H νόσος του Αλτσχάιμερ ως το τίμημα της ευφυΐας;

Έξι γονίδια που εμπλέκονται στη νόσο του Αλτσχάιμερ δείχνουν να σχετίζονται και με την εξέλιξη του ανθρώπινου εγκεφάλου, ένδειξη ότι η νευροεκφυλιστική ασθένεια ίσως είναι το τίμημα για την υψηλή νοημοσύνη μας -αυτό τουλάχιστον εκτιμούν ερευνητές στην Κίνα.

Το συμπέρασμα προκύπτει από γενετικές αναλύσεις σε 90 άτομα αφρικανικής, ασιατικής και ευρωπαϊκής καταγωγής, οι οποίες επέτρεψαν στους ερευνητές να κοιτάξουν πώς ορισμένα γονίδια άλλαξαν στην πορεία της εξέλιξης.

Η εικόνα που προκύπτει είναι ότι η φυσική επιλογή ευνόησε μεταβολές σε έξι γονίδια που εμπλέκονται στην ανάπτυξη του εγκεφάλου πριν από 50 έως 200 χιλιάδες χρόνια. Τα έξι αυτά γονίδια είχαν συνδεθεί σε προηγούμενες μελέτες με την Αλτσχάιμερ, τη συχνότερη μορφή άνοιας στον άνθρωπο, η οποία δεν απαντάται σε κανένα άλλο ζώο, ακόμα και στους συγγενείς μας τους χιμπατζήδες.

Ο Κουν Τανγκ των Ινστιτούτων Βιολογικών Επιστημών στη Σαγκάη, επικεφαλής της μελέτης, εκτιμά ότι οι αλλαγές των εν λόγω έξι γονιδίων βοήθησαν να αυξηθούν οι εγκεφαλικές συνδέσεις και η νοημοσύνη του Homo sapiens.

Όπως αναφέρει το Nature.com, ο Δρ Τανγκ εικάζει τώρα ότι η Αλτσχάιμερ είναι αποτέλεσμα των μεταβολικών απαιτήσεων ενός εξυπνότερου εγκεφάλου.

Είναι μια νέα θεωρία που θα πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω, δεδομένου ότι τα αίτια της ασθένειας παραμένουν σήμερα άγνωστα.

Η ανάλυση της μελέτης θα μπορούσε θεωρητικά να αποκαλύψει γονιδιακές μεταβολές που συνέβησαν μέχρι και 500.000 χρόνια πριν, πολύ πριν από την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου.

Ωστόσο οι ερευνητές έπρεπε ουσιαστικά να διαχωρίσουν τις γενετικές μεταβολές που ήρθαν ως αποτέλεσμα της φυσικής επιλογής από τις μεταβολές που προκλήθηκαν από αλλαγές στο μέγεθος του ανθρώπινου πληθυσμού.

Οι σημερινοί Ασιάτες και Ευρωπαίοι πιστεύεται ότι κατάγονται από μια μικρή ομάδα ανθρώπων που εγκατέλειψαν το λίκνο της Αφρικής πριν από περίπου 60.000 χρόνια. Επειδή ο προγονικός πληθυσμός ήταν μικρός, το DNA των Ασιατών και των Ευρωπαίων δεν μπορεί να δώσει ακριβή εικόνα για παλαιότερες γενετικές μεταβολές.

Το γεγονός ότι το δείγμα της μελέτης συμπεριέλαβε εθελοντές από την Αφρική λύνει εν μέρει το πρόβλημα, καθώς το αφρικανικό DNA διατηρεί ενδείξεις πολύ αρχαιότερων γενετικών μεταβολών.

Ακόμα κι έτσι, όμως, η μελέτη δεν αρκεί για να αποδείξει τη σχέση της Αλτσχάιμερ με τη νοημοσύνη -αυτό θα απαιτούσε μεγαλύτερες γενετικές έρευνες και βιοχημικές αναλύσεις.

Η έρευνα είναι διαθέσιμη στην υπηρεσία προδημοσίευσης BioRxiv.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