Lockdown : Ο πανικός στην Ευρώπη και οι σκέψεις για την αναποτελεσματικότητα της καραντίνας

Το θλιβερό ρεκόρ θανάτων στην Γερμανία, με περισσότερους από 1.000 σε μία ημέρα, καθώς και το νέο υψηλό στον αριθμό των νέων κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία ξεπέρασαν τις 53.000 σε ένα 24ωρο, πριν από μερικές ημέρες, γεννούν ερωτήματα αναφορικά με τη διάρκεια των αυστηρών lockdown – και αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του μοντέλου. «Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να υπάρξει χαλάρωση στις 10 Ιανουαρίου» δήλωσε την Τετάρτη ο γερμανός υπουργός Υγείας Γενς Σπαν, διαπιστώνοντας αύξηση της θνησιμότητας και καλώντας τους συμπολίτες του να δείξουν υπομονή για «τουλάχιστον 2-3 μήνες ακόμη».

Την ίδια στιγμή, καθώς διεξάγεται αγώνας δρόμου από κυβερνήσεις και επιστήμονες προκειμένου να μπει σε εφαρμογή το ταχύτερο δυνατό και με ασφάλεια το σχέδιο μαζικού εμβολιασμού των πληθυσμών, αλλά και να απαντηθούν πειστικά οι αμφιβολίες και αντιρρήσεις για τα σκευάσματα των διάφορων εταιρειών, ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο οι «αρνητές», μια σειρά αντιφατικές αποφάσεις και δηλώσεις υπονομεύουν την προσπάθεια και μοιάζουν να απομακρύνουν την έξοδο από το τούνελ. Για μια ακόμη φορά δε, η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον εμφανίζεται να πρωταγωνιστεί αρνητικά στις εξελίξεις.

Μοιάζοντας να έχει χάσει για δεύτερη φορά τον έλεγχο – μετά την ανεξήγητη στάση της στο πρώτο «κύμα» της πανδημίας που προκάλεσε εκατόμβες θυμάτων και τραγικές εικόνες σε νοσοκομεία και οίκους ευγηρίας – αναγκάζεται να τρέξει πίσω από τα γεγονότα, καθώς για μια ακόμη φορά το βρετανικό ΕΣΥ βρίσκεται στα όριά του. Κάτι που αποδεικνύεται και από την απόφαση να αναβληθεί η χορήγηση της δεύτερης δόσης του εμβολίου της Pfizer/ BioNTech μέχρι και για ένα τρίμηνο σε όσους έχουν λάβει την πρώτη (οι ειδικοί δήλωσαν ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας), με σκοπό να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι. Η χθεσινή της απόφαση ειδικά, να εγκρίνει κατεπειγόντως, από τις 4 Ιανουαρίου, τη χορήγηση του εμβολίου που παρασκευάζουν η AstraZeneca και το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προκάλεσε κυριολεκτικά σύγχυση.

Η Ευρώπη

Μόλις μία ημέρα νωρίτερα, άλλωστε, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (European Medicines Agency, ΕΜΑ) είχε διαμηνύσει πως δεν βλέπει να υπάρχει πιθανότητα άμεσης έγκρισης του συγκεκριμένου σκευάσματος – και πάντως όχι εντός Ιανουαρίου. «Χρειαζόμαστε επιπλέον στοιχεία για την ποιότητα του εμβολίου. Επίσης, η εταιρεία θα πρέπει να καταθέσει επίσημη αίτηση» δήλωσε ο εκπρόσωπός του, στη βελγική εφημερίδα «Het Nieuwsblad».

«Είναι ένα κακό μήνυμα που αποπροσανατολίζει τους πολίτες» σχολίασε η Αντονέλα Βιόλα, καθηγήτρια Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας. «Ο ΕΜΑ δηλώνει ότι τα δεδομένα είναι ανεπαρκή και η βρετανική ρυθμιστική Αρχή (MHRA) δίνει έγκριση. Ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία για την ασφάλεια του εμβολίου, η αποτελεσματικότητα είναι ασαφής και τα πολλά λάθη και οι ανακοινώσεις έχουν περιπλέξει την ερμηνεία των δεδομένων» πρόσθεσε.

Προτού περάσει λίγη ώρα, όμως, το Βερολίνο ενέτεινε τη σύγχυση, καθώς εμφανίστηκε να πιέζει τον ΕΜΑ να αλλάξει την απόφασή του και να προχωρήσει στην ταχεία έγκριση του εμβολίου της AstraZeneca και της Οξφόρδης. «Από τη στιγμή που η αίτηση κατατεθεί, η απόφαση μπορεί να ληφθεί γρήγορα» δήλωσε ο επικεφαλής του ινστιτούτου Paul Erlich, το οποίο συνεργάζεται στενά με την κυβέρνηση Μέρκελ. Ανάλογη επισήμανση έκανε και ο αρμόδιος υπουργός Σπαν. Αργά χθες βράδυ, πάντως, AstraZeneca και Οξφόρδη υπέβαλλαν επίσημα αίτηση για αδειοδότηση.

Υπενθυμίζεται ότι ο «μηχανισμός» βάσει του οποίου λειτουργεί το συγκεκριμένο εμβόλιο (που είναι πιο φτηνό και συντηρείται σε θερμοκρασίες οικιακών ψυγείων) είναι διαφορετικός σε σύγκριση με την «παρέμβαση» στο m-RNA εκείνου των Pfizer/ BioNTech, αλλά και από του αντίστοιχου της Moderna. Ομως, ενώ αυτό δεν το καθιστά αυτομάτως ούτε ανασφαλές ούτε, πολύ περισσότερο, ακατάλληλο, από τις δοκιμές και τις ανακοινώσεις έχουν αναδειχθεί μια σειρά αντιφάσεις.

Ο Ηλίας Μόσιαλος στα «ΝΕΑ»

«Θα έπρεπε να περιμένουν»

Πρέπει, άραγε, το εμβόλιο αυτό να χορηγείται σε δύο ισόποσες δόσεις ή αρχικά σε μία μισή και στη συνέχεια σε μία ολόκληρη, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι η αποτελεσματικότητα διαφέρει σημαντικά στις δύο περιπτώσεις; Πόσο είναι το ιδανικό διάστημα που πρέπει να μεσολαβεί ανάμεσα στις δύο δόσεις – οι «κλασικές» 3-4 εβδομάδες ή μήπως τρεις μήνες, όπως αφήνουν να εννοηθεί οι Βρετανοί; Και τι ρόλο παίζει το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τζόνσον έχει ήδη παραγγείλει 100 εκατ. δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca;

Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε σε επικοινωνία του με «ΤΑ ΝΕΑ» ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στη London School of Economics, Ηλίας Μόσιαλος, οι Βρετανοί θα έπρεπε ενδεχομένως να περιμένουν να δουν αν ισχύει ότι με μισή και μία δόση το εμβόλιο της AstraZeneca θα είναι 90% αποτελεσματικό και να μη σπεύσουν να δώσουν τώρα μια δόση σε όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες, ελπίζοντας ότι τους επόμενους τρεις μήνες θα έχουν αρκετές δόσεις για να χορηγήσουν και τη δεύτερη. Ενα άλλο ζήτημα που έθεσε έχει να κάνει με τις ευάλωτες ομάδες. Το εύρος της αποτελεσματικότητας του συγκεκριμένου εμβολίου αυτή τη στιγμή, με μία και μία δόση, είναι 41-75%, με πιθανότερη τιμή το 62%. Με ένα τέτοιο ποσοστό – τόνισε ο Ηλίας Μόσιαλος – δεν θα πρέπει να χορηγηθεί στους ευάλωτους, εφόσον έχουμε πιο αποτελεσματικά εμβόλια όπως της Pfizer και της Moderna. Αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο αν τις επόμενες εβδομάδες επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα του 90%, που μέχρι στιγμής έχει διαπιστωθεί σε μικρό δείγμα εθελοντών που έλαβαν μισή και μία δόση.

Προβληματίζει και η Κίνα. Η αλήθεια, πάντως, είναι πως οι αμφιβολίες και τα ερωτήματα δεν αφορούν μόνο το παραπάνω σκεύασμα. Κάτι ανάλογο φαίνεται να ισχύει και στην περίπτωση εκείνων που παράγουν οι Κινέζοι. Για παράδειγμα, χθες η Sinopharm ανακοίνωσε πως η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της – το οποίο έχει χορηγηθεί ήδη σε πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους – φτάνει στο 79% και, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, ισχυρίστηκε ότι πληροί τα κριτήρια του ΠΟΥ. Στις 9 Δεκεμβρίου, όμως, τα ΗΑΕ είχαν ανακοινώσει ότι η αποτελεσματικότητα του ίδιου ακριβώς εμβολίου ανέρχεται σε 86%…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