USAID: Αποκαλύψεις για χρηματοδοτήσεις ΜΜΕ ανά τον κόσμο – Γιατί ο Τραμπ βάζει φρένο σε μία πετυχημένη πορεία

Η συζήτηση γύρω από τον ρόλο της USAΙD μετά το λουκέτο που έβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ έχει φέρει στο προσκήνιο κάποιες από τις δραστηριότητες του οργανισμού που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και που σαφώς δεν ήταν ποτέ μόνο ανθρωπιστικές, όπως θέλει να παρουσιάσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ που φαίνεται να θεωρεί περιττό πλέον το δόγμα της «ήπιας ισχύος» έναντι της επίδειξης της «στρατιωτικής δύναμης».

Οι τελευταίες αποκαλύψεις έχουν να κάνουν με τον ρόλο του οργανισμού στον επηρεασμό της κοινής γνώμης μέσω οικονομικής ενίσχυσης διεθνών ΜΜΕ.

Ειδικότερα σύμφωνα με τα Wikileaks οι ΗΠΑ φέρεται να μετέφεραν χρηματοδότηση μέσω του Internews Network – μίας μεγάλης ΜΚΟ – σε ΜΜΕ σε διάφορες χώρες του κόσμου προκειμένου η Ουάσιγκτον να μπορεί να προωθεί τα γεωπολιτικά της συμφέροντα.

Τα στοιχεία του USASpending δείχνουν ότι το 87% της χρηματοδότησης, που αντιστοιχεί σε 415 εκατομμύρια δολάρια, προήλθε από την USAID τα τελευταία 17 χρόνια, ενώ επιπλέον 57 εκατομμύρια δολάρια χορηγήθηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ την ίδια περίοδο.

Η Internews που λαμβάνει οικονομική υποστήριξη επίσης από ιδιώτες δωρητές όπως το Ίδρυμα AOL-Time Warner, το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates το ίδρυμα του Σόρος κ.α., δραστηριοποιείται σε 30 χώρες με διακηρυγμένο στόχο την ενίσχυση της ανεξάρτητης ενημέρωσης.

Όπως προκύπτει από έγγραφα που διέρρευσαν, η Internews συνεργάστηκε με 4.291 μέσα ενημέρωσης, παράγοντας 4.799 ώρες προγράμματος σε ένα έτος και φτάνοντας σε περίπου 778 εκατομμύρια ανθρώπους.

Ανεξάρτητη ενημέρωση;

Οι αποκαλύψεις εγείρουν ερωτήματα για το κατά πόσο ανεξάρτητη μπορεί να είναι η ενημέρωση όταν χρηματοδοτείται από το ισχυρότερο κράτος του κόσμου με γεωπολιτικά συμφέροντα σε όλον τον πλανήτη χωρίς απαραιτήτως να σημαίνει ότι οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε αυτά είναι πράκτορες ή δεν έχουν προβεί σε πραγματικές αποκαλύψεις.

Την ίδια στιγμή έντονες αντιδράσεις για την απόφαση του Τραμπ υπήρξαν από τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα και το Columbia Journalism Review που κάνουν λόγο για κίνδυνο για την «ανεξάρτητη δημοσιογραφία».

Σύμφωνα με τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα το 2023 ο αμερικανικός οργανισμός χρηματοδότησε την κατάρτιση και την υποστήριξη 6.200 δημοσιογράφων, βοήθησε 707 μη κρατικά ειδησεογραφικά πρακτορεία και υποστήριξε 279 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που είναι αφιερωμένες στην ενίσχυση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης σε περισσότερες από 30 χώρες, συμπεριλαμβανομένων εχθρών των ΗΠΑ όπως το Ιράν, το Αφγανιστάν και η Ρωσία.

Με αμερικανική χρηματοδότηση λειτουργούσε και το Διεθνές Ταμείο και τα ΜΜΕ Δημοσίου Συμφέροντος (IFPIM), που εστιάζει το ενδιαφέρον του σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής.

Στην Ουκρανία εννέα στα δέκα ειδησεογραφικά πρακτορεία βασίζονται σε επιχορηγήσεις και η USAID είναι ο κύριος δωρητής σύμφωνα με την ίδια πηγή που επισημαίνει ότι πολλά «ανεξάρτητα μέσα» θα κλείσουν ή θα συρρικνωθούν μετά το πάγωμα της αμερικανικής βοήθειας.

Ο ρόλος της USAID από τον Ψυχρό Πόλεμο μέχρι σήμερα

Συνολικά ο ρόλος της USAID και ο λόγος που ο Τραμπ αποφάσισε να βάλει λουκέτο – τουλάχιστον προσωρινά – στον οργανισμό που ιδρύθηκε το 1961 έχει γίνει αντικείμενο συζήτησης διεθνώς.

Με μία απόφαση – σοκ ο Τραμπ και το δεξί του χέρι, Έλον Μασκ, απέλυσαν 10.000 υπαλλήλους της USAID αφήνοντας στη θέση τους περίπου 300 και δικαιολόγησαν την απόφασή τους να αναστείλουν τα ανθρωπιστικά προγράμματα που χρηματοδοτούν οι ΗΠΑ σε μία σειρά χώρες του κόσμου με αφοπλιστικό κυνισμό συνοδεία των απαραίτητων fake news.

