Ένας στρατιώτης, μία ασυνήθιστη κουκίδα, αεροσκάφη του ΝΑΤΟ: Οι ρωσικές εναέριες παραβίασεις στην Πολωνία

Μία νύχτα την περασμένη εβδομάδα, ένας στρατιώτης στην Πολωνία βρισκόταν στη θέση του για ώρες, παρακολουθώντας τον τελευταίο βομβαρδισμό της γειτονικής Ουκρανίας στην οθόνη του ραντάρ, όταν παρατήρησε μία ασυνήθιστη κουκίδα.

Η τροχιά του ήταν διαφορετική από τις εκατοντάδες άλλων ρωσικών drones που βρισκόταν στον αέρα εκείνη τη νύχτα.

Κατευθυνόταν προς την την πατρίδα του.

Ο στρατιώτης κάλεσε τους διοικητές του, θέτοντας σε κίνηση μια στρατιωτική επιχείρηση που δεν είχε ξαναγίνει στην Ευρώπη εδώ και 80 χρόνια. Χτύπησαν οι συναγερμοί αεροπορικής επιδρομής και μαχητικά αεροσκάφη απογειώθηκαν.

Από το διοικητήριο του στη Βαρσοβία, ο υποστράτηγος Ματσέι Κλισζ συγκέντρωσε μια πολυγλωσσική δύναμη από Πολωνούς, Γερμανούς, Ιταλούς και Ολλανδούς στρατιώτες που συμμετείχαν σε μια υπηρεσία του ΝΑΤΟ.

Περίμενε να επιβεβαιώσουν οπτικά οι πιλότοι του ότι τα αντικείμενα ήταν πράγματι ρωσικά drones και ότι εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της συμμαχίας.

Στη συνέχεια, τους διέταξε να ανοίξουν πυρ.

«Δεν υπήρχε καμία αλλαγή στην πορεία, οπότε είπα στην ομάδα μου: ‘Είστε έτοιμοι να ροκάρετε;’», δήλωσε ο στρατηγός Κλισζ, ο οποίος επέβλεπε την αποστολή, σε συνέντευξη όπου περιέγραψε την επιχείρηση.

Οι στρατηγικές επιθέσεις της Ρωσίας

Σύμφωνα με την New York Times, η εισβολή των drone ήταν μία από τις τελευταίες σε μια σειρά όλο και πιο προκλητικών κινήσεων του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν εναντίον χωρών του ΝΑΤΟ, που περιλαμβάνουν σαμποτάζ, δολοφονίες και τώρα στρατιωτικές ενέργειες.

Την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου, τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας για 12 λεπτά, ένα ασυνήθιστα μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο στόχος, σύμφωνα με αξιωματούχους και εμπειρογνώμονες στην Πολωνία και αλλού στο έδαφος της συμμαχίας, ήταν να διερευνήσουν τα όρια της αποφασιστικότητας της Δύσης, να αναζητήσουν αδυναμίες και να θέσουν τις βάσεις για οποιαδήποτε μελλοντική αντιπαράθεση.

«Αυτή είναι η στρατηγική της Ρωσίας του Πούτιν», δήλωσε ο Μάρτσιν Πρζιντάτς, κορυφαίος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου της Πολωνίας Κάρολ Ναβρότσκι. «Αν δεν τους σταματήσει κάποιος που είναι αρκετά ισχυρός ή ισχυρότερος από αυτούς, πάντα προχωρούν μπροστά».

Η εισβολή των drone ήταν η πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που οι πολωνικές ένοπλες δυνάμεις κινητοποιήθηκαν για να αποκρούσουν μια απειλή για την πατρίδα τους, και η πρώτη φορά από τη δημιουργία του ΝΑΤΟ που οι συμμαχικές δυνάμεις εμπλέκονταν με έναν εχθρό στον εναέριο χώρο τους.

