Ο γάμος, για δεκαετίες, θεωρούνταν το πρώτο καθοριστικό βήμα προς την ενηλικίωση και τη σταθερότητα. Σήμερα, όμως, οι νεότερες γενιές φαίνεται να αντιμετωπίζουν τον θεσμό με περισσότερη επιφυλακτικότητα.

Τα ποσοστά γάμου μειώνονται, η ηλικία γάμου αυξάνεται, ενώ πολλοί millennials και μέλη της Gen Z επιλέγουν να αναβάλουν ή και να αποφύγουν εντελώς την επίσημη δέσμευση.

Ο φόβος του διαζυγίου, η οικονομική ανασφάλεια αλλά και η αποδόμηση των παραδοσιακών αντιλήψεων για τις σχέσεις έχουν μεταμορφώσει το τοπίο. Μέσα από προσωπικές ιστορίες και κοινωνικά δεδομένα, το Cosmopolitan εξετάζει πώς αλλάζει η σχέση των νέων με τον γάμο και γιατί αυτό το πέρασμα από την «υποχρέωση» στην «επιλογή» ίσως να είναι η πιο ελπιδοφόρα εξέλιξη για τον θεσμό.

Η αλλαγή αυτή αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στατιστικά. Σύμφωνα με το Pew Research Center, το 2021 το 25% των 40χρονων στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχε παντρευτεί ποτέ, ποσοστό που το 1980 ήταν μόλις 6%. Παράλληλα, η μέση ηλικία γάμου έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με τη δεκαετία του ’50, ενώ τα ποσοστά γάμου συνολικά βρίσκονται σε σταθερή κάμψη. Οι νέοι ενήλικες στις ηλικίες 20–30 αναβάλλουν ή απορρίπτουν τον γάμο, αλλάζοντας ουσιαστικά τον τρόπο που η κοινωνία αντιλαμβάνεται την έννοια της δέσμευσης.

Οι νέοι ενήλικες στις ηλικίες 20–30 αναβάλλουν ή απορρίπτουν τον γάμο, αλλάζοντας ουσιαστικά τον τρόπο που η κοινωνία αντιλαμβάνεται την έννοια της δέσμευσης

Η «νομική ένωση»

Ένας από τους βασικότερους λόγους αυτής της μετατόπισης είναι ο φόβος του διαζυγίου. Οι baby boomers κατέχουν το υψηλότερο ποσοστό διαζυγίων από κάθε άλλη γενιά, γεγονός που επηρέασε έντονα τα παιδιά τους, οδηγώντας τα να αντιμετωπίζουν τον γάμο με μεγαλύτερη επιφύλαξη. Για πολλούς millennials, οι γάμοι των γονιών τους δεν αποτέλεσαν πρότυπο αλλά παράδειγμα προς αποφυγή, καθώς οι συγκρούσεις και οι δικαστικές διαμάχες διαμόρφωσαν μια αρνητική εικόνα γύρω από την έννοια της «νομικής ένωσης».

Ωστόσο, η απομάκρυνση από τον γάμο δεν οφείλεται μόνο σε αυτή την κληρονομιά. Η κοινωνική αποδοχή της συγκατοίκησης χωρίς γάμο έχει μειώσει την πίεση για επίσημη δέσμευση, ενώ η οικονομική αστάθεια δημιουργεί την αίσθηση ότι κάποιος «δεν είναι έτοιμος» μέχρι να εξασφαλίσει συγκεκριμένο εισόδημα ή ιδιόκτητη στέγη. Επιπλέον, το υψηλό κόστος ενός γάμου λειτουργεί αποτρεπτικά, ενώ η σεξιστική ιστορική διάσταση του θεσμού καθιστά για αρκετούς νέους την αποχή από αυτόν μια συνειδητή πράξη.

το υψηλό κόστος ενός γάμου λειτουργεί αποτρεπτικά, ενώ η σεξιστική ιστορική διάσταση του θεσμού καθιστά για αρκετούς νέους την αποχή από αυτόν μια συνειδητή πράξη

Μείωση διαζυγίων

Παρά τις ενστάσεις, τα διαζύγια συνολικά έχουν μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό συνδέεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν παντρεύονται πια τόσο νέοι όσο στο παρελθόν και έχουν μεγαλύτερο περιθώριο να επιλέξουν συνειδητά τον/τη σύντροφό τους. Ο κοινωνικός στιγματισμός γύρω από το διαζύγιο έχει επίσης υποχωρήσει, ενώ οι διπλές καριέρες δίνουν περισσότερη ανεξαρτησία σε όσους βρίσκονται σε έναν γάμο.

Στο νέο πλαίσιο, ο γάμος δεν θεωρείται αυτονόητη κατάληξη μιας σχέσης, αλλά συνειδητή επιλογή. Η συζήτηση γύρω από την ισότιμη κατανομή των ευθυνών στο σπίτι, τη φροντίδα των παιδιών ή την οικονομική διαχείριση μπαίνει στο τραπέζι από νωρίς. Παράλληλα, οι νεότερες γενιές απομακρύνονται από τη ρομαντική ιδέα του «μοιραίου ταίριου» και επενδύουν σε πιο ρεαλιστικά δίκτυα στήριξης, εντός και εκτός σχέσης.

Ο γάμος εξακολουθεί να απαιτεί ένα άλμα πίστης, αλλά σήμερα μπορεί να πάρει πιο εξατομικευμένες μορφές. Δεν αποτελεί πλέον υποχρεωτική απόδειξη ενηλικίωσης, αλλά μια προσωπική απόφαση που μπορεί να προσδώσει εμπιστοσύνη, οικειότητα και συμβολισμό σε όσους τον επιλέγουν.

Ειδήσεις Σήμερα: