«Ο τρόμος έρχεται αργά»: Ο Ραούλ Πεκ και η δυστοπική προφητεία του Τζορτζ Όργουελ στις Κάννες

Ο Ραούλ Πεκ και το ντοκιμαντέρ του για τον σπουδαίο Τζορτζ Όργουελ θα στοιχειώσουν τις Κάννες.

Ο σκηνοθέτης που ήταν και ο επίτιμος καλεσμένος στο Visions du Réel του Φεστιβάλ Καννών επιστρέφει στην Κρουαζέτ με το νέα -πάντα επίκαιρο όπως όλες οι δημιουργίες του- ντοκιμαντέρ για τον Τζορτζ Όργουελ με τίτλο: Orwell: 2+2=5.

Ο Βρετανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Όργουελ προειδοποίησε για την παγκόσμια άνοδο του αυταρχισμού και ο ντοκιμαντερίστας Ραούλ Πεκ μίλησε σε συνέντευξη τύπου για το φιλμ που κάνει το ντεμπούτο του στις Κάννες του 2025, τον ερχόμενο Μάϊο.

Σε συνεργασία με τους κληρονόμους του Όργουελ το ντοκιμαντέρ θα εμβαθύνει στους τελευταίους μήνες ζωής και την κληρονομιά του Βρετανού συγγραφέα και το προφητικό αριστούργημα του, το μυθιστόρημα 1984, θα είναι πυλώνας του φιλμ.

Η ταινία του Πεκ θα εξετάσει «τη δύναμη και τη συνάφεια των ιδεών του και την προσδοκία του για το τι θα γίνει με τις κοινωνίες αν δεν τις φροντίσουμε. Αυτό έγινε στις δεκαετίες του ’30 και του ’40».

«Οι λέξεις δεν σημαίνουν τίποτα πια. Η επιστήμη δεν σημαίνει τίποτα. Δεν υπάρχει αλήθεια – υπάρχουν ‘εναλλακτικά γεγονότα’. Ζούμε σε έναν κόσμο ανάποδα, όπου κανείς δεν λέει τίποτα. Είμαστε τρομοκρατημένοι. Αυτό είναι ο τρόμος. Έρχεται σιγά σιγά»

Απευθυνόμενος σε ένα sold-out masterclass στα πλαίσια του Visions du Réel, ο Πεκ -αναμφίβολα ένας από τους πιο ταλαντούχους σκηνοθέτες ντοκιμαντέρ των καιρών μας.

O Πεκ έχει υπογράψει τα Lumumba, Death of a Prophet (για τον Πατρίς Λουμούμπα), το I Am Not Your Negro (που κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ το 2017), το Ernest Cole, Lost And Found (που παρουσιάστηκε στις Κάννες πέρυσι) και τη συγκλονιστική μίνι σειρά Exterminate All the Brutes που επανεξετάζει την ιστορία της γενοκτονίας των ιθαγενών της Αμερικής, της δουλείας και τον καρκίνο της αποικιοκρατίας- επιστρέφει και θέλει πάλι να μας αφυπνίσει.

«Φέρνω στην οθόνη όσα βλέπω, για να αποδομήσω τα κυρίαρχα αφηγήματα. Πρέπει να δημιουργήσουμε έναν νέο κόσμο για την επόμενη γενιά. Δεν έχω ατζέντα – απλά νήματα που, όταν συνδυάζονται, προσφέρουν μια άλλη προοπτική»

Ανατρέχοντας στη ζωή και το έργο του Τζορτζ Όργουελ, συγγραφέα των βιβλίων 1984 και Φάρμα των Ζώων, ο Αϊτινός σκηνοθέτης μίλησε για τα ανατριχιαστικά, παράλληλα σημεία των προειδοποιήσεων του Όργουελ και του τρέχοντος πολιτικού κλίματος.

«Οι λέξεις δεν σημαίνουν τίποτα πια. Η επιστήμη δεν σημαίνει τίποτα. Δεν υπάρχει αλήθεια – υπάρχουν ‘εναλλακτικά γεγονότα’. Ζούμε σε έναν κόσμο ανάποδα, όπου κανείς δεν λέει τίποτα. Είμαστε τρομοκρατημένοι. Αυτό είναι ο τρόμος. Έρχεται σιγά σιγά» είπε ο σκηνοθέτης που έγινε πρόσφυγας στα οκτώ του όταν μαζί με την οικογένειά του εγκατέλειψαν την Αϊτή για να αποφύγουν τον δυνάστη και δικτάτορα Φρανσουά Ντουβαλιέ.

«Απέλυσαν όποιον δεν ήταν ειλικρινής υποστηρικτής του νέου καθεστώτος. Όταν ζεις σε δικτατορικό καθεστώς, αναγνωρίζεις τα σημάδια που βλέπουμε σήμερα: όταν οι δημοσιογράφοι χαμηλώνουν το κεφάλι, όταν κανείς δεν τολμά να πει ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός, ότι ο βασιλιάς λέει βλακείες» λέει.

Πύρινος επικριτής της διοίκησης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο Πεκ έχει πολλές, ανθρωπιστικές, αποστολές.

Μία από αυτές είναι η αποδόμηση του συστημικού ρατσισμού, ένας ακρογωνιαίος λίθος του έργου του που αναγνρίστηκε από την Ακαδημία με το I Am Not Your Negro το 2016, για τον ακτιβιστή πολιτικών δικαιωμάτων Τζέιμς Μπάλντουιν, και με την επίσης βραβευμένη με Peabody σειρά του HBO, Exterminate All the Brutes του 2021.

«Η δημιουργία ταινιών είναι μια αποστολή: μια αποστολή ελευθερίας και ανάληψης ρίσκου. Πάντα κάνω ταινίες γνωρίζοντας ότι η κάθε μία μπορεί να είναι η τελευταία»

Ερωτηθείς αν του δόθηκε λευκή κάρτα από το HBO, ο Πεκ για τη σειρά τεσσάρων επεισοδίων ο Πεκ είπε:

«Ήξερα ότι μπορεί να ήταν η τελευταία ταινία που έκανα στις ΗΠΑ, αλλά πώς θα μπορούσατε να επιτεθείτε σε μια ταινία που πραγματεύεται το Ολοκαύτωμα, τη σκλαβιά, τη γενοκτονία των ιθαγενών Αμερικανών και δείχνει ότι όλα συνδέονται;».

Το σχόλιο προκάλεσε χειροκροτήματα από το κοινό του VdR.

Ο Πεκ είπε ότι πάντα αναλάμβανε την πλήρη ευθύνη για τα λόγια του και όταν απειλείται η δημιουργική του ελευθερία, απλώς μετακομίζει.

«Ήξερα ότι έπρεπε να φέρω στην οθόνη αυτό που έβλεπα, για να αποδομήσω τα κυρίαρχα αφηγήματα. Πρέπει να δημιουργήσουμε έναν νέο κόσμο για την επόμενη γενιά. Δεν έχω ατζέντα – απλά νήματα που, όταν συνδυάζονται, προσφέρουν μια άλλη προοπτική», είπε.

«Επειδή η δημιουργία ταινιών είναι μια αποστολή: μια αποστολή ελευθερίας και ανάληψης ρίσκου. Πάντα κάνω ταινίες γνωρίζοντας ότι η κάθε μία μπορεί να είναι η τελευταία. Σκέφτηκα ότι [το Exterminate All the Brutes] θα μπορούσε να είναι η τελευταία μου στις ΗΠΑ».

«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεις χρηματοδότηση χωρίς περιορισμούς. Κοιτάξτε τον Τραμπ: ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ήταν να παρακολουθήσει κάθε ίδρυμα που εξακολουθεί να υποστηρίζει ανεξάρτητους κινηματογραφιστές – ειδικά προγράμματα που υποστηρίζουν μαύρους κινηματογραφιστές, γυναίκες, κινηματογραφιστές ΛΟΑΤΚΙ+»

Ο Πεκ, ο οποίος περιηγείται ρευστά μεταξύ του ντοκιμαντέρ και της μυθοπλασίας, εξέφρασε επίσης τη λύπη του για την τρέχουσα κατάσταση της δημιουργίας ταινιών μη μυθοπλασίας.

«Είναι μια καταστροφή. Ο κόσμος του ντοκιμαντέρ έχει μεταμορφωθεί εντελώς από τα χρήματα και τις πλατφόρμες», είπε.

«Τα τελευταία 10 χρόνια, πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι θα μπορούσαν να πλουτίσουν κάνοντας ντοκιμαντέρ – δεν κατάλαβαν ότι ένα ντοκιμαντέρ δεν είναι προϊόν. Χρειάζεται υπομονή και κατανόηση» σχολίασε.

«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεις χρηματοδότηση χωρίς περιορισμούς. Κοιτάξτε τον Τραμπ: ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ήταν να παρακολουθήσει κάθε ίδρυμα που εξακολουθεί να υποστηρίζει ανεξάρτητους κινηματογραφιστές – ειδικά προγράμματα που υποστηρίζουν μαύρους κινηματογραφιστές, γυναίκες, κινηματογραφιστές ΛΟΑΤΚΙ+» πρόσθεσε.

«Όσο για τη φούσκα με τις πλατφόρμες; Έσκασε», είπε ο Πεκ. «Πολλοί άνθρωποι είχαν επενδύσει πολλά και τώρα χρεοκοπούν ή συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να πουλήσουν τις ταινίες τους σε streamers. Επειδή οι πλατφόρμες έχουν αποφασίσει τι είδους ‘ντοκιμαντέρ’ θέλουν. Τους ενδιαφέρει το αληθινό έγκλημα, η κωμωδία, ο τρόμος και τα σκάνδαλα διασημοτήτων».

«Η φούσκα με τις πλατφόρμες; Έσκασε», είπε ο Πεκ. «Επειδή οι streamers έχουν αποφασίσει τι είδους ‘ντοκιμαντέρ’ θέλουν. Τους ενδιαφέρει το αληθινό έγκλημα, η κωμωδία, ο τρόμος και τα σκάνδαλα διασημοτήτων»

Το Orwell: 2+2=5 σηματοδοτεί την τέταρτη πρεμιέρα του Πεκ στις Κάννες.

Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Κρουαζέτ το 1993 με το The Man by the Shore, συνέχισε με το Lumumba, για το δρομολογημένο από τις ΗΠΑ  από τις ΗΠΑ σχέδιο δολοφονίας του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού του Κονγκό, το 2000, το 2012 ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής και πέρυσι, κέρδισε το Œil d’Or για το καλύτερο ντοκιμαντέρ με το Ernest Cole: Lost and Found από κοινού με το The Brink of Dreams των Nada Riyadh και Ayman El Amir.

Το Orwell: 2+2=5 είναι μια παραγωγή της Jigsaw Productions του Alex Gibney και της Velvet Films του Πεκ μαζί με την Universal Pictures Content Group, σε συνεργασία με τον Nick Shumaker και το Closer Media της Anonymous Content.

Η Neon έχει αναλάβει τη διανομή στη Βόρεια Αμερική και η Goodfellas τις διεθνείς πωλήσεις του ντοκιμαντέρ που υπενθυμίζει τον προφητικό και επώδυνα αληθινό Τζορτζ Όργουελ.