Εναλλακτικές στον χώρο της εστίασης φαίνεται ότι αναζητούν πολλοί νέοι επιστήμονες της πληροφορικής, βλέποντας την ΑΙ να συρρικνώνει τις ευκαιρίες για εργασιακή αποκατάσταση.

Το φαινόμενο επηρεάζει περισσότερο τους νέους απόφοιτους που αναζητούν εργασία σε entry level (εισαγωγικό επίπεδο).

Το πάλαι ποτέ όνειρο μία καλοπληρωμένης θέσης εργασίας

Μεγαλώνοντας κοντά στη Silicon Valley, η Μανάσι Μίσρα θυμάται ότι έβλεπε στελέχη του τεχνολογικού κλάδου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να προτρέπουν τους μαθητές να σπουδάσουν προγραμματισμό υπολογιστών.

«Υποστήριζαν ότι αν μάθαινες να προγραμματίζεις, δούλευες σκληρά και έπαιρνες πτυχίο πληροφορικής, μπορούσες να πάρεις εξαψήφιο μισθό ως αρχικό», θυμάται η 21χρονη Μίσρα, που μεγάλωσε στο San Ramon της Καλιφόρνια.

Μπροστά σε αδιέξοδο είναι πολλοί επιστήμονες της πληροφορικής εξαιτίας της ΑΙ. REUTERS/Eva Plevier

Αυτές οι «χρυσές» υποσχέσεις της βιομηχανίας ώθησαν την Μίσρα να φτιάξει τον πρώτο της ιστότοπο στο δημοτικό σχολείο, να παρακολουθήσει μαθήματα προχωρημένης πληροφορικής στο γυμνάσιο και να σπουδάσει πληροφορική στο πανεπιστήμιο. Ωστόσο, μετά από ένα χρόνο αναζήτησης θέσεων εργασίας και πρακτικής άσκησης στον τομέα της τεχνολογίας, η Μίσρα αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Purdue τον Μάιο χωρίς να έχει λάβει καμία προσφορά για απασχόληση, αναφέρει δημοσίευμα των New York Times.

«Μόλις αποφοίτησα με πτυχίο πληροφορικής και η μόνη εταιρεία που με κάλεσε για συνέντευξη είναι η Chipotle», είπε η Μίσρα σε ένα βίντεο TikTok με τίτλο «get-ready-with-me» (ετοιμαστείτε μαζί μου) αυτό το καλοκαίρι, το οποίο έχει συγκεντρώσει πάνω από 147.000 προβολές.

Παροτρύνσεις, αλλά αντίκρισμα;

Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, μια σειρά δισεκατομμυριούχων, στελεχών τεχνολογικών εταιρειών και ακόμη και προέδρων των ΗΠΑ έχουν παροτρύνει τους νέους να μάθουν προγραμματισμό, υποστηρίζοντας ότι οι τεχνολογικές δεξιότητες θα βοηθήσουν στην ενίσχυση των προοπτικών απασχόλησης των φοιτητών καθώς και της οικονομίας. Οι τεχνολογικές εταιρείες υποσχέθηκαν στους αποφοίτους πληροφορικής υψηλούς μισθούς και κάθε είδους προνόμια.

«Συνήθως ο αρχικός τους μισθός είναι πάνω από 100.000 δολάρια», συν 15.000 δολάρια μπόνους πρόσληψης και μετοχές αξίας 50.000 δολαρίων, δήλωσε ο Μπραντ Σμιθ, ανώτατο στέλεχος της Microsoft, το 2012, όταν ξεκίνησε μια εκστρατεία της εταιρείας για να ενθαρρύνει περισσότερα γυμνάσια να διδάσκουν πληροφορική.

Η ανατροπή αυτή θέτει εμπόδια στα όνειρα για απασχόληση πολλών νέων αποφοίτων πληροφορικής και τους αναγκάζει να αναζητήσουν άλλη εργασία.

Τα οικονομικά κίνητρα, σε συνδυασμό με την ευκαιρία να εργαστούν σε δημοφιλείς εφαρμογές, οδήγησαν γρήγορα σε μια έκρηξη της εκπαίδευσης στην επιστήμη των υπολογιστών, τη μελέτη του προγραμματισμού υπολογιστών και εφαρμογών της επιστήμης όπως οι αλγόριθμοι. Πέρυσι, ο αριθμός των φοιτητών που ειδικεύτηκαν στον τομέα αυτό ξεπέρασε τους 170.000 στις Ηνωμένες Πολιτείες — περισσότερο από το διπλάσιο του αριθμού του 2014, σύμφωνα με την Computing Research Association, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που συλλέγει ετησίως δεδομένα από περίπου 200 πανεπιστήμια.