Οι άνθρωποι που πεθαίνουν στην Αφρική από την πείνα και τις ασθένειες δεν είναι δικό μας πρόβλημα για να το πληρώνουμε, είναι το επιχείρημα του Τραμπ που έχει περιγράψει στο παρελθόν τις πιο φτωχές χώρες ως «σκατότρυπες» των οποίων οι άνθρωποι δεν έχουν καμία αξία.

«Πληρώνουμε 50 εκατ. δολάρια για να στείλουμε προφυλακτικά στη Χαμάς» ήταν ένα από τα πολλά fake news που είπε ο Τραμπ που κατηγορεί την USAID για… ριζοσπάστες αριστερούς.

Αν ανατρέξουμε στην ίδρυση της USAID από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Τζον Κένεντι θα δούμε ότι ο «ανεξάρτητος» αυτός οργανισμός είχε δύο στόχους: να αντιμετωπίσει τη σοβιετική επιρροή κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και να τρέξει διάφορα προγράμματα εξωτερικής βοήθειας, με βάση την ιδέα ότι η αμερικανική ασφάλεια συνδέεται με τη σταθερότητα και την οικονομική πρόοδο σε άλλα κράτη, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το NBC News.

Είχε προηγηθεί το σχέδιο Marsal, ως τμήμα της «ήπιας ισχύος» για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά τον Β’ ΠΠ που επισφράγισε την κυριαρχία των ΗΠΑ που αναδείχτηκε μεταπολεμικά ως ο βασικός πρωταγωνιστής με το πιο ισχυρό οπλοστάσιο.

Στον αέρα η ανθρωπιστική βοήθεια

Η USAID ανέλαβε μία σειρά από ανθρωπιστικά προγράμματα ανά τον κόσμο με στόχο από την καταπολέμηση της πείνας, μέχρι την παροχή υπηρεσιών υγείας, το καθαρό νερό κοκ. Όλες αυτές τις δεκαετίες ο οργανισμός, πέρα από την όποια ανακούφιση που προσέφερε σε διαλυμένες κοινωνίες με διαλυμένες κοινωνικές δομές,  προώθησε επίσης φιλοαεμερικανικές πολιτικές, στήριξε πολιτικούς, έπαιξε ρόλο στην καταστολή κινημάτων.

O ρόλος της σε χώρες όπως η Γουατεμάλα, το Βιετνάμ, η Νικαράγουα ή χώρες της Αφρικής έκαναν πολλούς να τη χαρακτηρίζουν ως «βιτρίνα της CIA». Η USAID έχει αναλάβει επίσης τα έργα ανοικοδόμησης χωρών μετά από πολέμους των ΗΠΑ, όπως στο Ιράκ όπου αμερικανικές εταιρείες που μάλιστα συνδέονταν και με την τότε κυβέρνηση Μπους ανέλαβαν να ξαναχτίσουν τη διαλυμένη χώρα απομυζώντας κέρδη από την πετρελαϊκή  της βιομηχανία.

Ο Τραμπ και η απειλή των όπλων

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν στοχοποιεί τώρα την USAID εξαιτίας αυτής της δράσης της, αλλά γιατί όπως έχουν δείξει οι πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής του περιφρονεί την πολιτική της «ήπιας ισχύος» και θέλει να στείλει το μήνυμα ότι η στρατιωτική ισχύς και η απειλή της στρατιωτικής επιβολής από μόνη της σε συνδυασμό με την άμεση δωροδοκία ξένων κυβερνήσεων είναι ο τρόπος για τις ΗΠΑ να προωθήσουν τα συμφέροντά τους.

Επιπλέον καθώς η USAID αναλάμβανε επίσης προγράμματα στήριξης γυναικών ή ΛΟΑΤΚΙ ατόμων πατώντας από τη μία σε πραγματικές ανάγκες και διεκδικήσεις που εκδηλωνόταν σε διάφορα σημεία του κόσμου και από την άλλη προσπαθώντας να προβάλει την εικόνα της «πολιτισμένης Δύσης» πάντα σε αντιπαραβολή με την Ανατολή, λειτουργούσε σαν «κόκκινο πανί» για τη νέα διακυβέρνηση Τραμπ που με μανία επιτίθεται στη woke ατζέντα.

Μαζί με τον πιο πλούσιο άνθρωπο στον κόσμο οι ΗΠΑ κόβουν αυτή τη στιγμή τα ανθρωπιστικά προγράμματα της USAID με αποτέλεσμα εκατομμύρια άνθρωποι να βρεθούν άμεσα αντιμέτωποι με τον λιμό και τον θάνατο από ασθένειες.

Ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας ανέρχεται σε λιγότερα από 50 δισ. δολάρια τον χρόνο και αποτελεί το λιγότερο από το 1% του συνολικού ομοσπονδιακού προϋπολογισμού των ΗΠΑ ύψους 6,75 τρισ. δολαρίων.

Πρόκειται για ένα πολύ μικρό ποσό αλλά η κυβέρνηση Τραμπ επενδύει ιδεολογικά σε αυτή την επίθεση χωρίς βέβαια να τίθεται στη συζήτηση ότι οι ΗΠΑ έχουν συμβάλει σημαντικά στους λιμούς, τις ασθένειες και τη φτώχεια στον κόσμο.