Στην Πολωνία, μια κυβέρνηση διαιρεμένη από κομματικές αντιπαραθέσεις αντέδρασε με μια φωνή, όπως και οι ηγέτες των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών. Ο πρόεδρος Τραμπ, μετά από μια αρχική ασαφή δήλωση, συμφώνησε, τουλάχιστον ρητορικά, με την άποψη των άλλων δυτικών ηγετών ότι η εισβολή των drones στην Πολωνία ήταν απαράδεκτη.

Η παραπλανητική κουκίδα

Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ απέκρουσαν την απειλή, αν και αποδείχθηκε πιο αδύναμη από ό,τι φαινόταν στο ραντάρ.

Περισσότερα από 20 drones εισέβαλαν στον πολωνικό εναέριο χώρο, τα περισσότερα από τα οποία ήταν ψεύτικα μοντέλα που έπεσαν στο έδαφος όταν εξαντλήθηκε το καύσιμό τους. Τρία οπλισμένα drone τύπου Shahed, όπως αυτά που απειλούν την Ουκρανία, καταρρίφθηκαν, σύμφωνα με Πολωνούς αξιωματούχους.

Από τη μεριά τους, οι ρωσικές αρχές αρνήθηκαν τα γεγονότα.

Ωστόσο Πολωνοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ήταν σίγουροι ότι η Ρωσία είχε στείλει τα drones σκόπιμα.

Εκτοξεύθηκαν από ρωσικό έδαφος, κοντά στα σύνορα μεταξύ Ουκρανίας και Λευκορωσίας, σύμφωνα με αξιωματούχους. Πέταξαν πάνω από μια δασώδη περιοχή στη βόρεια Ουκρανία και τη νότια Λευκορωσία, μακριά από οποιονδήποτε στρατιωτικό στόχο στην Ουκρανία, και διατήρησαν σταθερή πορεία καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης. Δεν μετέφεραν πυρομαχικά, αλλά είχαν τροποποιηθεί με μεγαλύτερες δεξαμενές καυσίμου ή επιπλέον δεξαμενές καυσίμου για να χωρέσουν το καύσιμο που απαιτούνταν για το ταξίδι, σύμφωνα με αξιωματούχους.

«Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι επρόκειτο για σκόπιμη εισβολή και θα έλεγα για σκόπιμη επίθεση», δήλωσε ο Πάουελ Ζαλέβσκι, ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας.

Μία επίθεση «έκπληξη»

Για τον στρατηγό Κλισζ, η νύχτα ξεκίνησε κανονικά. Στο κέντρο διοίκησης του στη Βαρσοβία, έλαβε μια αναφορά που ανέφερε μια ρωσική επίθεση στην Ουκρανία με τη συμμετοχή περισσότερων από 400 drones, καθώς και βαλλιστικών πυραύλων και άλλων πυρομαχικών. Η αεροπορική άμυνα της Πολωνίας ήταν σε επιφυλακή, αλλά τίποτα δεν έδειχνε ότι αυτή η επίθεση θα ήταν διαφορετική από τις πολλές που είχαν προηγηθεί.

Γύρω στις 11 μ.μ., αυτό άλλαξε. Ο Πολωνός στρατιώτης, ο οποίος βρισκόταν σε μια κινητή εγκατάσταση ραντάρ που είχε αναπτυχθεί στα σύνορα με τη Λευκορωσία, παρατήρησε αυτό που ο στρατηγός Κλισζ περιέγραψε αργότερα ως «αυτό το παράξενο στίγμα», που κινούνταν προς τα πολωνικά σύνορα.

Σε εκείνο το σημείο, έπρεπε να γίνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, είπε ο στρατηγός Κλισζ. Μαχητικά αεροσκάφη, στην περίπτωση αυτή F-16 και F-35, καθώς και στρατιωτικά ελικόπτερα, έπρεπε να απογειωθούν, και έπρεπε να ετοιμαστούν τα επίγεια αμυντικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων συστημάτων Patriot.

