Στυτική δυσλειτουργία, υπέρταση και χαμηλή τεστοστερόνη. Πως σχετίζονται;

Η τεστοστερόνη είναι χαμηλή στους άνδρες με υπέρταση;

Η τεστοστερόνη που είναι η κατεξοχήν ανδρική ορμόνη, έχει συσχετιστεί στενά με τις διαφορές στην αρτηριακή πίεση μεταξύ ανδρών και γυναικών και με την αρτηριακή υπέρταση στους άνδρες. Μελέτες στον άνθρωπο δείχνουν ότι οι άνδρες που έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης έχουν κατά κανόνα υψηλότερες τιμές αρτηριακής πίεσης και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν υπέρταση στο μέλλον. Τέσσερις στους δέκα υπερτασικούς άνδρες έχουν επίπεδα τεστοστερόνης κάτω από τα κατώτερα φυσιολογικά και τα άτομα με υπέρταση έχουν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν υπογοναδισμό σε σχέση με όσουν έχουν φυσιολογική πίεση. Τα επίπεδα της τεστοστερόνης ωστόσο επηρεάζονται και από τη χρησιμοποίηση συγκεκριμένων αντιϋπερτασικών φαρμάκων, όπως οι β-αναστολείς και η σπειρονολακτόνη που είναι διουρητικό και χορηγείται σε ειδικές περιπτώσεις, για τα οποία είναι γνωστές οι δυσμενείς τους επιδράσεις στη σεξουαλική ζωή των υπερτασικών ασθενών.

Η χαμηλή ή η υψηλή τεστοστερόνη σχετίζεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κινδύνο;

Η χαμηλή τεστοστερόνη και όχι η υψηλή, όπως υπήρχε παλαιότερη αντίληψη, έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για θανατηφόρα, κατά κύριο λόγο, καρδιαγγειακά συμβάματα. Σε μελέτη της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής παρατηρήθηκε ότι οι υπερτασικοί ασθενείς χωρίς ιστορικό στεφανιαίας νόσου ή διαβήτη, με επίπεδα τεστοστερόνης στα όρια του υπογοναδισμού είχαν σχεδόν τετραπλάσιο κίνδυνο για σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάματα σε σχέση με τα άτομα που είχαν φυσιολογικές τιμές αυτής της ορμόνης. Η μελέτη αυτή έδειξε, επίσης, ότι η μέτρηση της τεστοστερόνης μπορεί να μας δώσει πρόσθετες πληροφορίες για το ποιοί υπερτασικοί ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρδιολογικά συμβάματα σε σχέση με τους κλασικούς παράγοντες κινδύνου. Τέλος, τα άτομα με βλάβη στα τοιχώματα της καρδιάς και τους νεφρούς λόγω μη ικανοποιητικής ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης ή με αθηρωματικές πλάκες στις καρωτίδες και τα κάτω άκρα και με αυξημένη σκληρότητα στην αορτή έχει βρεθεί ότι έχουν τις περισσότερες φορές πολύ χαμηλές τιμές τεστοστερόνης.

Σε ποιούς υπερτασικούς ασθενείς και γιατί πρέπει να τη μετράμε;

Στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες για τη διάγνωση και αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας η μέτρηση της τεστοστερόνης αποτελεί εξέταση «πρώτης γραμμής» τόσο για τη διάγνωση, όσο και για τη διαστρωμάτωση κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα αλλά και την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών και ιδιαίτερα εκείνων που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στην κύρια θεραπεία για τη στυτική δυσλειτουργία που είναι οι αναστολείς της 5-φωσφοδιεστεράσης, όπως η σιλδεναφίλη, η ταδαλαφίλη, βαρδεναφίλη και η νεότερη στην κυκλοφορία αβαναφίλη. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μισοί περίπου υπερτασικοί ασθενείς έχουν στυτική δυσλειτουργία και ταυτόχρονα σχετικά χαμηλές τιμές τεστοστερόνης είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς πόσο σημαντική είναι η μέτρησή της για την εκτίμηση του κινδύνου και την αποτελεσματικότερη θεραπευτική αντιμετώπιση.

Πώς μπορούμε να την αυξήσουμε;

Για τους υπέρβαρους υπερτασικούς άνδρες, θα πρέπει να συστήνεται καταρχάς η απώλεια βάρους με τη βοήθεια της σωστής διατροφής και της φυσικής άσκησης. Η απώλεια σωματικού βάρους, φαίνεται πως όχι μόνο μειώνει το κίνδυνο εξέλιξης μιας προδιαβητικής κατάστασης σε διαβήτη, αλλά ταυτόχρονα ενισχύει την παραγωγή τεστοστερόνης. Η θεραπεία με τεστοστερόνη θα βοηθήσει τους ασθενείς που έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα της ορμόνης, και συμπτώματα όπως στυτική δυσλειτουργία και μειωμένη λίμπιντο, εφόσον έχουν καλά ρυθμισμένη αρτηριακή πίεση και δεν πάσχουν από σοβαρής μορφής αποφρακτική υπνική άπνοια. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία με τεστοστερόνη σε άνδρες με υπογοναδισμό αποκαθιστά το φυσιολογικό λιπιδαιμικό προφίλ, μπορεί να μειώσει το σωματικό βάρος και την περιφέρεια μέσης και ενδεχομένως τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι θεραπείες αυτές όπως έχουν δείξει πρόσφατα δεδομένα είναι γενικά ασφαλείς όσον αφορά τον κίνδυνο για σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάματα, απαιτούνται ωστόσο και άλλες μελέτες που θα τεκμηριώσουν την ασφάλειά τους σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

health.in.gr