Ωστόσο, σήμερα, η εξάπλωση των εργαλείων προγραμματισμού Τεχνητής Νοημοσύνης, τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν γρήγορα χιλιάδες γραμμές κώδικα υπολογιστή — σε συνδυασμό με τις απολύσεις σε εταιρείες όπως η Amazon, η Intel, η Meta και η Microsoft — μειώνουν τις προοπτικές σε έναν τομέα που οι ηγέτες της τεχνολογίας προωθούσαν για χρόνια ως χρυσό εισιτήριο για μια καριέρα. Η ανατροπή αυτή θέτει εμπόδια στα όνειρα για απασχόληση πολλών νέων αποφοίτων πληροφορικής και τους αναγκάζει να αναζητήσουν άλλη εργασία.

Υψηλά τα ποσοστά ανεργίας

Μεταξύ των νέων ηλικίας 22 έως 27 ετών, οι απόφοιτοι πληροφορικής και μηχανικής υπολογιστών αντιμετωπίζουν μερικά από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, 6,1% και 7,5% αντίστοιχα, σύμφωνα με έκθεση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης. Αυτό είναι περισσότερο από το διπλάσιο του ποσοστού ανεργίας μεταξύ των πρόσφατων αποφοίτων βιολογίας και ιστορίας της τέχνης, το οποίο είναι μόλις 3%.

Ορισμένοι δήλωσαν ότι είχαν υποβάλει αιτήσεις για εκατοντάδες, και σε αρκετές περιπτώσεις χιλιάδες, θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας σε εταιρείες.

«Είμαι πολύ αγχωμένος», δήλωσε ο Τζεφ Φορμπς, πρώην διευθυντής προγράμματος για την εκπαίδευση στην επιστήμη των υπολογιστών και την ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού στο Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών. «Οι φοιτητές επιστήμης των υπολογιστών που αποφοίτησαν πριν από τρία ή τέσσερα χρόνια θα είχαν προσφορές από κορυφαίες εταιρείες — και τώρα οι ίδιοι φοιτητές θα δυσκολεύονται να βρουν δουλειά από οποιονδήποτε».

Σε απάντηση σε ερωτήσεις της εφημερίδας The New York Times, περισσότεροι από 150 φοιτητές και πρόσφατοι απόφοιτοι — από κρατικά πανεπιστήμια, όπως τα πανεπιστήμια του Μέριλαντ, του Τέξας και της Ουάσιγκτον, καθώς και από ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως τα πανεπιστήμια Cornell και Stanford — μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους. Ορισμένοι δήλωσαν ότι είχαν υποβάλει αιτήσεις για εκατοντάδες, και σε αρκετές περιπτώσεις χιλιάδες, θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας σε εταιρείες, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και κυβερνητικές υπηρεσίες.

Όπως τονίζουν οι New York Times, η συγκεκριμένη διαδικασία μπορεί να είναι επίπονη, καθώς οι εταιρείες τεχνολογίας ζητούν από τους υποψηφίους να συμπληρώσουν online αξιολογήσεις προγραμματισμού και, για όσους τα πάνε καλά, ζωντανές δοκιμασίες προγραμματισμού και συνεντεύξεις. Ωστόσο, πολλοί απόφοιτοι πληροφορικής δήλωσαν ότι η αναζήτηση εργασίας που διήρκεσε μήνες συχνά κατέληγε σε έντονη απογοήτευση ή και χειρότερα: οι εταιρείες τους αγνοούσαν.

Κάποιοι κατηγόρησαν τον κλάδο της τεχνολογίας, λέγοντας ότι ένιωθαν «παραπλανημένοι» σχετικά με τις προοπτικές της καριέρας τους. Άλλοι περιέγραψαν τις εμπειρίες τους από την αναζήτηση εργασίας ως «ζοφερές», «απογοητευτικές» ή «ψυχολογικά εξοντωτικές».

Μία αποθαρρυντική εμπειρία

Μεταξύ αυτών ήταν ο Ζακ Τέιλορ, 25 ετών, ο οποίος εγγράφηκε στο τμήμα πληροφορικής του Πανεπιστημίου του Όρεγκον το 2019, εν μέρει επειδή του άρεσε να φτιάχνει βιντεοπαιχνίδια στο γυμνάσιο. Οι θέσεις εργασίας στον κλάδο της τεχνολογίας φαίνονταν άφθονες εκείνη την εποχή.

