Ύπουλες γενετικές ποικιλομορφίες «επιταχύνουν τη βιολογική γήρανση»

2

Ορισμένοι άνθρωποι είναι γενετικά προγραμματισμένοι να γερνούν ταχύτερα, υποδεικνύει μεγάλη γενετική έρευνα στη Βρετανία, η οποία εντόπισε ποικιλομορφίες που αυξάνουν τη βιολογική ηλικία των φορέων κατά 3 έως7 χρόνια, κατά μέσο όρο.

Οι ποικιλομορφίες αυτές, που απαντώνται περίπου στο μισό πληθυσμό, μειώνουν το μήκος των τελομερών, προστατευτικών δομών στα άκρα των χρωμοσωμάτων, αναφέρει η ερευνητική ομάδα στο περιοδικό Nature Genetics.

«Αυτό που υποδεικνύει η μελέτη μας είναι ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι γενετικά προγραμματισμένοι να γερνούν με ταχύτερο ρυθμό. Η επίδραση ήταν αρκετά έντονη σε όσους έφεραν την ποικιλομορφία» δήλωσε ο Τιμ Σπέκτορ του Kings College στο Λονδίνο.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτή η ασυμφωνία μεταξύ της χρονολογικής και της βιολογικής ηλικίας των φορέων πιθανώς συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο νοσημάτων του γήρατος, όπως οι καρδιοπάθειες και ορισμένοι καρκίνοι.

Ο μηχανισμός της γήρανσης δεν έχει πάντως διαλευκανθεί ακόμα, καθώς ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι γενετικά προγραμματισμένοι, ενώ άλλοι εκτιμούν ότι ο κυριότερος παράγοντας είναι η σταδιακή, χημική φθορά των κυττάρων.

Ο ρόλος των τελομερών είναι ωστόσο σημαντικός -το 2009, εξάλλου, τρεις Αμερικανοί τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη της τελομεράσης, ενός ενζύμου που επιδιορθώνει τα φθαρμένα τελομερή των χρωμοσωμάτων και επιτρέπει έτσι στα κύτταρα να συνεχίσουν να διαιρούνται.

Στην τελευταία μελέτη, ερευνητές του Kings College και του Πανεπιστημίου του Λέστερ εξέτασαν 500.000 σημεία του ανθρώπινου γονιδιώματος για να εντοπίσουν ποικιλομορφίες που σχετίζονται με το μειωμένο μήκος των τελομερών.

Διαπίστωσαν ότι οιάνθρωποι με κοντύτερα τελομερή εμφανίζουν με αυξημένη συχνότητα ορισμένες ποικιλομορφίες κοντά στο γονίδιο TERC, το οποίο ήταν γνωστό ότι σχετίζεται τόσο με το μήκος των τελομερών όσο και με τον καρκίνο.

To 38% των 3.000 ανθρώπων που εξέτασε η μελέτη έφεραν ένα αντίγραφο των ποικιλομορφιών (από τον ένα γονέα) και ήταν 3-4 χρόνια βιολογικά γηραιότεροι από τα άτομα που δεν έφεραν κανένα αντίγραφο (55%). Το 7% έφερε τις ποικιλομορφίες σε δύο αντίγραφα και ήταν κατά μέσο όρο 6-7 χρόνια γηραιότεροι.

«Γνωρίζαμε για τα τελομερή εδώ και πολύ καιρό, η ανακάλυψη όμως μιας κοινής ποικιλομορφίας που τα αλλάζει στους ανθρώπους είναι σημαντικό βήμα» εξήγησε ο Δρ Σπέκτερ.

Επόμενος στόχος των επιστημόνων θα είναι να εξετάσουν κατά πόσο οι φορείς αυτών των ποικιλομορφιών αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για πρόωρη εμφάνιση νοσημάτων του γήρατος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press