Ο στρατηγός Κλισζ έπρεπε επίσης να εκκενώσει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας για να βεβαιωθεί ότι τα αμυντικά συστήματα δεν θα παρερμήνευαν κατά λάθος ένα επιβατικό αεροσκάφος ως στόχο.

Η είσοδος του ΝΑΤΟ

Η επιχείρηση ήταν διαφορετική από αυτές που πραγματοποιούνται σχεδόν κάθε βράδυ στην Ουκρανία.

Εκεί, με εκατοντάδες πυραύλους και drones που αποστέλλονται από τη Ρωσία, τη στιγμή που κάτι εμφανίζεται στον ουρανό, ο στρατός της Ουκρανίας το επιτίθεται με πυρά από το έδαφος και τον αέρα.

Τα συντρίμμια από drones και τα χρησιμοποιημένα πυρομαχικά συχνά πέφτουν βροχή στις πόλεις και τα χωριά.

Στην Πολωνία, μια χώρα που τεχνικά βρίσκεται σε ειρήνη, η επιχείρηση ήταν πιο χειρουργική.

Πριν ανοίξουν πυρ, το πρωτόκολλο όριζε ότι οι πιλότοι έπρεπε να επιβεβαιώσουν οπτικά ότι τα αντικείμενα ήταν εχθρικά.

Ο στρατηγός εξήγησε ότι δεν ήθελε να χρησιμοποιήσει εξοπλισμό αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για να καταρρίψει ένα ανεμόπτερο ή ένα αερόστατο, τα οποία, όπως είπε, χρησιμοποιούσαν μερικές φορές λαθρέμποροι από τη Λευκορωσία για να περάσουν τα σύνορα. Έπρεπε επίσης να αποφύγει τις παράπλευρες απώλειες.

Τελικά, είπε, διέταξε τις δυνάμεις του να καταρρίψουν μόνο μερικά drones.

Στη συνέχεια, οι σύμμαχοι δεσμεύτηκαν για αλληλεγγύη και το ΝΑΤΟ ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση, με την ονομασία Eastern Sentry, που θα αυξήσει τις αεροπορικές περιπολίες και τα συστήματα αναχαίτισης εδάφους.

Η Δύση σε τεντωμένο σκοινί

Αφού υπονόησε ότι η εισβολή του drone μπορεί να ήταν ατύχημα, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα καταδίκαζε τη Ρωσία «ακόμη και για το ότι ότι πλησίασε την ‘διαχωριστική γραμμή’» και σε προηγούμενες συνομιλίες με τον Ναβρότσκι, έθεσε το ενδεχόμενο να σταλούν επιπλέον αμερικανικές δυνάμεις στην Πολωνία.

Ο Πρζιντάτς, έμπειρος διπλωμάτης, χαρακτήρισε τα αμφίβολα μηνύματα του Τραμπ «διαπραγματευτική ποίησης» και μέρος της προσπάθειας του Αμερικανού προέδρου να τερματίσει τον πόλεμο.

«Είμαι αρκετά σίγουρος ότι ο στόχος του προέδρου Τραμπ είναι να σταματήσει η σφαγή», είπε.

Η ευρύτερη επίδειξη υποστήριξης από το ΝΑΤΟ καθησύχασε τους Πολωνούς, οι οποίοι έχουν ένα «ιστορικό τραύμα του να τους αφήνουν μόνους», που προήλθε από την εγκατάλειψη της χώρας από τους συμμάχους της, τη Βρετανία και τη Γαλλία, όταν οι Ναζί επιτέθηκαν το 1939, είπε ο Ζάνους Ράιτερ, πρώην πρέσβης της Πολωνίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία.

Η αντίδραση του ΝΑΤΟ έδειξε ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, η ρωσική απειλή δεν έχει διχάσει τη Δύση, όπως ίσως ήθελε ο Πούτιν, δήλωσε ο Ράιτερ.

«Αλλά δεν είμαι αφελής», πρόσθεσε.

«Ξέρω ότι αυτό μπορεί να αλλάξει».