετε στο Internet;

Είναι οι περιπλανήσεις σας στον κυβερνοχώρο ένας τρόπος για να αποδράσετε από τα προβλήματα της καθημερινότητας ή για να βελτιώσετε την κακή σας διάθεση;

Έχετε πει ποτέ ψέματα στους οικείους σας, προκειμένου να κρύψετε τη συχνότητα και το χρόνο που ασχολείστε με το Internet;

Έχετε θέσει σε κίνδυνο κάποια σημαντική σχέση, την εργασία ή τις σπουδές σας εξαιτίας της ενασχόλησής σας με το Διαδίκτυο;

Η συνήθειά σας είναι τόσο ακατανίκητη, ώστε εξακολουθείτε να σερφάρετε παρά το γεγονός ότι πληρώνετε υπέρογκα ποσά για τις επισκέψεις on-line σας;

Αισθάνεστε άγχος και κατάθλιψη όταν δεν είστε δικτυωμένοι;

Παρασύρεστε από τη γοητεία του κυβερνοχώρου και ξοδεύετε περισσότερο χρόνο on-line από όσο υπολογίζατε;

Όπως αναφέρεται σε άρθρο της Mayo Clinic , εάν γενικά ασχολείστε με το Internet περισσότερο από όσο επιθυμείτε και, κυρίως, εάν αυτή σας η δραστηριότητα παρεμποδίζει άλλες εκφάνσεις της ζωής σας, ίσως χρειάζεστε βοήθεια. Στις ΗΠΑ συγκροτούνται ομάδες απεξάρτησης από το Διαδίκτυο στα πρότυπα των Ανώνυμων Αλκοολικών, αλλά, πριν ζητήσετε βοήθεια ειδικού, καλό θα είναι να προσπαθήσετε να ελέγξετε τη συμπεριφορά σας ακολουθώντας τις παρακάτω «δέκα εντολές», όπως προτείνονται στο βιβλίο Best of the Net».

Οι «δέκα εντολές» του καλού κυβερνοναύτη


1. Μη χάνετε το δάσος παρατηρώντας το δένδρο, δηλαδή αξιολογήστε πώς η χρήση του Internet επηρεάζει τη ζωή σας: τις επιθυμίες, τις οικονομικές, τις επαγγελματικές και τις συναισθηματικές σας ανάγκες, τις αξίες σας. Στη συνέχεια, προσπαθήστε να οριοθετήσετε την ενασχόλησή σας με τον κυβερνοχώρο ώστε να μην παρεμβάλλεται στις άλλες κοινωνικές σας δραστηριότητες.

2. Δείτε τη ζωή σας σαν πέντε δακτυλίους που συνδέονται μεταξύ τους: εργασία, οικογένεια, ψυχοσωματική υγεία, κοινωνική ζωή και προσωπικά ενδιαφέροντα ή χόμπι. Αποφασίστε πόσο χρόνο θέλετε να αφαιρέσετε από καθεμία από τις παραπάνω πλευρές της ζωής σας για να τον αφιερώσετε στο Internet. Μπορεί, για παράδειγμα, να επιλέξετε να σερφάρετε μόνο για εργασιακούς λόγους και να απέχετε όταν βρίσκεστε στο σπίτι σας.

3. Κάνετε συχνά διαλείμματα, τουλάχιστον πέντε λεπτά κάθε ώρα και 15-20 λεπτά ανά τρεις ώρες on-line. Μην παραλείπετε να τεντώνετε το κουρασμένο σας κορμί που υποφέρει από την άβολη στάση μπροστά στον υπολογιστή. Αξιοποιήστε το χρόνο που είστε εκτός δικτύου για να φάτε κάτι υγιεινό, όπως ένα μήλο, να ακούσετε μουσική, να μιλήσετε με ένα φιλικό πρόσωπο και να ξεχάσετε συνειδητά τον εικονικό κόσμο.

4. Ακολουθήστε συγκεκριμένη στρατηγική πριν αρχίσετε να σερφάρετε: αποφασίστε πόσο χρόνο θα είστε δικτυωμένοι σε κάθε σας επίσκεψη.

5. Μην παραμελείτε να συναναστρέφεστε ανθρώπους στον «πραγματικό» κόσμο. Αποφασίστε πώς θα αξιοποιήσετε τον ελεύθερο χρόνο σας, δίνοντας προτεραιότητα στις εξόδους με φίλους και στη συμμετοχή σας σε εκδηλώσεις που σας ενδιαφέρουν.

6. Ελάτε ξανά σε επαφή με τη φύση και φροντίστε να βρίσκεστε συχνά σε εξωτερικούς χώρους.

7. Είναι καλό να συναναστρέφεστε ανθρώπους που δεν ασχολούνται με το Internet. Όσο απίστευτο και αν σας φαίνεται, αποτελούν ακόμη την πλειονότητα.

8. Μην υποτιμάτε την αξία των μη ηλεκτρονικών μέσων, όπως οι εφημερίδες και τα περιοδικά, τα βιβλία, η μουσική και ο κινηματογράφος. Μπορούν να σας προσφέρουν απαράμιλλες συγκινήσεις.

9. Μη χάνετε την ευκαιρία για ενώπιος ενωπίω συζητήσεις και δραστηριότητες. Ξαναθυμηθείτε τα επιτραπέζια παιχνίδια, είναι μια καλή ευκαιρία για να συναναστραφείτε τους φίλους, με τους οποίους επικοινωνείτε συνήθως μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

10. Ύστατο αλλά όχι έσχατο: αξιοποιήστε το δυναμικό της νέας τεχνολογίας για να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων. Μεταδώστε τις γνώσεις σας σε ανθρώπους που μπορούν να ωφεληθούν από αυτήν, όπως οι μαθητές και οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες.

health.in.gr