Ωστόσο, από την αποφοίτησή του το 2023, ο Τέιλορ δήλωσε ότι έχει υποβάλει 5.762 αιτήσεις για θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας. Η προσπάθεια αυτή τού έχει αποφέρει 13 συνεντεύξεις εργασίας, αλλά καμία προσφορά για πλήρη απασχόληση.

Η αναζήτηση εργασίας ήταν μια από «τις πιο αποθαρρυντικές εμπειρίες που έχω ζήσει ποτέ», πρόσθεσε.

Η εταιρεία ηλεκτρονικών όπου έκανε πρακτική άσκηση ως μηχανικός λογισμικού πέρυσι δεν μπόρεσε να τον προσλάβει, είπε. Φέτος, υπέβαλε αίτηση για θέση εργασίας στο McDonald’s για να καλύψει τα έξοδά του, αλλά απορρίφθηκε «εξαιτίας έλλειψης εμπειρίας», είπε. Έκτοτε επέστρεψε στο σπίτι του στο Σέργουντ του Όρεγκον και λαμβάνει επίδομα ανεργίας.

«Είναι δύσκολο να βρω το κίνητρο για να συνεχίσω να υποβάλλω αιτήσεις», είπε ο Τέιλορ, προσθέτοντας ότι τώρα δημιουργεί λογισμικά για να τα δείξει σε πιθανούς εργοδότες.

Οι απόφοιτοι πληροφορικής αισθάνονται ιδιαίτερα πιεσμένοι, επειδή οι εταιρείες τεχνολογίας υιοθετούν βοηθούς προγραμματισμού Τεχνητής Νοημοσύνης, μειώνοντας την ανάγκη ορισμένων εταιρειών να προσλάβουν νέους μηχανικούς λογισμικού. Η τάση είναι εμφανής στο κέντρο του Σαν Φρανσίσκο, όπου διαφημιστικές πινακίδες για εργαλεία ΑΙ όπως το CodeRabbit υπόσχονται να διορθώνουν τον κώδικα γρηγορότερα και καλύτερα από τους ανθρώπους.

«Το δυστυχές γεγονός αυτή τη στιγμή, ειδικά για τους πρόσφατους αποφοίτους πανεπιστημίου, είναι ότι οι θέσεις που είναι πιο πιθανό να αυτοματοποιηθούν είναι οι θέσεις εισαγωγικού επιπέδου (entry level) που θα αναζητούσαν», δήλωσε ο Μάθιου Μάρτιν, ανώτερος οικονομολόγος των ΗΠΑ στην Oxford Economics, μια εταιρεία προβλέψεων.

Αρκετοί νέοι απόφοιτοι δεν λαμβάνουν θετικές απαντήσεις για θέσεις εργασίας στον κλάδο τους και επιλέγουν τον χώρο της εστίασης. REUTERS/Pascal Rossignol

Η Τρέισι Καμπ, εκτελεστική διευθύντρια της Computing Research Association, δήλωσε ότι οι νέοι απόφοιτοι πληροφορικής ενδέχεται να πληγούν ιδιαίτερα φέτος, επειδή πολλά πανεπιστήμια μόλις τώρα άρχισαν να εκπαιδεύουν τους φοιτητές σε εργαλεία προγραμματισμού Τεχνητής Νοημοσύνης, τις νεότερες δεξιότητες που αναζητούν οι εταιρείες τεχνολογίας.

Ορισμένοι απόφοιτοι περιέγραψαν ότι αισθάνονται παγιδευμένοι σε έναν «φαύλο κύκλο» Τεχνητής Νοημοσύνης. Πολλοί αναζητούντες εργασία χρησιμοποιούν πλέον εξειδικευμένα εργαλεία ΑΙ, όπως το Simplify, για να προσαρμόσουν τα βιογραφικά τους σε συγκεκριμένες θέσεις εργασίας και να συμπληρώσουν αυτόματα τις αιτήσεις, ώστε να μπορούν να υποβάλουν γρήγορα αιτήσεις για πολλές θέσεις εργασίας. Ταυτόχρονα, οι εταιρείες που κατακλύζονται από αιτήσεις χρησιμοποιούν συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης για να σαρώσουν αυτόματα τα βιογραφικά και να απορρίψουν υποψηφίους.

Αγωνιώδης προσπάθεια, αλλά αβέβαιο το μέλλον

Για να προσπαθήσει να ξεχωρίσει, η Όντρεϊ Ρόλερ, πρόσφατη απόφοιτη επιστήμης δεδομένων από το Πανεπιστήμιο Clark στο Worcester της Μασαχουσέτης, είπε ότι τόνισε τις ανθρώπινες δεξιότητές της, όπως η δημιουργικότητα, στις αιτήσεις εργασίας της, τις οποίες γράφει η ίδια, χωρίς τη βοήθεια chatbots. Αλλά μετά την πρόσφατη υποβολή της αίτησης για μια θέση εργασίας, είπε, έλαβε ένα email απόρριψης τρία λεπτά αργότερα.

«Ορισμένες εταιρείες χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη για να αξιολογούν τους υποψηφίους και να εξαλείφουν τον ανθρώπινο παράγοντα», δήλωσε η 22χρονη. «Είναι δύσκολο να παραμείνεις ευδιάθετος όταν νιώθεις ότι ένας αλγόριθμος καθορίζει αν θα μπορέσεις να πληρώσεις τους λογαριασμούς σου».

Οι πρόσφατοι απόφοιτοι που αναζητούν θέσεις εργασίας στον κλάδο της τεχνολογίας στον δημόσιο τομέα αναφέρουν επίσης αυξημένα εμπόδια.

Η Τζέιμι Σποέρι, που αποφοίτησε φέτος από το Πανεπιστήμιο Georgetown, δήλωσε ότι ειδικεύτηκε στην πληροφορική επειδή της άρεσε η λογική προσέγγιση στην επίλυση προβλημάτων. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της, έμαθε επίσης για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης και άρχισε να ενδιαφέρεται για την τεχνολογική πολιτική.

Το περασμένο καλοκαίρι, έκανε πρακτική άσκηση στο Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών, όπου ασχολήθηκε με θέματα εθνικής ασφάλειας και τεχνολογίας, όπως η προμήθεια κρίσιμων ορυκτών. Από τότε, έχει υποβάλει αίτηση για περισσότερες από 200 θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα, τη βιομηχανία και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, είπε.

«Είναι απογοητευτικό να χάνεις ευκαιρίες εξαιτίας της Τεχνητής Νοημοσύνης».

Ωστόσο, οι πρόσφατες περικοπές και το πάγωμα των προσλήψεων από την κυβέρνηση έχουν δυσκολέψει την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας στον ομοσπονδιακό δημόσιο τομέα, ενώ τα εργαλεία προγραμματισμού ΑΙ έχουν καταστήσει πιο δύσκολη την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου στον τομέα του λογισμικού στις εταιρείες.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στις ΗΠΑ καθιστούν δύσκολη και την ανεύρεση εργασίας στον δημόσιο τομέα. REUTERS/Mike Segar

«Είναι απογοητευτικό να χάνεις ευκαιρίες εξαιτίας της Τεχνητής Νοημοσύνης», δήλωσε η 22χρονη Σποέρι, η οποία μεγάλωσε στο Σικάγο. «Ωστόσο, πιστεύω ότι αν μπορέσουμε να προσαρμοστούμε και να ανταποκριθούμε στην πρόκληση, αυτό μπορεί να ανοίξει και νέες ευκαιρίες».

Γνωστοί υποστηρικτές της εκπαίδευσης στην πληροφορική στρέφονται τώρα προς την ΑΙ, υποστηρίζουν οι New York Times. Ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος το 2017 διέθεσε ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για την επιστήμη των υπολογιστών στα σχολεία, παρουσίασε πρόσφατα ένα εθνικό σχέδιο δράσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη, το οποίο περιλαμβάνει την προσέλκυση περισσότερων φοιτητών σε θέσεις εργασίας στον τομέα της ΑΙ.

Η Microsoft, ένας σημαντικός χορηγός της εκπαίδευσης στην πληροφορική, δήλωσε πρόσφατα ότι θα διαθέσει 4 δισεκατομμύρια δολάρια σε τεχνολογία και χρηματοδότηση για την εκπαίδευση φοιτητών και εργαζομένων στον τομέα της ΑΙ. Τον περασμένο μήνα, ο Σμιθ, πρόεδρος της Microsoft, δήλωσε ότι η εταιρεία αξιολογεί επίσης τον τρόπο με τον οποίο η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει την εκπαίδευση στην επιστήμη των υπολογιστών.